وزیر انرژی ترکیه: ایران و روسیه می‌توانند بعدا ملحق شوند

تانرییلدیز، وزیر انرژی ترکیه- عکس: AFP

قرارداد «نابوکو» امروز در آنکارا بین ترکیه، اتریش، بلغارستان، مجارستان و رومانی امضا می‌شود.

قرار است این خط لوله، گاز ترکمنستان و آذربایجان را به اروپا ببرد

تحلیل‌های متفاوت محافل خبری از علل عدم حضور ایران در قرارداد نابوکو گزارش روز

واکنش همزمان ایران به امضای قرارداد بزرگ

«نابوکو» بدون ایران ممکن نیست

گروه انرژی - در حالی که وزیر انرژی ترکیه می‌گوید: حذف ایران و روسیه از خط لوله گاز «نابوکو» در دستور کار نیست، امروز دوشنبه قرارداد خط گاز نابوکو در شهر آنکارا بین پنج کشور ترکیه، بلغارستان، رومانی، مجارستان و اتریش امضا می‌شود .در همین وضعیت یک مقام ارشد ایران درواکنش به امضای خط لوله نابوکو می‌گوید: «اجرای خط لوله نابوکو بدون حضور ایران ممکن نیست.»

قرارداد نهایی ایجاد خط لوله نابوکو که قرار است نیاز ترکیه و اروپا را به گاز روسیه کم کند، بازتاب و واکنش‌های متفاوتی داشته است. با وجود این که ایران در این قرارداد چند جانبه حضور ندارد، برخی از منابع خبری از توافق پنهانی میان ایران و چند کشور اروپایی خبر داده و حتی مشارکت ایران و روسیه را رد نمی‌کنند.

به گزارش عصر ایران ،«ییلدیز» که شنبه شب با شبکه تلویزیونی «NTV» ترکیه گفت‌وگو می‌کرد، احتمال مشارکت ایران و روسیه در پروژه انتقال گاز آسیای مرکزی و قفقاز به اروپا که به «نابوکو» معروف است را رد نکرد.

وی در عین حال افزود که اساسا حضور این دو کشور به معادلات آینده منطقه‌ای و جهانی بستگی دارد، اما هدف اروپایی‌ها از اجرای پروژه نابوکو کاستن از وابستگی آنها به گاز روسیه و جایگزین کردن مسیری مطمئن برای انتقال گاز به اروپا است.

وزیر انرژی ترکیه همچنین از توافقات اولیه و پنهانی بین ایران و چند کشور اروپایی که نامی از آنها نبرد ،خبر داد و در این‌باره افزود که کشورهای اروپایی مایلند از گاز ایران استفاده کنند.

ییلدیز در تشریح دلایل عدم دعوت از ایران در مرحله ابتدایی این پروژه گفت که بحران هسته‌ای بین ایران و غرب دلیل عمده در عدم شرکت دادن ایران در این پروژه است و در عین حال افزود که ممکن است حضور ایران در مراحل بعدی این پروژه حتی بتواند بر سردی روابط ایران و غرب و حل و فصل نهایی بن‌بست‌های موجود بر سر برنامه‌های هسته‌ای ایران تاثیرگذار باشد.

از سویی دیگر، به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل خبرگزاری فارس، اظهارات وزیر انرژی ترکیه نشان از تلاش‌هایی برای کاهش وابستگی اروپا به گاز روسیه دارد.

اظهارات وزیر انرژی ترکیه در حالی بیان می‌شود که به علت تنش در روابط ایران و غرب بر سر مساله هسته‌ای، آنکارا از مقام‌های تهران برای شرکت در مراسم امضای قرارداد نابوکو دعوت به عمل نیاورده است‌.

ییلدیز گفت، ما نباید تعجب کنیم اگر روزی روسیه به عنوان عرضه‌کننده گاز نابوکو مطرح شود‌. ایران نیز می‌تواند گزینه مناسبی برای عرضه گاز به نابوکو باشد‌. وی افزود: قراردادهای بزرگ انرژی در سطح بین‌الملل می‌تواند تاثیر مثبتی بر روابط سیاسی داشته باشد‌. من می‌دانم که برخی از کشورهای اروپایی قراردادهای گازی مهمی با ایران به امضا رسانده‌اند. مصر و عراق نیز می‌توانند بخشی از گاز مورد نیاز نابوکو را تامین کنند‌.

اما تهران نیز سر انجام سکوت خود را شکست و به امضای این قرارداد مهم که نقش جدید راهبردی‌ را برای ترکیه در نقشه انرژی منطقه تعریف می‌کند، واکنش نشان داد. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه انتقال سالانه ۳۱میلیارد مترمکعب گاز از آسیای مرکزی و خاورمیانه بدون ایران امکانپذیر نیست، اظهار داشت: در صورتی که دوره زمانی انتقال گاز، همچنین میزان صادرات گاز به اروپا طبق آنچه پیشتر تعریف شده، سالانه ۳۱میلیارد مترمکعب گاز باشد، بدون حضور ایران تامین این میزان گاز میسر نخواهد بود. سیف‌الله جشن ساز از آمادگی ایران برای انتقال گاز به اروپا خبر داد و گفت: هر زمان که کشورهای مصرف‌کننده خط لوله نابوکو آمادگی خود را برای امضای این قرارداد اعلام کنند، جمهوری اسلامی ایران با توجه به رعایت استانداردهای بین‌المللی در بازارهای جهانی، آماده تامین گاز اروپا است.

به گزارش شانا، وی با تاکید بر این‌که ایران به تنهایی می‌تواند سالانه ۳۱میلیارد مترمکعب گاز اروپا را تامین کند، اظهار داشت:‌ این موضوع به معنای این نیست که علاقه‌مند نیستیم با دیگر تامین‌کنندگان گاز اروپا همکاری مشترک داشته باشیم. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران گفت: تشکیل جلسه روز دوشنبه (۲۲ تیر) در ترکیه به منظور امضای توافقنامه خط لوله نابوکو میان شرکت‌هایی از کشورهای ترانزیت‌کننده گاز به اروپا است. جشن‌ساز، در همین حال احداث هر خط لوله را مستلزم تعیین منابع تامین‌کننده گاز و تامین گاز کافی برای آن دانست و گفت: حضور نیافتن ایران در نشست امروز و هر کشوری که منبع تامین‌کننده بخشی از گاز اروپا است، به دلیل آن است که این جلسه برای احداث خط لوله تشکیل می‌شود.

جشن‌ساز، درباره تامین امنیت انتقال گاز خط لوله نابوکو اظهار داشت: به دلیل تامین امنیت انتقال گاز به اروپا مقرر شده است این گاز از منابع مختلفی تامین شود و هیچ کشوری در درازمدت تامین‌کننده این گاز نخواهد بود، از این رو در وضعیت کنونی سیاست اولیه برای تامین گاز از آسیای مرکزی و خاورمیانه به اروپا، متنوع کردن منابع تامین‌کننده این گاز است. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، طول خط لوله انتقال گاز از آسیای مرکزی به اروپا را ۳۳۰۰ کیلومتر اعلام و تصریح کرد: کمتر از ۲هزار کیلومتر از این میزان از ترکیه و مابقی از کشورهایی مانند بلغارستان، رومانی، مجارستان و اتریش عبور می‌کند. جشن‌ساز، اظهار داشت: اگرچه کشورها و شرکت‌هایی مانند آلمان نیز برای حضور در این جلسه ابراز علاقه کردند، اما جلسه یاد شده با حضور شرکت‌هایی از کشورهای ترانزیت‌کننده گاز تشکیل می‌شود.

وی درباره انتشار برخی اخبار در خصوص حضور روسیه در این نشست گفت: به دلیل قطع گاز صادراتی روسیه به اروپا در سال گذشته، روسیه تامین‌کننده گاز خط لوله نابوکو نخواهد بود و این خط لوله مسیری جدید برای ارسال گاز به مصرف‌کنندگان اروپا است. در مراسم نهایی کردن قرارداد ایجاد خط لوله گاز نابوکو، خوزه مانوئل باروسو، رییس کمیسیون اتحادیه اروپا و نمایندگان کشورهای آذربایجان، ترکمنستان، سوریه، مصر و ایالات متحده آمریکا شرکت خواهند کرد.

خط لوله گاز نابوکو که هزینه‌ای معادل هشت میلیارد دلار در بر خواهد داشت، بر اساس برنامه در سال ۲۰۱۴ افتتاح خواهد شد. در این پروژه گاز دو کشور ترکمنستان و آذربایجان از طریق یک خط لوله به ترکیه رسیده و از آنجا با عبور از کشورهای بلغارستان، رومانی، مجارستان و اتریش به اروپا خواهد رسید. مقامات اجراکننده این پروژه گفته‌اند:«ممکن است در آینده عراق و مصر را هم در این پروژه سهیم سازند.» اروپا ۲۵درصد گاز خود را از روسیه می‌گیرد و از نظر گازی وابسته به روسیه است. این در حالی است که اختلافات سیاسی موجود بین اروپا و روسیه کشورهای قاره سبز را از این منظر آسیب‌پذیر ساخته است.

در صورت اجرایی شدن پروژه نابوکو این خط لوله قادر است تنها ۵درصد گاز مصرفی اروپا را تامین کند.