شرکت گاز: فقط؛ شوک قیمتی

گروه انرژی- غزاله طایفه: فکر می‌کنید قیمت هرمترمکعب گاز مصرفی خانگی یا صنعتی در سال آینده چند تومان باشد؟

این روزها گاز طبیعی در حالی با قیمت ۱۰ و ۱۶ تومان به ازای هر مترمکعب به بخش خانگی-تجاری و بخش صنعت داده می‌شود که به گفته مسوولان شرکت ملی گاز این قیمت با قیمت گاز صادراتی و وارداتی بسیار فاصله دارد. در حالی این روزها تعیین قیمت حامل‌های انرژی به یکی از دغدغه‌های واحدهای تولیدی تبدیل شده که شرکت ملی گاز افزایش تدریجی بهای گاز را مناسب نمی‌داند.

در این بین مشاور مدیرعامل شرکت ملی گاز می‌گوید: «به دلیل پایین بودن قیمت گاز مردم انگیزه‌ای برای کاهش مصرف ندارند.»

«محمدرضا غروی» در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اظهار داشت: «مقایسه مصرف انرژی در کشور با سایر کشورهایی که از لحاظ آب و هوایی و تعداد جمعیت مشابه ایران هستند، نشان می‌دهد که میزان مصرف در ایران بسیار بیشتر از سطح متعارف جهانی است.»

وی در توضیح این مطلب می‌گوید: «یکی از دلایل مصرف بالای گاز استفاده از وسایل گازسوز انرژی بر یا استفاده از آب گرم‌کن‌هایی است که انرژی را هدر می‌دهند، بنابراین در وهله اول باید به اصلاح سخت افزارها در کشور اقدام کرد.»

«غروی» در ادامه گفت: «همچنین بحث اصلاح فرهنگ مصرفی انرژی از دیگر مواردی است که باید به آن توجه داشت.» وی اطلاع‌رسانی در مورد مصرف انرژی در کشور را از جمله وظایف سازمان‌ها دانست و در ادامه افزود: «اما مادامی‌که بهای انرژی در کشور اندک باشد، مردم انگیزه کافی برای کاهش مصرف ندارند. بنابراین یکی از مفیدترین راهکارها برای کنترل مصرف بحث اصلاح قیمت انرژی است.»

مشاور مدیرعامل شرکت ملی گاز با اشاره به قانون هدفمند کردن یارانه‌ها اظهار داشت: «هدفمند کردن یارانه‌های انرژی در حال حاضر جدی شده است که به نظر می‌رسد به اصلاح رفتار مصرف‌کنندگان بیانجامد.»

افزایش قیمت، تدریجی نباشد

به گفته وی اما اصلاح تدریجی قیمت به خصوص در بخش گاز کمکی به اصلاح مصرف این حامل انرژی نخواهد کرد.

وی خاطر نشان می‌کند: «شرکت ملی گاز طی سال‌های گذشته سالانه ۱۰ درصد قیمت گاز را افزایش داده است، اما این موضوع به یک عادت تبدیل شد و کارآیی لازم را جهت کاهش مصرف نداشته است.»

به اعتقاد این مقام مسوول برای اصلاح مصرف گاز باید افزایش قیمت قابل توجهی را اعمال کرد که ضمن صرفه جویی، منجر به متحول شدن اقتصاد انرژی نیز بشود.

جلوگیری از مسابقه تولید و مصرف

«غروی» در ادامه می‌افزاید: «اگر شوک قیمتی در بخش گاز اعمال نشود، مسابقه میان تولید و مصرف گاز همچنان ادامه خواهد یافت.»

وی در پاسخ به این سوال که قیمت پیشنهادی شرکت گاز برای این حامل انرژی در سال آینده چقدر است؟ توضیح داد: «در حال حاضر کارگروهی در این زمینه تشکیل شده است و در حال بررسی این موضوع است، اما هنوز قیمت نهایی مشخص نشده است.» وی با اشاره به قیمت فعلی فروش گاز به بخش خانگی-تجاری و بخش صنعت اظهار داشت: «در حال حاضر گاز با قیمت ۱۰ و ۱۶ تومان به این دو بخش فروخته می‌شود که با توجه به قیمت گاز صادراتی و وارداتی این میزان بسیار ناچیز است.»

تشکیل کارگروه ویژه ارزیابی قیمت

در این بین پیش از این معاون مدیرعامل شرکت ملی گاز نیز از تشکیل کارگروهی برای هدفمند کردن یارانه‌ها در شرکت ملی گاز خبر داده و گفته بود: «هدف از تشکیل این کارگروه ارزیابی شرایط بعد از واقعی شدن قیمت حامل‌های انرژی به ویژه گاز است.»

«مصطفی کشکولی» در خصوص واقعی کردن قیمت گاز اظهار داشت: «به نظر من اگر رشد قیمت گاز تدریجی باشد، خیلی تاثیری روی مصرف نمی‌گذارد. واقعی شدن قیمت گاز باید به گونه‌ای باشد که مصرف‌کنندگان متوجه افزایش قیمت آن بشوند.»

وی با بیان اینکه هم‌اکنون تراز تولید و مصرف گاز در ایران منفی است، گفت: «متوسط مصرف گاز ایران بدون اعمال محدودیت‌ها ۶۱۰ میلیون متر مکعب در روز بوده که با سرد شدن هوا این میزان به ۷۰۰ میلیون متر مکعب افزایش می‌یابد.»

کشکولی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی در مجموع ۵۵۰ تا ۵۶۰ میلیون متر مکعب گاز در سطح شبکه توزیع می‌شود، اظهار داشت: «با سرد شدن هوا تاکنون حدود ۷۰ تا ۸۰ میلیون مترمکعب مصرف سوخت نیروگاه‌ها از محل فرآورده‌های نفتی جایگزین شده است.»

به گزارش خبرنگار ما، این در حالی است که سهم بخش خانگی از مصرف گاز بیشتر از سایر بخش‌ها است؛ به طوری که مصرف گاز بخش خانگی در تابستان ۶۰ میلیون مترمکعب در روز است، اما این میزان در زمستان به ۳۵۰ میلیون مترمکعب در روز می‌رسد. در واقع افزایش شدید مصرف در این بخش باعث شده که شرکت گاز همیشه نگران مشترکان جدید باشد.

قیمت برق متاثر از قیمت گاز

در این بین اما به نظر می‌رسد که تعیین قیمت برای گاز بر سایر حامل‌های انرژی نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد، به طوری که یک مقام مسوول در این مورد به «خبرگزاری فارس» می‌گوید: «قیمت سایر حامل‌های انرژی از جمله برق از محل تغییر قیمت سوخت نیروگاه‌ها قابل تغییر و افزایش است که این میزان تغییر به قیمت گاز در سال آینده بستگی دارد.» به گفته وی قیمت تمام شده برق از دو محل ناشی می‌شود که یکی هزینه سوخت و دیگری هزینه تبدیل و انتقال است.

وی ‌افزود: «قیمت برق بابت هزینه تبدیل و انتقال در سال آینده گران نخواهد شد. این هزینه در حال حاضر برای هر کیلو وات ساعت حدود ۱۶تا ۱۷ تومان است که در بودجه ۸۹ نیز آمده است، اما قیمت برق از محل تغییر قیمت سوخت نیروگاه‌ها یعنی گاز قابل تغییر و افزایش است.»