تحولات بهره‌وری صنایع و معادن منتشر شد
گروه صنعت و معدن- قانون برنامه چهارم توسعه سهمی معادل ۵/۲درصد از کل متوسط رشد ۸درصدی تولید ناخالص داخلی را به ارتقای بهره‌وری اختصاص داده بود؛ به این ترتیب این عنصر یکی از مقوله‌های بسیار با اهمیت در معادلات مربوط به رشد بود که برنامه‌ریزان در جریان اجرای برنامه چهارم توسعه لحاظ کرده بودند. این مقوله نیز اما به همراه بقیه مواد قانون یاد شده در گردباد رویدادها نادیده گرفته شد یا اگر اجرایی شد گزارشی از آن به صورت شفاف ارائه نشد. در حالی که سازمان بهره‌وری یا اداره‌ای در مجموعه دولت این موضوع را پیگیری نمی‌کند، بخش خصوصی ایران برای اندازه‌گیری تحولات بهره‌وری جشنواره‌هایی برگزار کرده است.
«سالنامه آمار بهره‌وری کشور» یکی از دستاوردهای این همایش‌ها است که تازه ترین شماره آن منتشر شده است. در «سالنامه آمار بهره‌وری کشور» که در تابستان امسال انتشار یافته آمده است: «تاکنون شاخص‌های بهره‌وری بیش از ۹۰۰ بنگاه اقتصادی از ۱۳۸۲ تا امروز در قالب ۴۶ بخش اقتصادی اندازه‌گیری و اطلاعات موجود در این پایگاه موجب شده تا رشد بهره‌وری در سطح بنگاه‌ها را بتوان گزارش کرد.»
در گزارش شماره دو «سالنامه آمار بهره‌وری کشور» تغییرات بهره‌وری ۳۱ گروه اقتصادی با شاخص‌هایی مثل «رشد بهره‌وری نیروی کار»، «بهره‌وری کل»، «بهره‌وری انرژی»، «بهره‌وری ارزش افزوده»، «روند شاخص ارزش افزوده به عرضه کل»، «روند شاخص درصد حاشیه سود خالص به نرخ ثابت ۱۳۸۳»، «بهره‌وری سرمایه ثابت»، «بهره‌وری مواد اولیه»، «روند شاخص کارآیی فرآیند»، «روند شاخص گردش مجموع دارایی» و «روند شاخص فروش سرانه» تهیه و انتشار یافته است. برخی از نتایج به دست آمده را در ادامه می خوانید:
بر اساس نتایج گزارش یاد شده بهره‌وری کل «گروه صنعت خودرو» در سال ۱۳۸۹ نسبت به سال پیش از آن کاهش داشته و از ۱۳۸ به ۱۳۷رسیده است. بهره‌وری کل «گروه داروسازی» نیز از ۱۴۹ به ۱۴۳ کاهش یافته است.
در این گزارش آمده است که در مدت یادشده شاخص بهره‌وری کل «گروه تایرسازی» نیز از ۱۰۴ به ۹۸ کاهش یافته است. شاخص یاد شده برای «گروه فولاد» افزایشی گزارش شده و از ۱۰۰ به ۱۵۲ رسیده است. «گروه سیمان» از قدیمی ترین صنایع ایران نیز در این گزارش مورد توجه قرار گرفته و بهره‌وری کل آن از عدد شاخص ۸۲ به ۸۹ افزایش یافته است. شاخص بهره‌وری کل «گروه پتروشیمی» نیز بر اساس گزارش یاد شده در سال ۱۳۸۹ افزایش نشان می‌دهد و از ۱۰۸ در سال قبل از آن به ۱۴۴ رسیده است.
رشد بهره‌وری کل «گروه کاهش و سرامیک» نیز روند افزایشی را تجربه و از ۱۵۳ به ۱۷۷ رسیده است. بهره‌وری کل «گروه فلزات اساسی» در این گزارش که شامل شرکت ملی صنایع مس، آلومراد، صنایع مس شهید باهنر، آلومینیوم ایران و آلومینیوم پارس است نیز افزایش قابل توجهی یافته و از ۲۲ به ۶۰ در سال ۱۳۸۹ رسیده است.
شاخص بهره‌وری کل در «گروه ماشین آلات و دستگاه‌های برقی» افزایش کمی داشته و از ۱۴۸ به ۱۵۰ رسیده است.
در حالی که بهره‌وری کل «گروه ساخت قطعات خودرو» شامل ۱۳ بنگاه در سال ۱۳۸۹ نسبت به ۱۳۸۸ روندی افزایشی را تجربه و از ۲۳۴ به ۲۸۹ رسیده است. رشد شاخص بهره‌وری کل «گروه محصولات شیمیایی» از ۸۶ به ۶۲ رسیده است که کاهش بهره‌وری قابل توجهی به حساب می‌آید. رشد شاخص بهره‌وری کل «گروه معادن» و «قند و شکر» در سال ۱۳۸۹ نسبت به سال ۱۳۸۸ افزایش داشته است و به ترتیب از ۸۹ به ۱۱۳ و از ۸۰ به ۹۸ رسیده است. رشد شاخص بهره‌وری کل «گروه ماشین آلات و تجهیزات» در سال ۱۳۸۹ نسبت به سال پیش از آن با کاهش جدی مواجه شده و از ۹۲ به ۶۷رسیده است. «گروه محصولات فلزی» نیز از جمله گروه‌های با کاهش بهره‌وری کل است که از ۳۰۲ به ۲۲۳ رسیده است. رشد شاخص بهره‌وری کل «گروه لاستیک و پلاستیک» افزایشی و از ۸۲ به ۱۴۴ رسیده است. بهره‌وری کل «گروه محصولات کاغذی» نیز در سال ۱۳۸۹ نسبت به ۱۳۸۸ افزایشی گزارش شده و از ۱۰۴ به ۱۲۲ رسیده است.
رشد شاخص بهره‌وری کل «گروه بانک»، شامل بانک اقتصاد نوین، بانک کارآفرین، بانک پارسیان، بانک سینا، بانک ملت، بانک کشاورزی، بانک صادرات ایران، بانک پاسارگاد، بانک انصار، بانک تجارت ایران، بانک حکمت ایرانیان و بانک دی در سال ۱۳۸۹ نسبت به ۱۳۸۸ با کاهش مواجه شده و از ۱۳۵ به ۱۱۸ رسیده است. «گروه صنایع غذایی» در سال سال ۱۳۸۹ نسبت به ۱۳۸۸ با رشد شاخص بهره‌وری کل مواجه و از ۱۲۲ به ۲۰۰ رسیده است که یکی از بالاترین رشدهای بهره‌وری کل در میان ۳۱ گروه فعالیت اقتصادی اندازه‌گیری شده است. بیشترین کاهش بهره‌وری کل در میان فعالیت‌های صنعتی، اقتصادی را «گروه انبوه سازی، املاک و مستغلات» به خود اختصاص داده و از ۴۵ به کمتر از ۰۳/۰ رسیده است. شاخص بهره‌وری کل «گروه سرمایه‌گذاری» در سال ۱۳۸۹ افزایش داشته و از ۷۵ به ۱۲۴ رسیده است. اما شاخص بهره‌وری کل «گروه لوازم خانگی» در سال ۱۳۸۹ نسبت به سال پیش از آن کاهش یافته و از ۱۱۱ به ۱۰۹ رسیده است.
کاهش جزئی شاخص بهره‌وری کل از ۲۷۹ در سال ۱۳۸۸ به ۲۷۷ در سال ۱۳۸۹ نیز در این گزارش سالانه آمار بهره‌وری کشور گزارش شده است. «گروه فرآورده‌های نفتی» اما شامل نفت بهران، پالایشگاه نفت تبریز، تجهیز نیروی زنگان، پالایشگاه نفت اصفهان، نفت پارس، نفت ایرانول، شرکت ملی نفت ایران نیز در سال ۱۳۸۹ نسبت به سال ۱۳۸۸ با کاهش بهره‌وری کل قابل توجهی مواجه و از ۳۹۸ به ۱۰۳ رسیده است. بر پایه این گزارش بهره‌وری «گروه کانی غیرفلزی» نیز افزایشی بوده و از ۱۰۵ به ۱۱۵ در سال ۱۳۸۹ رسیده است. بهره‌وری کل «گروه منسوجات و فرش بافی» در سال ۱۳۸۹ نسبت به ۱۳۸۸ افزایشی بوده و از ۸۳ به ۲۱۶ رسیده است.
شاخص بهره‌وری کل «گروه خدمات فنی-مهندسی خودرو» اما افزایش خفیفی داشته و از ۸ در سال ۱۳۸۸ به ۹ در سال ۱۳۸۹ رسیده است. «گروه محصولات لبنی» اما روند نمودار بهره‌وری افزایشی بوده است؛ به طوری که از ۵۵۰ در سال ۱۳۸۸ به ۵۸۶ در سال ۱۳۸۹ رسیده است.
شاخص بهره‌وری در «گروه آشامیدنی‌ها» با روند کاهشی از ۶۶ در سال ۱۳۸۸ به ۵۶ در سال ۱۳۸۹ رسیده است. «گروه بیمه» از دیگر بخش هایی است که مورد بررسی قرار گرفته است که از ۲۲ در سال ۱۳۸۸ به ۲۴ در سال ۱۳۸۹ رسیده است.
«گروه واسطه‌‌گری‌های مالی» آخرین گروهی است که مورد بررسی قرار گرفته است که از ۲۲ در سال ۱۳۸۸ به ۲۴ در سال ۱۳۸۹ رسیده است.
*در گزارش حاضر سال ۱۳۸۳ به عنوان سال مبنا و شاخص آن ۱۰۰ واحد در نظر گرفته شده است.
ارسال نظر