احمد بختیار

معادن ایران تاکنون از اطلاعات و داشته‌های دهه‌های گذشته استفاده کرده اما برای ادامه مسیر و توسعه نیاز به اطلاعات نو و اکتشافات جدید دارد. هرچند معادن سنگ‌آهن که جزو مهم‌ترین معادن ایران به شمار می‌آیند همچنان بر پایه اطلاعاتی که روس‌ها در دهه ۲۰ و ۳۰ در اختیارمان گذاشته‌اند بهره می‌گیرند، با این حال همان داشته‌ها نیز تنها بخش‌های مرکزی و شرقی کشور را دربرمی‌گیرد، اگرچه در همان بخش‌ها نیز اکتشاف‌هایی متناسب با نیاز روز انجام نشده است.

به عنوان مثال همواره گفته می‌شود ایران بیش از ۴ یا ۷/۴میلیارد تن ذخیره زمین‌شناسی سنگ‌آهن دارد. این در حالی است که کارشناسان خبره و صاحب‌نظر چندان توجهی به این امر نمی‌کنند. نمونه این امر سخن دکتر شکرچی، استاد صاحب‌نام ایرانی مقیم آمریکا که در خلال برگزاری کنگره جهانی معدن به دنیای‌اقتصاد گفته بود: ارقام ذخایر معدنی ایران قطعی نیست،بنابراین جذابیتی برای سرمایه‌گذاران ندارد. علاوه بر این متال بولتن نیز کمتر از نیمی از این رقم را به عنوان ذخایر سنگ‌‌آهن ایران منتشر کرده است. واقعیت این است که کشورمان باید تا ۲ یا ۳ سال آینده ظرفیت تولید سنگ‌آهن را بیش از ۲ برابر افزایش دهد و به مرز ۵۰میلیون تن برساند. این میزان ظرفیت‌سازی، نیاز مبرم کشور برای افزایش تولید و به عبارتی متعادل کردن قیمت‌ فولاد است. پایه تمامی این اهداف به اکتشاف متصل است. اما هنوز بخش‌های زیادی از جمله غرب کشور بکر باقی مانده و سازمان زمین‌شناسی این موضوع را باید مد نظر قرار دهد. تاخیر و کندی در اکتشاف نواحی معدنی و به ویژه غرب کشور که بکر مانده، دردسرهای زیادی را برای اهالی معدن و دولتمردان پدید می‌آورد. نمونه این امر در سال‌های گذشته به وضوح قابل مشاهده بوده است. امروزه شرکت‌های خصوصی فولادی خواهان خرید معادن سنگ آهن هستند،اما دولت معدن قابل توجهی ندارد که آن را به بخش‌خصوصی بسپارد. تنها سه ناحیه معدنی بزرگ وجود دارد که برای آنها نقشه‌های بسیاری کشیده شده است. اکنون اگر سازمان زمین‌شناسی گزارش جدیدی از اکتشاف معادن غرب کشور دارد آن را به سرمایه‌گذاران ارائه دهد، در غیر این صورت با انجام اکتشاف جدید، نگرانی فعالان صنعت فولاد را کاهش و بار مشکلات ناشی از آن را از دوش دولت بردارد.