احمد بختیار

اعضای IISI (انجمن بین‌المللی آهن و فولاد) اخیرا نشستی برگزار کردند که متاسفانه در داخل کشور انعکاس چندانی نیافت. در این نشست ۲ موضوع اساسی مطرح شد که ارتباط نزدیکی با وضعیت صنعت فولاد ایران دارد. پیش‌بینی افزایش بهای مقاطع فولادی و برنامه‌های رشد تولید دو موضوعی بودند که تحلیل‌ها و مقاله‌های متعددی را به خود معطوف کردند.

در آن اجلاس از افزایش هزینه عوامل تولید و به ویژه مواداولیه سخن گفته شد که آینده بازار و قیمت‌ها را تاحدود زیادی روشن می‌سازد. طی سال اخیر بازار جهانی فولاد، رشد ۶۰ تا ۶۵درصدی بهای سنگ‌آهن، گندله، ذغال‌سنگ و انرژی را از سرگذرانده و این امر تاثیر مستقیمی در فروش خواهد گذاشت. به عبارت دیگر، IISI به مصرف‌کنندگان سراسر دنیا اعلام کرده رشد ۶۰ تا ۶۵درصد بهای این محصولات را در هزینه‌های خود پیش‌بینی کنند.

این افزایش قیمت، ثمره رشد بهای انرژی در بازار جهانی بوده است، اگرچه به اعتقاد کارشناسان هنوز تاثیر نفت ۱۰۰دلاری در تولیدات مشاهده نشده؛ اما به زودی اثر تورمی خود را در معرض دید همگان خواهد گذاشت. البته در همین شرایط‌ عنوان شده ظرفیت تولید فولاد در جهان از ۴/۱ به ۸/۱میلیارد تن خواهد رسید که کشورهای آسیایی به ویژه چین، هند و ویتنام، ‌بالاترین ظرفیت‌ها را ایجاد خواهند کرد. با این حال، کسی یارای مقابله با رشد قیمت‌های آهن‌آلات را نخواهد داشت. در این شرایط مسوولان تصمیم‌ساز ایرانی نیز باید پیش از هرگونه فشار بر تولیدکنندگان، نیم‌نگاهی به واقعیت بازارهای جهانی بیاندازند.

تولیدکنندگان داخلی ما در ماه‌های اخیر به سبب فشار دستگاه‌های دولتی مجبور شده‌اند محصول را زیر قیمت تمام شده عرضه کنند؛ اما به نظر می‌رسد با توجه به اعلام رسمی IISI برای رشد جهانی قیمت فولاد، ادامه سیاست فعلی عملی نباشد. امسال با پیوستن ذوب‌آهن اصفهان به بورس، تمامی فولادسازان بزرگ از حیطه نظام صددرصد دولتی خارج می‌شوند و باید از این پس پاسخگوی سهامداران خود باشند. آنان نمی‌توانند برای زیان‌دهی و افت ارزش سهام توجیه منطقی برای صاحبان سهام دست و پا کنند. شرایط تغییر کرده است. تنها مسیر پیش‌رو، رشد تولید و از آن مهم‌تر زمینه‌سازی برای توسعه (به ویژه برای بخش‌خصوصی) است.