تعیین قیمت سنگ‌آهن؛ از پا درمیانی تا ضرب‌الاجل

عکس: فارس

گروه صنعت و معدن- صابر دری‌نژاد: اگر فولادسازان و سنگ‌آهنی‌ها تا ۲۰مهر ماه بر سر تعیین قیمت سنگ‌آهن به توافق نرسند،‌ قیمت این محصول با پادرمیانی و حکمیت ایمیدرو تعیین خواهد شد. به نظر می‌رسد فولادی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها امسال هم نتوانند به توافق برسند و باز هم قیمت سنگ‌آهن طبق روال هر ساله با حکمیت ایمیدرو تعیین شود. گویا قرار نیست، فولادسازان و سنگ‌آهنی‌ها بتوانند به تنهایی و پیش از پا در میانی ایمیدرو، برای خود تصمیم‌گیری کنند!

براساس آخرین خبرها، قرار بر این شده که اگر تولید‌کنندگان فولاد و سنگ‌آهن تا ۲۰ مهر ماه سال جاری بر سر قیمت سنگ‌آهن (به عنوان یکی از مهمترین مواد اولیه مورد نیاز تولید فولاد) به توافق نرسند. طی نشستی در تهران، تکلیف قیمت سنگ‌آهن برای یک سال آینده روشن شود. به گزارش خبرنگار ما، این نشست در محل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و با حضور «محمد مسعود سمیعی نژاد»،‌ معاون معدنی وزیر صنایع، «ایرج اکبریه»، معاون مالی و اقتصادی ایمیدرو و فعالان حوزه فولاد و سنگ‌آهن برگزار خواهد شد.

البته ناگفته نماند، از شواهد چنین برمی‌آید که فولاد سازان و سنگ‌آهنی‌ها تا ۱۲ روز آینده به توافق نخواهند رسید؛ چراکه بنابر گفته‌های مدیران فولادی و سنگ‌آهنی، آن‌ها هم منتظر برگزاری این جلسه و حکمیت ایمیدرو هستند.

نه خیلی دور؛ نه خیلی نزدیک

برخی فولادسازان در این میان براین باورند که با توجه به کاهش جهانی قیمت فولاد طی ماه‌های اخیر، باید از قیمت سنگ‌آهن نیز کاسته شود. در مقابل این اظهارات فولاد سازان، سنگ‌آهنی‌ها می‌گویند که وقتی قیمت جهانی فولاد در اوج بود، نرخ کنسانتره را بالا نبرده‌اند. بنابراین امروز هم نباید به بهانه کاهش جهانی قیمت فولاد، نرخ سنگ‌آهن کاهش یابد. آنچه در این میان اهمیت قابل ملاحظه‌ای دارد، دیدگاه مسوولان ایمیدرو است؛ چراکه با توجه به شرایط موجود، دست آخر ایمیدرو قرار است فولادسازان و سنگ‌آهنی‌ها را به توافق برساند.به نظر شما این حکمیت باعث افزایش قیمت سنگ‌آهن خواهد شد یا کاهش آن؟

«ایرج اکبریه»، معاون مالی و اقتصادی سازمان توسعه معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در گفت‌و‌گو با «دنیای‌اقتصاد» در این خصوص می‌گوید: «اگر تا ۲۰ مهرماه فولادسازان و سنگ‌آهنی‌ها بر سر تعیین قیمت سنگ‌آهن به رسیدند که هیچ. اما اگر نتوانستند توافق کنند، روز ۲۰ مهر ماه نمایندگان هر دو طرف را دور هم جمع می‌کنیم و سپس بر سر قیمت به اجماع می‌رسیم».

سیاست برد - برد

وی ادامه می‌دهد: «در صورت پادر‌میانی ایمیدرو، براساس سیاست برد - برد که برای فولادسازان و سنگ‌آهنی‌ها در نظر گرفته شده، قیمت سنگ‌آهن با استفاده از فرمولی که توسط کارشناسان تهیه شده، تعیین خواهد شد. قیمت سنگ‌آهن براساس این فرمول، تابعی از قیمت فولاد خواهد بود. به گونه‌ای که با افزایش یا کاهش قیمت فولاد، نرخ سنگ‌آهن هم زیاد و کم می‌شود».

اکبریه در پاسخ به این سوال که با توجه به قیمت این روزهای فولاد در بازارهای جهانی، قیمت سنگ‌آهن در صورت محاسبه با این فرمول چه تغییری خواهد کرد، خاطرنشان می‌کند: با قیمتی که این روزها فولاد در بازارهای جهانی دارد و افزایش اندک و نه چندان قابل ملاحظه آن طی ماه‌های اخیر، بعید به نظر می‌رسد قیمت سنگ‌آهن دچار تغییر محسوسی شود.

تصمیم نهایی با شما

وی با اشاره به جزئیات جلسه‌ای که مقرر شده برای تعیین قیمت سنگ‌آهن برگزار شود، تصریح می‌کند: ما در این جلسه یک سری اطلاعات به دو طرف خواهیم داد تا با بررسی آمار و گزارشات کارشناسی موجود به تصمیم‌گیری در مورد قیمت سنگ‌آهن بپردازند. بر این اساس ایمیدرو بنا دارد در این جلسه دخالت کمتری در مورد تصمیمات داشته باشد و تصمیم نهایی از سوی طرفین اتخاذ شود.

از زبان فولاد سازان

در همین حال فولادسازان و سنگ‌آهنی‌ها نیز در گفت‌و‌گو با دنیای‌اقتصاد به بیان دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خود پیرامون قیمت سنگ‌آهن پرداختند. «محمد رجایی»، مدیرعامل فولاد مبارکه‌ (بزرگترین واحد فولادسازی کشور)، با اشاره به اینکه تا امروز توافقی بر سر قیمت سنگ‌آهن صورت نگرفته است، خاطرنشان می‌کند: اگر جلسه‌ای در این رابطه تشکیل شود، پیشنهاد ما این خواهد بود که قیمت سنگ‌آهن اندکی کاهش یابد. وی در پاسخ به این سوال که چه مقدار کاهش قیمت سنگ‌آهن عادلانه خواهد بود، می‌گوید: در شرایط کنونی اگر قیمت‌ها ۱۵ تا حداکثر ۲۰ کاهش پیداکند، قیمت سنگ‌آهن عادلانه‌تر خواهد بود. به عقیده بسیاری از کارشناسان، شواهد موجود حکایت از آن دارد که تعیین قیمت سنگ‌آهن، با بررسی روند یک سال گذشته و تصمیم‌گیری یک شبه برای قیمت شش ماه یا یک سال آینده سنگ‌آهن با کاستی‌هایی رو‌به‌رو است؛ چراکه اگر در آینده شرایط دگرگون شود یا آنگونه که پیش‌بینی شده بود پیش نرود، تمام تصمیم‌هایی که با بررسی روند قیمت‌ها طی یک یا چند سال اخیر اتخاذ شده است، قابل استناد و استفاده نخواهند بود. «حکم الله بابایی»، مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان (قدیمی‌ترین واحد فولادسازی کشور)، هم با اشاره به روند کنونی تعیین قیمت سنگ‌آهن خاطرنشان می‌کند: روند موجود که در آن هر شش ماه یا یک سال یک جلسه‌ای برگزار می‌شود و در آن برای قیمت سنگ‌آهن طی یک سال آینده تصمیم‌گیری می‌شود، چندان مناسب نیست؛ چراکه ممکن است شرایط در دوره پیش رو کاملا دگرگون شود.وی تاکید می‌کند: این روش ناکارآمد است و جز اینکه در سیستم اقتصادی و تولیدی‌ استرس‌های بی‌جهت ایجاد کند، نتیجه دیگری ندارد.بابایی بر این عقیده است که برای تعیین قیمت سنگ‌آهن باید روی قیمت‌های داخلی و جهانی فولاد طی سال‌های اخیر (چه در زمان اوج قیمت‌ها و چه در زمان پایین بودن قیمت‌ها)، بررسی کارشناسی انجام شود. پس از این بررسی‌ها باید نسبت مواد اولیه به نسبت ماده نهایی محاسبه شود و براساس یک فرمول تهیه شود. ویژگی این روش در این است که با استفاده از آن،‌ قیمت سنگ‌آهن شناور و به روز خواهد بود و تغییرات جهانی قیمت فولاد افزایش یا کاهش پیدا خواهد کرد.

به روایت سنگ‌آهنی‌ها

از سوی دیگر، «اسدالله فرشاد»، مدیرعامل سنگ‌آهن گوهر زمین نیز بر این عقیده است که اگر ایمیدرو با همکاری وزارت صنایع و معادن اقدام به تعیین نرخ سنگ‌آهن کند، قطعا قیمت آنها منصفانه خواهد بود.در عین حال وی تاکید می‌کند که تنها راهکار اصولی تعیین نرخ سنگ‌آهن، بررسی قیمت فولاد و سنگ‌آهن طی ۳۰ سال اخیر و جمع‌بندی نهایی برای تعیین نرخ سنگ‌آهن است. به گونه‌ای که با تعیین قیمت جدید سنگ‌آهن، نه با افزایش قیمت سنگ‌آهن و به دنبال آن افزایش قیمت فولاد،‌ بازار فروش فولادسازان تهدید شود و نه اینکه با کاهش قیمت سنگ‌آهن طرح‌های توسعه‌ای این واحدها نیمه کاره باقی بماند.

در هر صورت با توجه به شرایط موجود به نظر می‌رسد عمر تعیین دوره ‌ای قیمت سنگ‌آهن رو به اتمام است و سنگ‌آهنی‌ها و فولاد سازان در شرایطی قرار دارند که تمایل آنها به سمت روزآمد کردن و شناور شدن قیمت سنگ‌آهن باشد. بنابراین آیا سنگ‌آهنی‌ها و فولاد سازان پیش از پایان مهلت ۱۲ روزه خود به توافق خواهند رسید؟ یا اینکه امسال پای ایمیدرو به مذاکرات دو طرف باز خواهد شد؟