رویای واقعی از آرزوی ملی
خودکفایی راهبردی؛ با تولید ۱۰۷ میلیون لیتر بنزین در روز
نیاز کشور به واردات ۲۲میلیون لیتر بنزین در روز برای مصرف داخل، بهانهای شده که هر از گاه فشارهای بینالمللی روی کشور دو چندان شود، اما این یک روی سکه است. روی دیگر سکه تحریم، چیزی است که کمتر دیده میشود و آن فرصتهایی است که از دل تحریم نمایان میشود. در این روزها که فشارهای ناشی از تحریم به اوج رسیده است، کمتر کسی فکر میکند که از یکی دو سال آینده کشور با موج افتتاح و بهرهبرداری از پالایشگاههای متعدد در جای جای کشور روبهرو خواهد شد. پالایشگاههایی بزرگ که نه تنها کشور را از واردات بنزین بی نیاز میکند، بلکه آن را به یک صادر کننده بزرگ هم در منطقه مبدل میکند. جشن واقعی خودکفایی بنزین چندان دور نیست. روزی که به تدریج ظرفیت تولید بنزین نسبت به امروز ۵/۲ برابر افزایش مییابد. روزی که ظرفیت تولید و پالایش بنزین روزانه از ۴۴ میلیون لیتر بهمن ۸۸، به ۱۰۷میلیون لیتر بهمن ۹۱ میرسد. این همان نهضت پالایشگاهسازی است. در آینده نهچندان دور خودروها بنزین تولیدی ۷ پالایشگاهی را مصرف میکنند که سنگ بنای آن هریک با پیشرفت فیزیکی متفاوت، از مدتی قبل پایهگذاری شده است. آنچه در ذیل از نظر شما میگذرد، اهم طرحها و
پروژههای شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی است.
***
طرحها و پروژههای مهم در دست اجرا
الف- طرحهای بهینهسازی و توسعه پالایشگاهها
مطالعه طرح جامع پالایشگاهها و تعیین و طراحی طرح جامع (Master Plan) برای هر پالایشگاه در سالهای گذشته توسط مشاورین داخلی و خارجی انجام گرفته است. اهداف این طرح عبارتند از:
* بهینه سازی الگوی پالایش
* کاهش تولید محصولات کم ارزش مثل نفت کوره
* افزایش تولید محصولات با ارزش مانند بنزین موتور
* کیفیسازی فرآوردههای نفتی برابر استاندارد
یورو-5
* کاهش مصرف انرژی
* کاهش سوخت و ضایعات
* اصلاح سیستمهای کنترل
*اصلاح ساختار نیروی انسانی و اقتصادی کردن عملیات پالایشگاهها
طرح توسعه و بهینهسازی پالایشگاه اراک
*افزایش ظرفیت پالایشگاه تا 250 هزار بشکه نفت خام در روز به موازات ارتقای کیفیت فرآوردهها
* تبدیل مواد سنگین پالایشگاه به مواد سبک و با ارزش با استفاده از فن آوری جدید
* بهبود شرایط و عملکرد اقتصادی پالایشگاه و افزایش کیفی محصولات با رعایت استانداردهای یورو-5
* پیشبینی میزان افزایش مواد تقطیری شامل گاز مایع، بنزین موتور، نفت سفید/ATK و نفت گاز به ترتیب روزانه حدود ۷/۱ میلیون لیتـر، ۵/۱۱ میلیون لیتـر، ۷/۱ میلیون لیتـر و ۱ میلیون لیتـر و کـاهش نفت کوره به میزان ۵ میلیون لیتر در روز.
* فاز طراحی بنیادی خاتمه یـافته و در فـاز طـراحی تفضیلی 31/94 درصد، در فاز تدارکات 54/83 درصد و اجـرا و پیـش راهاندازی 68/69 درصد پیشرفت داشته است. پیشرفت کل طرح 7/69درصد است.
طرح بهبود فرآیند و بهینهسازی پالایشگاه اصفهان
* تبدیل مواد سنگین پالایشگاه به مواد سبک و با ارزش و ارتقای کیفی
* پیشبینی افـزایش مـواد تقطیـری شامل گاز مایع، بنزین موتور و نفت گازونفت سفید روزانه به ترتیب حدود ۱/۲ میلیون لیتر، ۴/۶ میلیون لیتر و ۴/۱ میلیون لیتر و ۸/۰ میلیون لیتر و کاهش نفت کوره ۵/۱۰ میلیون لیتر
* این طرح به دو بسته B و A,C,D,E تقسیم شده است. درصد پیشرفت کل بسته A.C.D.E بالغ بر 73/14 است و همچنین پیشرفت بسته B بالغ بر 81/13 درصد است.
* طرح بهینهسازی و اصلاح فرآیندهای پالایشگاه تهران
* امکان تصفیه نفت خام سنگین جدید که از سال 88 به بعد تحویل پالایشگاه میگردد.
* ارتقای کیفی محصولات به سطح استاندارد
یورو-5.
* پیشرفت کل طرح در حدود ۸۸/۵۴ درصد است.
* طرح توسعه و بهینه سازی پالایشگاه لاوان
۱ - طرح استحصال گاز مایع پالایشگاه لاوان: پس از راهاندازی واحد تبدیل «کاتالیستی» این پالایشگاه به دلیل عدم وجود تاسیسات تصفیه و تفکیک گازمایع و نیاز پالایشگاه به سوخت، طرح تولید گازمایع به منظور جلوگیری از سوختن گازهای مازاد مشعل شرکت نفت فلات قاره و استحصال گازمایع به مرحله اجرا درخواهد آمد. این طرح خاتمه یافته است.
2 - افزایش ظرفیت تا 50 هزار بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی:
پیشبینی افزایش مواد تقطیری شامل گاز مایع، بنزین موتور، نفت سفید / ATK و نفت گاز به ترتیب روزانه حدود ۲/۰ میلیون لیتر، ۹/۱ میلیون لیتر، ۶/۰ میلیون لیتر و ۳/۰ میلیون لیتر
* پیشرفت کل طرح در حدود 51/55 است.
* طرح تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان
* شامل جمع آوری واحدهای فرسوده قدیمی و احداث یک خط (train) جدید 210 هزار بشکهای و تلفیق آن با واحدهای موجود
* انجام اصلاحات لازم بهمنظور ارتقای کیفی فرآورده و اقدامات زیست محیطی
* احداث 11 مخزن با ظرفیت کل 210 میلیون لیتر
* پیشبینی افزایش مواد تقطیری شامل گازمایع، پروپیلن، بنزین موتور، نفت سفید/ATK، نفت گاز و نفت کوره به ترتیب به میزان ۵/۱ میلیون لیتر در روز، ۴۵/۰ میلیون لیتر در روز، ۲/ ۶ میلیون لیتر در روز، ۹/۳ میلیون لیتر در روز، ۵۹/۱۵ میلیون لیتر و ۱/۷ میلیون لیتر در روز
* طراحی پایه مربوط به پروژه تثبیت ظرفیت خاتمه یافته است.
* در پروژه مربوط به ساخت مخازن (۱۱ دستگاه) پیشرفت قسمت مهندسی ۴/ ۹۹ درصد، پیشرفت تدارکات ۱/ ۷۶ درصد و پیشرفت اجرا ۳/۷۲ درصد است.
ب- طرحهای بنزینسازی
* طرح احداث مجتمع کت کراکر (بنزینسازی)
* براساس مصوبه هیات مدیره پالایش و پخش، احداث کامل واحدهای کت کراکر، الکیلاسیون، بازیافت اسیدسولفوریک، گوگردسازی، تصفیه LPG و سرویسهای جنبی واحدهای مزبور به جای بازسازی آنها درنظر گرفته شده است.
* فاز لیسانس و مهندسی پایه خاتمه پیدا کرده و در فاز مهندسی تفضیلی ۸/۹۷ درصد، تدارکات ۵۸/۹۳ درصد، سیویل و سازه ۹۴/۹۱ درصد، فاز نصب و پیش راهاندازی ۷۳/۶۰ درصد و فعالیتهای پیشبینی نشده ۹۰ درصد پیشرفت داشته است. پیشرفت کل طرح ۹۶/۸۲ درصد است.
* طرح بنزین سازی پالایشگاه تهران
* تولید حداکثر بنزین با احداث واحد ایزومریزاسیون به ظرفیت ۱۸۰۰۰ بشکه در روز و یک واحد تصفیه نفتای سبک به عنوان خوراک واحد ایزومریزاسیون به همان ظرفیت
*پیشبینی افزایش بنزین به میزان 1.8 میلیون لیتر درروز
* پیشرفت کل طرح ۴/۷۲ درصد است.
* طرح بنزین سازی پالایشگاه اصفهان
* پیشبینی افزایش روزانه ایـن طـرح شامل افـزایش بنزین موتور به میزان ۳ میلیون لیتر در روز و کاهش نفت سفید و نفت گاز روزانه به ترتیب حدود ۷/۱ میلیون لیتر و ۶/۰ میلیون لیتر
* فاز مهندسی پایه خاتمه پیدا کرده و در بخش مهندسی تفضیلی 9/93 درصد، تدارکات 5/74 درصد و سیویل و سازه 59/26 درصد پیشرفت داشته است. پیشرفت کل طرح 3/55 درصد است.
* طرح بنزینسازی پالایشگاه تبریز
* پیشبینی افزایش بنزین موتور به میزان 9/0 میلیون لیتر در روز و کاهش نفت سفید به میزان 6/0 میلیون لیتر در روز
* پیشرفت کل طرح ۵۳/۵۱ درصد است.
* طرح بنزینسازی پالایشگاه بندرعباس
*افزایش تولید بنزین موتور به میزان ۵/۲ میلیون لیتر در روز
*پیشرفت کل طرح بالغ بر 06/36 درصد است.
ج- طرحهای احداث پالایشگاههای جدید
*طرح احداث پالایشگاه جدید تبریز (شهریار)
*احداث پالایشگاه جدید با ظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه در روز
*کیفیت محصولات در سطح استاندارد یورو-5
*پیشبینی تولید فرآوردههای گازمایع، پروپیلن، بنزین موتور و نفت گاز به ترتیب روزانه حدود ۱/۱ میلیون لیتر، ۴/۰ میلیون لیتر، ۱/۸ میلیون لیتر و ۳/۹ میلیون لیتر
*طرح در مرحله طراحی بنیادی بوده و پیشرفت آن 03/99 درصد و پیشرفت کل طرح در حدود 48/3 درصد است.
* طرح احداث پالایشگاه جدید نفت خام بسیار سنگین بندرعباس (پالایشگاه هرمز)
*احداث پالایشگاه جدید برای تصفیه نفت خام بسیارسنگین ایران (20=API) بـا ظرفیت 300 هـزار بشکه در روز
*پیشبینی میزان تولید این طرح که با مشارکت بخش خصوصی انجام خواهد شد شامل فرآوردههای گازمایع، پروپیلن، بنزین موتور و نفت گاز به ترتیب به میزان ۴/۴ میلیون لیتر در روز، ۴۲/۰ میلیون لیتر در روز، ۷/۱۵ میلیون لیتر در روز و ۴/۲۳ میلیون لیتر در روز است.
*طرح در مرحله طراحی بنیادی بوده و پیشرفت کل طرح 41/7 درصد است.
*طرح احداث پالایشگاه جدید نفت خام بسیار سنگین آبادان (پالایشگاه خوزستان)
*احداث پالایشگاه جدید برای تصفیه نفت خام بسیار سنگین ایران (20= API) با ظرفیت 180 هزار بشکه در روز
*پیشبینی میزان تولید این طرح که با مشارکت بخش خصوصی انجام خواهد شد شامل فرآوردههای گازمایع، بنزین موتور، نفت سفید/ATK و نفت گاز به ترتیب ۹/۱ میلیون لیتر در روز، ۴/۹ میلیون لیتر در روز، ۸/۷ میلیون لیتر در روز و ۹/۱۱ میلیون لیتر در روز است.
*طرح در مرحله طراحی بنیادی است.
*طرح احداث پالایشگاه جدید میعانات گازی بندرعباس (پالایشگاه خلیج فارس)
*احداث سه ردیف پالایشگاه هریک به ظرفیت 120 هزار بشکه در روز در کل 360 هزار بشکه در روز با استفاده از میعانات گازی تولید شده در بندرعسلویه.
*پیشبینی میزان تولید این طرح که با مشارکت بخش خصوصی انجام خواهد شد شامل فرآوردههای گازمایع، بنزین موتور، نفت سفید و نفت گاز به ترتیب ۳ میلیون لیتر در روز، ۶/۳۵ میلیون لیتر در روز، ۳/۳ میلیون لیتر در روز و ۸/۱۳ میلیون لیتر در روز است.
*پیشرفت کل طرح 7/30 درصد است.
* طرح احداث پالایشگاه جدید میعانات گازی شیراز (پالایشگاه پارس)
* احداث پالایشگاه جدید به ظرفیت 120 هزار بشکه در روز با استفاده از میعانات گازی تولید شده در بندر عسلویه
*پیشبینی میزان تولید این طرح که با مشارکت بخش خصوصی انجام خواهدشد، شامل فرآوردههای گازمایع، بنزین موتور، نفت سفید / ATK و نفت گاز به ترتیب روزانه حدود ۱/۱ میلیون لیتر، ۴/۱۱ میلیون لیتر، یکمیلیون لیتر و ۵/۴ میلیون لیتر در روز است.
* طرح در مرحله طراحی بنیادی بوده و پیشرفت آن 56/7 درصد است.
* طرح احداث پالایشگاه جدیدکاسپین
* احداث پالایشگاه جدید کاسپین به ظرفیت 300 هزار بشکه در روز در استان گلستان
* پیشبینی تولید مواد تقطیری شامل گازمایع، پروپیلن، بنزین موتور، نفت سفید/ATK و نفت گاز به ترتیب به میزان ۵/۴ میلیون لیتر در روز، یک میلیون لیتر در روز، ۶/۲۰ میلیون لیتر در روز، ۷/۴ میلیون لیتر در روز، ۲/۱۱ میلیون لیتر در روز و نفت کوره ۸/۵ میلیون لیتر در روز
* طرح در مرحله طراحی بنیادی است.
* طرح احداث پالایشگاه جدید کرمانشاه (پالایشگاه آناهیتا)
* احداث پالایشگاه جدید کرمانشاه به ظرفیت 150 هزار بشکه در روز
* پیشبینی تولید مواد تقطیری شامل گازمایع، بنزین موتور، نفت سفید/ATK و نفت گاز به ترتیب به میزان ۶/۰ میلیون لیتر در روز، ۹/ ۶ میلیون لیتر در روز ۳/۵ میلیون لیتر در روز، ۶/۸ میلیون لیتر در روز و نفت کوره ۲ میلیون لیتر در روز
* طرح در مرحله طراحی بنیادی است.
د- طرحهای خطوط انتقال نفت خام، میعانات گازی و فرآورده
* طرح احداث خط لوله انتقال فرآورده مسیر
آبادان / ماهشهر
* انتقال فرآوردههای نفتی از آبادان به ماهشهر و بالعکس با ظرفیت 120000 بشکه در روز
* پیشرفت کل کار ۰۶/۷۲ درصد است.
* طرح احداث خط لوله تبریز / ارومیه
* طرح احداث خط لوله ۱۴ اینچی فرآورده مسیر تبریز/خوی/ارومیه به ظرفیت ۶۵۰۰۰ بشکه
* افزایش ظرفیت انتقال فرآوردههای نفتی از تبریز به میاندوآب به میزان 30000 بشکه در روز
* تعویض و افزایش ضخامت ۲۰کیلومتر خط لوله ۸اینچ ابتدای مسیر
* احداث سه مخزن ذخیره هر یک به ظرفیت 11000متر مکعب
* نصب سه دستگاه پمپ جدید و سایر تاسیسات جانبی
*پیشرفت کل کار 69/33 درصد است.
*طرح افزایش ظرفیت خطوط لوله بندرعباس - اصفهان
*افزایش ظرفیت انتقال فرآورده در مسیر بندرعباس/اصفهان به میزان 100هزار بشکه در روز از طریق افزایش ظرفیت پمپاژ تلمبه خانههای مسیر بندرعباس/ رفسنجان و احداث خط لوله جدید 20 اینچ از رفسنجان به اصفهان
عملیات اجرایی خط لوله به اتمام رسیده است.
*طرح احداث خط لوله نکا/جاسک
*انتقال نفت خام حوزه دریای خزر از بندر نکا به پایانه جاسک با ظرفیت یک میلیون بشکه در روز
*طرح در مرحله طراحی بنیادی است.
*خط لوله جدید مسیر تهران/تبریز
*احداث یک رشته خط لوله جهت تامین خوراک پالایشگاه شهریار به ظرفیت 150هزار بشکه درروز
*طرح در مرحله طراحی بنیادی است.
*خط لوله جدید مسیر رفسنجان/تربت حیدریه/ امام تقی
*احداث یک رشته خط لوله جهت انتقال فرآورده به مناطق شمال و شمال شرق کشور
*پیشرفت کار: شروع طراحی در پایان سال 1387
*ازدیاد ظرفیت تلمبه خانه امام تقی/تربت حیدریه
*خط لوله گوره/بندرعباس/جاسک
*احداث یک رشته خط لوله جهت جایگزینی انتقال دریایی نفت خام به بندرعباس و نیز صادرات از طریق بندر جاسک
*پیشرفت کار: انجام 80 درصد مطالعات
امکان سنجی
*خط لوله بندرعباس / سیرجان / رفسنجان
*احداث خط لوله جدید ۲۶ مسیر بندرعباس / رفسنجان به ظرفیت ۳۰۰ هزار بشکه در روز
*افزایش توان انتقال فرآوردههای نفتی از بندرعباس به رفسنجان (360 هزار بشکه)
*طراحی بنیادی طرح آغاز شده و مدارک ارزیابی پیمانکاران EPC در حال انجام است.
*خط لوله عراق/ ایران
* گسترش همکاریهای مشترک با کشور عراق و جهت صادرات فرآورده به عراق و نیز واردات نفتخام از بصره به آبادان دو رشته خط لوله ۱۶ اینچ و ۳۲ اینچ در نظر گرفته شده است.
*پیشرفت طراحی بنیادی در ایران حدود 70 درصد و پیشرفت طراحی قسمت تقاطع با رودخانه (شرکت سی سخت) حدود 15 درصد و پیشرفت تدارکات حدود 60 درصد است.
*خط لوله فراشبند / شیراز
*احداث خط لوله 8 اینچ دالان / شیراز با طول تقریبی 185 کیلومتر و با ظرفیت 10 هزار بشکه در روز
*پیشرفت کل پروژه بالغ بر ۵۵/۷۱ درصد است.
طرحهای احداث مخازن و سایر طرحها
* طرح احداث مخازن ذخیرهسازی استراتژیک بنزین موتور به ظرفیت ۵/۱ میلیارد لیتر
*قرارداد احداث 49 دستگاه مخزن ذخیره بنزین موتور در کل به ظرفیت 1/1 میلیارد لیتر در 19 شهر کشور منعقد شده است.
*احداث ۱۰ دستگاه مخزن به ظرفیت ۲۲۰ میلیون لیتر در شهرهای اصفهان و مشهد نیز در مرحله فراخوان برای عقد قرارداد است.
*طرح ساماندهی بندرصادراتی ماهشهر
*بازسازی و نوسازی تاسیسات موجود بندر صادراتی ماهشهر در چارچوب ضوابط و استانداردهای قابل قبول ترمینالهای جهانی به منظور بهرهگیری از این بندر استثنایی جهت صادرات/ واردات موادنفتی و پتروشیمی
*پیشرفت کل طرح 23/71 درصد است.
*احداث اسکلههای نفتی جدید در بندرعباس
*این طرح شامل احداث تاسیسات در بخش خشکی، احداث تاسیسات دریایی است که با هدف احداث اسکله جهت صادرات گوگرد، کک و گاز مایع از بندرعباس است.
و- طرحهای مشارکت خارجی
*طرح احداث پالایشگاه کداح در شمال مالزی (kedah)
*احداث یک پالایشگاه به ظرفیت ۲۵۰هزار بشکه در روز در کشور مالزی
*خوراک این پالایشگاه مخلوط یکصد هزار بشکه نفتخام سنگین صادراتی و یکصد و پنجاه هزار بشکه نفت خام حوزه فروزان تعیین شده و فرآیند پالایشگاه مبتنی بر تبدیل فرآوردههای سنگین به محصولات سبک باارزش با استفاده از واحدهای هیدروکراکر و ککسازی است.
*شرکت مشترک، بهرهبرداری و فروش محصولات پالایشگاه را براساس تفاهمنامه مشترک به عهده خواهد داشت. میزان سرمایهگذاری حدود ۳۱۰۰ میلیون یورو (سهم مالزی ۷۰ درصد و سهم ایران ۳۰ درصد) است. این طرح اکنون در مرحله طراحی بنیادی است.
*طرح احداث پالایشگاه میعانات گازی جوهوردر جنوب مالزی (Johor)
*احداث پالایشگاه میعانات گازی در منطقه Johor مالزی با میزان سرمایهگذاری حدود ۱۶۶۴ میلیون یورو (سهم مالزی ۷۰درصد و سهم ایران ۳۰درصد)
*ظرفیت این پالایشگاه 120 هزار بشکه در روز و خوراک آن میعاناتگازی پارسجنوبی است.
*طرح در حال حاضر در مرحله مطالعات نقشه برداری است.
*طرح احداث پالایشگاه در اندونزی (بنتن)
*احداث پالایشگاه نفتخام در اندونزی با ظرفیت ۳۰۰ هزاربشکه در روز با سرمایه گذاری مشترک و تامین ۱۰۰ هزاربشکه از خوراک آن با نفت خام فوق سنگین ایران
*پیشبینی سرمایهگذاری ثابت طرح حدود 4100 میلیون یورو است که قرار است 30 درصد آن آورده سهامداران و الباقی از طریق تسهیلات بانکی تامین شود در حال حاضر شرکت PERTAMINA جایگزین شرکت ELNUSA شده و شرکت PETROFIELD از مالزی نیز به این مشارکت ملحق شده است.
طرح در مرحله انتخاب مشاور طراحی میباشد.
* طرح احداث پالایشگاه در سوریه
* احداث پالایشگاهی به ظرفیت ۱۴۰.۰۰۰ بشکه در روز در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر حمص در سوریه.
*خوراک این پالایشگاه نفت خام با ترکیب 25 درصد نفت سبک سوریه، 25 درصد نفت سنگین سوریه، 30 درصد نفت ترکیبی ونزوئلا و 20 درصد نفت سنگین ایران است. سهم هر یک از این شرکا به ترتیب HRC 15 درصد، ORIDC ا26 درصد PDVSAا
۳۳ درصد و Ptrofield ۲۶ درصد است.
* میزان سرمایهگذاری حدود 1860 میلیون یورو برآورد شده است که درصد 30 آن آورده سهامداران و مابقی به صورت تامین اعتبار از تسهیلات بانکی در نظر گرفته شده است. بازار هدف پالایشگاه بازار داخلی سوریه است و قرار است طی قراردادی کل محصولات توسط وزارت نفت سوریه براساس قیمتهای بینالمللی خریداری شود. طرح در حال حاضر در سطح مطالعات اولیه است.
بهینهسازی مصرف انرژی از طریق ایجاد سامانه کارت هوشمند سوخت
ایجاد سامانه کارت هوشمند سوخت در اجرای طرح عظیم سهمیهبندی بنزین، بزرگترین پروژه فناوری اطلاعات (IT) کشور محسوب میشود. اجرای این طرح در سال 1386، باعث جلوگیری از مصرف بیرویه بنزین و ایجاد الگوی بهینه مصرف فرآوردههای نفتی بوده و اقدامیمهم در راستای مدیریت مصرف سوخت به شمار میرود. برخی از دستاوردهای اجرای این طرح به شرح زیر بوده است:
*صرفهجویی بیش از ۸/۵ میلیارد دلار در ۲۲ ماهه نخست سهمیهبندی
*کاهش قاچاق بنزین و نفت گاز از کشور
* روزآمد کردن اطلاعات خودروها و موتورسیکلتهای کشور در کل ۱۷ میلیون دستگاه
ارسال نظر