تامین منابع مالی صنعت گاز با مشکل مواجه است

غزاله طایفه: سرمای شدید در زمستان امسال که در ۵۰سال اخیر بی‌سابقه بود، بسیاری از شهرهای کشور از جمله شهرهای شمالی و شمال غرب کشور را دچار مشکلات زیادی کرد که از جمله آن می‌توان به قطعی گاز این مناطق اشاره کرد. به دنبال آن قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران و آمدن موج جدید دیگری از سرما مشکلات کشور را دو چندان کرد. عکس: حمید جانی‌پور

روز گذشته سیدرضا کسایی‌زاده مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در نشست مطبوعاتی به توضیح اقدامات صورت گرفته در آن زمان و پروژه‌های شرکت ملی گاز پرداخت. به گفته وی شرکت ملی گاز ایران ۶۴۴طرح و پروژه در بخش‌های مختلف پالایش و انتقال گاز به مبلغ ۳۳هزار میلیارد ریال به بهره‌برداری رسانده است که از بین طرح‌های اجرا شده ۲پروژه مربوط به واحد گوگردسازی پالایشگاه شهید هاشمی و پالایشگاه ایلام بود که هر دو مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. همچنین ۲۵۰۰کیلومتر خطوط گاز فشار قوی به خطوط انتقال گاز اضافه شده است.وی ادامه داد: طبق برنامه در حال حاضر ۵۰۴روستا و ۱۹شهر دیگر هم از نعمت گاز برخوردار شده‌اند که در مجموع تعداد ۶۴۲۵شهر و روستا از گاز طبیعی استفاده می‌کنند. همچنین ۲۲جایگاه CNG و ۶۵صنعت کوچک و بزرگ نیز از گاز طبیعی بهره‌مند شده‌اند.

کسایی‌زاده در توضیح وضعیت تولید و مصرف گاز گفت: تولید گاز در روزهای سرد امسال به ۴۷۳میلیون مترمکعب رسیده که قبل از قطع شدن گاز ترکمنستان به ایران تولید داخلی گاز در کشور ۴۳۶میلیون مترمکعب بوده است. این در حالی است که ظرفیت اسمی تولید گاز در کشور ۴۴۰میلیون مترمکعب است. وی درباره مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری گفت: میزان مصرف گاز در این بخش در روزهای سرد امسال به ۴۰۴میلیون مترمکعب در روز رسید که پیک مصرف گاز قلمداد می‌شود.وی درباره میزان تولید و مصرف گاز افزود: متوسط تولید گاز در ایران در ۱۰ماه گذشته ۲/۳۴۴میلیون مترمکعب بوده که نسبت به سال گذشته ۲/۱۲درصد رشد داشته است. واردات گاز از ترکمنستان و آذربایجان ۹/۱۹‌ میلیون مترمکعب در روز بوده که نسبت به سال گذشته ۳۰درصد رشد داشته است. همچنین متوسط مصرف گاز نیروگاه‌ها ۱۱۰میلیون مترمکعب در روز بوده که نسبت به سال گذشته ۵درصد رشد داشته است. مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در ادامه به مقایسه عملکرد شرکت ملی گاز ایران در فاصله سال‌های ۸۳-۸۲ در برنامه قبل و ۸۵-۸۴ در برنامه جدید پرداخت و گفت: در پایان سال ۱۳۸۳ تولید گاز در کشور ۳۸۳میلیون مترمکعب بوده که در پایان سال ۱۳۸۵ این رقم به ۴۴۰میلیون مترمکعب رسیده است. در سال ۱۳۸۳ احداث خطوط انتقال گاز طبیعی ۳۳۵۶کیلومتر بوده که در سال ۸۵ احداث خطوط انتقال گاز ۵۱۶۰کیلومتر بوده است. تعداد احداث ایستگاه‌های تقویت فشار نیز در سال‌های ۸۳ و ۸۵ به ترتیب ۷ و ۱۲ تا بوده است. وی در ادامه احداث شبکه گاز شهری در سال ۱۳۸۳ را ۲۵۵۲۰ کیلومتر و در سال ۸۵ را ۲۶۴۰۱کیلومتر عنوان کرد.

همچنین میزان واردات گاز طبیعی در سال ۸۳ حدود ۶/۱۱میلیارد مترمکعب بوده که این رقم در سال ۸۵ به ۵/۱۱میلیارد مترمکعب رسیده است. میزان صادرات گاز طبیعی نیز در سال ۸۳برابر ۹/۶میلیارد مترمکعب بوده که در سال ۸۵ به ۴/۱۰میلیارد مترمکعب رسیده است.

پروژه‌های در دست اجرای شرکت ملی گاز

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران درباره پروژه‌های در دست اجرای این شرکت و میزان سرمایه‌گذاری‌ آنها گفت: خط پارچین به خراسان یکی از پروژه‌های در دست اجرا است که این خط یک خط ۴۸اینچی است.

این خط علاوه بر استان خراسان به استان‌های گلستان، مازندران، سمنان می‌تواند گاز منتقل کند. میزان سرمایه‌گذاری در این پروژه ۵/۱میلیارد دلار بوده که از سال ۸۵ شروع شده و قرار است پایان سال ۸۸ به بهره‌برداری برسد. وی پروژه خط هشتم، دو طرفه کردن تاسیسات تقویت فشار در شهرنور، خط لوله ساوه-قزوین، قزوین-رشت و رشت-آستارا و احداث تاسیسات تقویت فشار خط چهارم را از دیگر پروژه‌های شرکت ملی گاز ایران ذکر کرد که در مجموع برای به انجام رساندن این پروژه‌ها به ۶میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز است. وی همچنین یکی از مشکلات شرکت ملی گاز ایران را تامین منابع مالی پروژه‌ها عنوان کرد و گفت: حدود ۲۵میلیارد دلار پروژه در دست حداث است که شرکت ملی گاز برای تامین منابع مالی این پروژه‌ها مشکل دارد. وی تجدیدنظر در قیمت فعلی گاز را یکی از راهکارهایی عنوان کرد که به وسیله درآمد حاصل از آن می‌توان پروژه‌ها را به انجام برساند تا دیگر این شرکت سربار دولت نباشد.

قطع صادرات گاز ترکمنستان

وی درباره علت قطع گاز ترکمنستان به ایران گفت: ترکمنستان خواهان افزایش قیمت گاز صادراتی خود شدند و عنوان کردند از آنجایی که قیمت گاز صادراتی ترکمنستان به روسیه افزایش یافته است، ایران نیز باید به همان میزان قیمت را افزایش دهد. وی درباره نحوه مذاکرات ایران با ترکمنستان گفت: مذاکرات با کشور ترکمنستان ادامه دارد، اما زمان وصل گاز ترکمنستان به ایران مشخص نیست.

افزایش قیمت گاز در ۳دهک پردرآمد

کسایی‌زاده درباره مصرف گاز در سه‌دهک پردرآمد گفت: از حدود ۲/۱۳میلیون خانوار، ۴میلیون خانوار در سه‌دهک ۸، ۹ و ۱۰هستند و حدود ۵۷درصد گاز مصرف کرده‌اند. بنابراین شرکت ملی گاز به دنبال این است که گاز را با قیمت واقعی آن به سه دهک پردرآمد انتقال دهد. بر اساس طرح‌هایی که شرکت ملی گاز دارد، قرار است قیمت گاز برای سه دهک پردرآمد افزایش یابد. به گفته وی قیمت گاز برای ۲دهک اول مصرف‌کننده ۴۵ریال، ۵دهک دوم ۱۰۰ریال و ۳دهک پرمصرف ۷۷۰ریال محاسبه خواهد شد، اما شرکت ملی گاز تلاش می‌کند این میزان (۷۷۰ریال) را به ۳۰۰تومان افزایش دهد. وی با بیان اینکه کشور نباید به یک انرژی وابسته باشد، بیان کرد: در حال حاضر ۶۰درصد سبد انرژی کشور را گاز تامین می‌کند که اگر گاز قطع شود کل کشور دچار مشکل خواهد شد. کسایی‌زاده ادامه داد: در سال آینده به ۵۵هزار میلیارد ریال اعتبار برای سرمایه‌گذاری در بخش گاز نیاز است که ۱۴هزار میلیارد ریال آن از منابع داخلی شرکت و مابقی به صورت وام‌های داخلی و خارجی تامین می‌شود. وی با بیان اینکه شرکت ملی گاز برای تامین مالی پروژه‌ها با کسری بودجه مواجه است، گفت: مجلس ۵۰۰میلیارد تومان دیگر نیز در بودجه برای شرکت ملی گاز در نظر گرفته است، اما این میزان جوابگوی نیاز ما نیست و بهترین راهکار آن تجدیدنظر در قیمت گاز طبیعی است.