گروه صنعت و معدن- در حالی که پیش از برگزاری انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری، بسیاری از منتقدان دولت نهم، آمارهای اعلام شده در بخش صنعت و معدن را غیرواقعی می‌خواندند، شنبه گذشته رییس سازمان بازرسی کل کشور بار دیگر به ادعاهای منتقدان مهر تایید زد و اعلام کرد که آمارهای اعلام شده در تولید سیمان، فولاد، آلومینیوم و مس واقعی نیست. این در شرایطی است که در فضای انتخابات، حامیان دولت در پاسخ به انتقادات مطرح شده مبنی بر غیرواقعی بودن آمار تولید این محصولات، اذعان می‌کردند که آمارهای اعلام شده مربوط به ظرفیت‌سازی‌های صورت گرفته در عرصه تولید است که در ماه‌های آتی به بهره‌برداری می‌رسد.

موافقان دولت، معتقدند که پیش از آنکه هر واحد تولیدی به بهره‌برداری رسد، باید ظرفیت‌سازی در خصوص میزان تولید آن صورت گیرد. در واقع، ظرفیت‌سازی بخشی از آماده‌سازی روندهای تولیدی است.

اما آنچه در این میان مطرح می‌شود، کمبود منابع مالی برای به بهره‌برداری رساندن بسیاری از طرح‌های صنعتی است. در واقع، ظرفیت‌سازی‌های لازم برای تولید فولاد، سیمان، مس و آلومینیوم در کشور صورت گرفته، اما به دلیل کمبود منابع مالی با تاخیر در بهره‌برداری مواجه شده است.

گویا این دلایل برای رییس سازمان بازرسی کل کشور قانع کننده نبوده و وی معتقد است که باید اطلاع‌رسانی درستی از میزان تولید ۴ محصول مذکور در کشور صورت گیرد. مصطفی پورمحمدی شنبه گذشته به خبرنگاران گفت که سالانه ۱۰‌میلیون و ۹۰۳‌‌هزار تن فولاد در کشورمان تولید می‌شود که برخی مسوولان، آن را ۱۵میلیون تن اعلام می‌کنند.

از سوی دیگر، معاون امور معدنی وزیر صنایع و معادن با تاکید بر اینکه مرجع قانونی ارائه آمار و اطلاعات مرتبط با تولیدات صنعتی و معدنی کشور، وزارت صنایع و معادن است، می‌گوید: «آمارهای اعلام شده از سوی سازمان بازرسی کل کشور، مربوط به تولید سال قبل سیمان، فولاد، آلومینیوم و مس است. درحالی که بخشی از ظرفیت‌سازی‌های انجام شده در تولید این محصولات، امسال به نتیجه رسیده است.»

محمدمسعود سمیعی‌نژاد به خبرنگار دنیای اقتصاد می‌افزاید: «همه کارشناسان به این امر اذعان دارند که ظرفیت سازی، متفاوت از تولید است. بنابراین آمارهای اعلام شده از سوی وزارت صنایع و معادن واقعی و براساس پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده از سوی این وزارتخانه است.»

وی تصریح می‌کند: «بخشی از ظرفیت‌سازی‌های انجام شده در صنعت فولاد، سیمان و آلومینیوم کشور، اواخر سال گذشته محقق شده است، این درحالی است که ۲ تا ۳ سال طول می‌کشد تا ظرفیت تولید، به حد نهایی برسد.»

سمیعی‌نژاد با تاکید بر اینکه اعداد اعلام شده از سوی رییس سازمان بازرسی کل کشور صحیح، اما مربوط به سال گذشته است، می‌گوید: «هم‌اکنون ظرفیت‌سازی صورت گرفته برای صنعت سیمان، ۶۵‌میلیون تن است، اما امسال در برنامه ما این است که ۵۵‌میلیون تن تولید داشته باشیم.»

در این رابطه دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد می‌گوید: «در واقع هیچ تناقضی میان آمارهای اعلام شده از سوی وزارت صنایع و سازمان بازرسی کل کشور وجود ندارد. به این معنا که ارائه آمارها ممکن است از دو منظر صورت گرفته باشد. از منظر اول، اگر آمار تولید فولاد خام در کشور اعلام شود، عدد ۱۰میلیون و ۹۰۳‌هزار تن در سال، منطقی است.»

رسول خلیفه‌سلطان در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای‌اقتصاد می‌افزاید: «از منظر دوم، اگر آمار اعلام شده مرتبط با ظرفیت تولید در حال شکل‌گیری باشد، عدد ۱۵‌میلیون تن به واقعیت نزدیک است.»

وی تصریح می‌کند: «در واقع باید دید که منشا ارائه آمار، چه دیدگاهی را برای اعلام آمارهای تولید انتخاب می‌کند. در این میان به نظر می‌رسد دیدگاه‌های وزارت صنایع و معادن و سازمان بازرسی کل کشور، نسبت به ارائه آمارهای تولید، منطقی است.»

به گفته خلیفه‌سلطان، طرح‌های زیادی در بخش دولتی و خصوصی در دست احداث است. اما با توجه به سایر طرح‌های در دست احداث که از پیشرفت فیزیکی ۲۰‌درصد تا ۶۰درصدی برخوردار هستند، به نظر می‌رسد ظرفیت‌های در دست احداث به بالاتر از ۱۵‌میلیون تن و حتی در حدود ۱۷‌میلیون تن بالغ شود.»

وی می‌افزاید: «از نقطه‌نظر انجمن فولاد، ظرفیت‌سازی خوبی در صنعت فولاد در حال انجام است. بنابراین، نگرانی ما نباید متمرکز بر آمار، در صنعت فولاد باشد؛ بلکه نگرانی همه ما باید، متمرکز بر این باشد که آیا سایر زیرساخت‌های توسعه صنعت فولاد، از جمله حمل و نقل، انرژی، گاز و برق نیز هماهنگ با این صنعت پیشرفت داشته است.»

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد خواستار توجه هرچه بیشتر تمامی دستگاه‌های ذی‌ربط بر توسعه زیرساخت‌های صنعت فولاد شده و خاطرنشان می‌کند: «به نظر می‌رسد توسعه صنعت فولاد از رشد خوبی برخوردار است که در کنار آن باید به توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز اعتلای آن نیز توجه شود. چراکه رشد زیرساخت‌ها به خصوص در بخش حمل‌و‌نقل ریلی، به شدت از آهنگ رشد صنعت فولاد عقب مانده است.»

وی همچنین با اشاره به ضرورت حمایت از صنعت فولاد در مقابل سیل واردات می‌گوید: «دولت باید با اعمال سیاست‌های حمایتی، سدی در مقابل سیل واردات کالاهای خارج از حد استاندارد ملی و غیرکیفی احداث کند. این موضوع با توجه به شرایط رکود حاکم بر بازار، سیل بنیان‌کنی در مقابل رشد و توسعه صنعت فولاد است.»

خلیفه‌سلطان می‌افزاید: «در این میان ضرورت دارد که دولت سود بازرگانی کالاهای فولادی را بالا برد، این درحالی است که متوسط سود بازرگانی عموم کالاها در کشور، ۲۷‌درصد است.»

به گفته وی، با توجه به ظرفیت انبوه کارخانجات تولید داخلی میلگرد، باید چاره‌ای برای تعرفه‌های پایین این محصولات اندیشید.»

از سوی دیگر، رییس اتحادیه آهن‌فروشان نیز آمارهای تولید فولاد در کشور را از سوی وزارت صنایع و معادن، واقعی می‌داند و بر ضرورت خودکفایی فولاد کشور تاکید کرد.

محمد آزاد به خبرنگار دنیای‌اقتصاد می‌افزاید: «اگرچه میزان تولید فولاد در کشور ۱۵‌میلیون تن اعلام شده است، ولی همین رقم پاسخگوی نیاز داخلی نیست و واردات صورت می‌گیرد. این در حالی است که واردات فولاد هم‌اکنون باعث بر هم زدن تعادل میان عرضه و تقاضا شده است.»

پورمحمدی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تولید سیمان در کشور، میزان تولید را ۴۵‌میلیون تن اعلام و از مطرح کردن آمار تولید ۶۹میلیون تنی برای این محصول، انتقاد کرد.

رییس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان می‌گوید: «وقتی تولید ۶ ماه ابتدای سال جاری در رابطه با سیمان، ۲۶‌میلیون تن محقق شده باشد، چطور می‌توان تولید کل سال را ۴۵‌میلیون تن در نظر گرفت. این سوالی است که باید پاسخ داده شود.»

محمدحسن پورخلیل به خبرنگار دنیای‌اقتصاد می‌افزاید: «پیش‌بینی ما این است که تا پایان امسال، تولید سیمان در کشور بین ۵۰ تا ۵۲‌میلیون تن باشد. اگر شرایط اقتصادی کشور مطلوب باشد، ‌به طور قطع تولید ۵۲میلیون تن سیمان محقق می‌شود.»

وی تصریح می‌کند: «باید توجه داشت که موضوع ظرفیت‌سازی با تولید، متفاوت است. در حال حاضر، ظرفیت تولید سیمان کشور به انضمام مواد افزودنی مثل سرباره ذوب‌آهن، گچ و موادی نظیر پزولانی به ۶۵‌میلیون تن رسیده است.»

در این میان، آزاد نیز به خبرنگار ما می‌گوید: «هم‌اکنون میزان تولید و مصرف سیمان در کشور همخوانی دارد و حتی بازارهای صادراتی نیز تعریف شده است. گزارشات از مصالح‌فروشان کشور نیز حکایت از پیشی گرفتن تولید بر مصرف دارد؛ بنابراین آمار تولید اعلام شده از سوی مسوولان، واقعی به نظر می‌رسد.»