تب خریدآب‌معدنی بالا گرفت

گروه صنعت و معدن - درست همین چند روز پیش بود که یک گزارش درون سازمانی متعلق به یک وزارتخانه، درخصوص پایین بودن کیفیت چند برند آب معدنی، کاسبی برخی از این واحدهای تولیدی را تحت تاثیر قرارداد و واکنش آنها برانگیخت، اما حالا ورق برگشته؛ چراکه با هشدار وزارت بهداشت در خصوص بالا بودن میزان نیترات آب در برخی مناطق تهران، کاروبار اکثر تولیدکنندگان آب معدنی(چه آنها که چشمه دارند و چه آنها که چشمه ندارند) دوباره سکه شده است. این «آب» عجب بازار عجیبی دارد؟

این روزها قیمت آب در تهران به قیمت هر بشکه نفت رسیده است. اگر باورتان نمی‌شود بد نیست بدانید که یک بشکه نفت ایران (با ظرفیت ۱۶۰لیتر) با قیمتی در حدود ۷۰دلار معامله می‌شود، اما اگر بخواهیم همین یک بشکه را با آب معدنی (با قیمت این‌روزها) پر کنیم، بیشتر از ۸۰هزار تومان برای ما تمام خواهد شد. حالا خواسته تاریخی آن دسته از سیاستمداران منتقدی که همیشه قیمت چند بطری کوکاکولا از یک بشکه نفت را گران‌تر می‌دانستند،‌ برآورده شده است.

هجوم برای خرید؛ گرما یا نیترات؟

بعد از هشدارها و تکذیب‌های دو وزارتخانه که دست آخر «شوی رسانه‌ای» هم خوانده شد، مشاهدات عینی خبرنگار ما از سطح شهر نشان می‌دهد که هجوم مردم برای خرید آب معدنی از یک طرف و فرصت طلبی برخی مغازه‌داران از طرف دیگر، در قیمت یک بطری آب معدنی تا اندازه‌ای تاثیرگذار بوده است. برخی از فروشنده‌ها هم به بهانه‌‌های مختلف مثل «خنک» بودن، قیمت‌ها را بالاتر هم می‌برند. در مقابل برخی تولیدکنندگان هم که بازار را داغ دیده‌اند، شیفت‌های کاری خود را افزایش داده‌اند تا مبادا از تقاضا عقب بمانند. البته برخی هم رشد تولید و فروش را تحریک تقاضای فصلی می‌دانند. با این حال وقتی از اکثر صاحبان فروشگاه‌های کوچک و بزرگ حتی مسوولان غرفه فروشگاه‌های زنجیره‌ای پرسیده‌ می‌شود که چرا مصرف کنندگان برای خرید آب معدنی هجوم آورده‌اند؟ می‌گویند: «اگرچه گرمای هوا می‌تواند عامل مهمی برای رشد فروش این محصول باشد، اما از وقتی که اخبار مربوط به بالا بودن نیترات آب در شهر تهران منتشر شده، برخی نگرانی‌های کاذب باعث شده که مردم به مصرف آب معدنی بیشتر روی آورند و خرید بسته‌‌های ۶ تایی آن افزایش پیداکند.»

داستان بازار آب معدنی به آنجا ختم نمی‌شود. چندی قبل، وقتی که گزارش محدود و مربوط به کیفیت آب‌های معدنی چند محصول خواسته یا ناخواسته منتشر شد، واکنش‌های بسیاری را بر انگیخت. بر اساس این گزارش که مصرف برون سازمانی هم نداشت، از ۲۱ نمونه آب معدنی تولیدی در کارخانجات مطرح کشور که مورد نمونه گیری قرار گرفته بودند، فقط ۹ برند از نظر کیفیت مورد تایید قرار گرفتند. جالب آنکه از نظر کارشناسان این سازمان، کیفیت آب برخی برندهای مشهور مورد تایید قرار نگرفته بود. برندهایی که کمتر کسی فکرش را می‌کرد، از نظر کیفیت مشکل داشته باشند.

البته این گزارش، واکنش مسوولان یکی از واحدهایی که محصول تولیدی‌شان مورد تایید قرار نگرفته‌ بود را هم به دنبال داشت. به گونه‌ای که مسوولان این شرکت اعلام کردند،‌ این گزارش مخدوش است.

دی پورت از افغانستان؟!

اما باز ماجرای آب معدنی ایرانی به اینجا ختم نمی‌شود؛ چراکه چندی پیش یک محموله آب معدنی صادراتی ایران به افغانستان به دلیل (بخوانید به بهانه) سرطان زا بودن برگشت خورد و مرجوع شد. رییس موسسه استاندارد در واکنش به آلودگی آب‌های معدنی اعلام کرد: «این موضوع سال گذشته هم اعلام شد و با توجه به نمونه‌برداری‌های انجام شده به نتایج قابل استنادی نرسیدیم.» البته معلوم نیست وقتی آب معدنی‌های صادراتی که به ادعای افغان‌ها سرطان‌زا بود، وقتی برگشت خوردند در بازار داخل به فروش رسیدند یا نه. با همه این تفاسیر، این روزها کار و بار همه آب معدنی سازها سکه شده است. چه آنهایی که چشمه دارند و آب معدنی تولید می‌کنند و چه آنها که چشمه ندارند و آب شرب و تصفیه شده تولید می‌کنند.

حتی وسط سریال: خنک بنوشید

این روزها که موضوع آلودگی آب تهران زبان به زبان در میان مردم می‌چرخد، حجم تبلیغات تولیدکنندگان آب معدنی هم افزایش پیدا کرده است. از تبلیغات غیر مستقیم در برخی صحنه‌های سریال‌های تلویزیونی گرفته تا تبلیغ روی بیلبوردهای سطح شهر. آب معدنی حتی از میز مجلس هم سر درآورده است.

در این میان تحلیلگران بر این باورند، تا زمانی که تکلیف آلوده بودن یا نبودن آب تهران و میزان نیترات موجود در‌ آن مشخص نشود و تا زمانی که مسوولان به طور صریح و شفاف به مردم توضیح ندهند، بساط سوءاستفاده برخی سودجویان همچنان پا برجا خواهد ماند.

تفاوت آلودگی در اینجا و آنجا

آلودگی احتمالی آب تهران و افزایش قیمت آب معدنی در برخی مناطق شهر فقط یک روی سکه است. در روی دیگر این سکه، مردم ۳۰ شهر دیگر کشور ما هستند که به دلیل کم آبی و از سر ناچاری به مصرف آب آلوده روی آورده‌اند. به عنوان مثال در یکی از روستاهای غرب کشور، مردم هر روز که شیر آب را باز می‌کنند، آب و نفت با هم از لوله بیرون می‌زند یا در یکی از شهرهای بندرعباس برخی مردم حتی حاضر شده‌اند پشت کولر گازی ظرفی قرار دهند و از آب حاصل از جذب رطوبت هوا استفاده کنند. آب بعضی از مردم آبادان و خرمشهر هم که سال‌ها است با مشکل روبه‌رو است. وزیر نیرو چندی پیش در رابطه با مشکل آب شهرهای ایران گفت: «کل شهرهایی که با مشکل آب مواجه هستند، ۳۰ شهر با جمعیتی بالغ بر ۶۰۰هزار نفر است.»

وقتی یک مقام مسوول اعلام می‌کند که نیترات آب چند منطقه تهران بیش از حد مجاز است، به یک باره همه رسانه‌ها و مقامات و مسوولان نسبت به این موضوع واکنش نشان می‌دهند، اما وقتی وزیر نیرو می‌گوید ۶۰۰هزار نفر از مردم کشور با مشکل آب رو‌به‌رو هستند، آب هم از آب تکان نمی‌خورد. تهران فقط به این خاطر که «تهران» است، همیشه در کانون توجه قرار دارد.

این درد دل همه هموطنانی است که در مناطق محروم زندگی می‌کنند. وقتی اعلام می‌شود، نیترات آب تهران بیش از حد مجاز است، پای همه وسط کشیده می‌شود. یک سوی این میدان کسانی قرار می‌گیرند که از آلودگی آب دم می‌زنند و در سوی دیگر میدان همه آنهایی می‌ایستند که می‌گویند آب تهران سالم است. چه موافق چه مخالف، مهم این است که همه هستند. از وزیر نیرو و رییس اداره آب و فاضلاب گرفته تا وزیر بهداشت و استاندار و.... حتی مجلس هم کمیته‌ای ویژه تشکیل می‌دهد تا موضوع آلودگی آب را بررسی کند. بدون تردید، مشکل آب تهران باید حل شود، اما مشکل آب ۶۰۰ هزار نفر دیگری که رسما اعلام شده با مشکل آب روبه‌رو هستند و مشکل آب مردم آبادان و خرمشهر و بندرعباس و... هم باید حل شود.

وزیر بهداشت: نوبت به آب معدنی رسید

اما با اظهارنظر جدید وزیر بهداشت ‌که نشان داده است مواضع مستقلی در خصوص بهداشت عمومی دارد، داستان آب‌های معدنی وارد فاز جدیدی می‌شود. «مرضیه وحید دستجردی» می‌گوید: «در دستوری که برای بررسی آب تهران داده شده است، اعلام کرده‌ایم که آب‌های معدنی هم بررسی شوند؛ چرا که گزارش‌هایی هم در این زمینه به ما رسیده است و پس از گزارش نهایی مشخص می‌شود که مشکلات آب معدنی در چه میزان است.» افزون براین، وزیر بهداشت بر اینکه آب تهران آلودگی ندارد تاکید می‌کند و می‌گوید: «آب تهران برای همه گروه‌ها و در همه مناطق قابل شرب است و تنها در برخی از نقاط نیترات آب بالا بوده که توصیه شده است مادران باردار و کودکان شیرخوار از آب معدنی استفاده کنند.»

به گزارش مهر، وی ادامه می‌دهد: درباره چند نقطه‌ای که نیترات آب بالا است تعامل با مسوولان وزارت نیرو صورت گرفته است و این مسوولان هم در تلاش هستند تا مشکل را حل کنند.

به گفته وزیر بهداشت، در حال حاضر تیمی در وزارت بهداشت مامور بررسی دقیق‌تر این کار شده‌اند و قرار است در مدت یک هفته گزارش جدیدی از وضعیت آب تهران ارائه دهند. همچنین مسوولان وزارت نیرو اعلام کرده‌اند که مشکل نیترات را حل کرده‌اند و تیم وزارت بهداشت هم این موضوع را بررسی خواهند کرد.

موضوعی تخصصی، سیاسی شد

وی در پاسخ به سوء استفاده‌هایی که از برخی اخبار در این زمینه از سوی رسانه‌های بیگانه صورت گرفته است، گفت: ما از دشمنان انتظاری غیر از دشمنی نداریم. آب تهران هیچ گونه آلودگی ندارد و کاملا سالم و برای همه اقشار در همه مناطق قابل شرب است و اگر به عنوان یک نکته بهداشتی در برخی مناطق نیترات بالا است این مشکل حل می‌شود.