گروه انرژی- غزاله طایفه: از آنجایی که مطابق با سند چشم‌انداز ۲۰ ساله، ایران باید سالانه ۲۲میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در بخش نفت، گاز و پتروشیمی انجام دهد، بنابراین مجبور است که سرمایه‌های بیشتری را برای تامین مالی پروژه‌هایش در این بخش جذب کند.

در این بین انتشار اوراق قرضه ارزی با هدف جمع‌آوری سرمایه‌های سرگردان منطقه، ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری دریافت وام از بانک‌های بین‌المللی و ... از جمله روش‌هایی است که در جذب سرمایه‌های خارجی و داخلی می‌تواند موثر باشد.

در این زمینه شاهین شایان آرانی، رییس هیات مدیره شرکت مهندسی مالی هدی بین‌المللی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اظهار داشت: روش‌های مختلفی برای جذب منابع مالی خارجی برای حوزه نفت، گاز و پتروشیمی وجود دارد. یک سری از روش‌ها شامل دریافت وام‌های ارزی از بانک‌های بین‌المللی می‌شود که در حال حاضر این روش با مشکل مواجه است. وی با توضیح این موضوع که انتشار اوراق قرضه ارزی برای حوزه انرژی با توجه به اینکه کشور در شرایط تحریم به سر می‌برد، تا چه حد می‌تواند موثر باشد، گفت: انتشار این اوراق یک حد پیشرفته‌ای برای جذب منابع مالی است، اما ماهیت آن باز قرض گرفتن پول از مردم است.

وی ادامه داد: وام گرفتن از بانک‌ها خیلی آسان‌تر از انتشار اوراق قرضه است. چون در هنگام گرفتن وام باید یک سری دارایی‌ها را به عنوان وثیقه نزد بانک بگذاریم، اما برای اوراق قرضه ارزی کار پیچیده‌تر است. چون برای انتشار آن باید رتبه اعتباری بگیریم.

شاهین آرانی فروش سهام را از صور کلاسیک برای جذب منابع دانست و افزود: این روش در حوزه نفت و گاز زیاد کاربرد ندارد، اما در حوزه پتروشیمی می‌توان از آن استفاده کرد. اما به نظر من باید در حال حاضر به دنبال روش‌های جدید مشارکت باشیم.

امروزه کمتر در مورد دریافت وام یا انتشار اوراق قرضه در بین کارشناسان صحبت می‌شود، چون روش‌ها و رویه‌های آن استاندارد و مشخص شده است و فقط ساختار کشور و محیط بین‌الملل باید اجازه اجرا به آن را بدهد. بنابراین امروز بیشتر روی ابزارهای مشارکتی صحبت می‌شود، چون با توجه به وضعیت اقتصادی دنیا و ایران تنها راه منطقی است که می‌توان از آن استفاده کرد.

شایان آرانی یکی از روش‌ها و مکانیزم‌های جذب منابع در قالب مشارکت را ایجاد صندوق‌‌های سرمایه‌گذاری تخصصی می‌داند و معتقد است: با ایجاد این صندوق می‌توانیم مشارکت مردم در داخل یا خارج از کشور را جذب کنیم.

وی با اشاره به شرکت سرمایه‌گذاری پتروشیمی اظهار داشت: هدف از ایجاد این شرکت مشارکت مردم بود، که در حال حاضر هم به فعالیت خود ادامه می‌دهد. اما مساله اساسی در حال حاضر این است که ما به دنبال جذب منابع داخلی در پیشبرد پروژه‌ها نیستیم، بلکه می‌خواهیم منابع خارجی را جذب کنیم. وی افزود: تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری تخصصی بین‌الملل به مدیریت خاص و ویژه نیاز دارد که با استانداردهای بین‌المللی قابل ارائه باشد، چون با استاندارد داخلی نمی‌توان آن را ایجاد کرد. وی در پاسخ به این سوال که موانع و مشکلات ایجاد این صندوق چیست؟ گفت: هیچ کاری بدون مانع نیست و اگر صندوقی بخواهد منابع خارجی را جذب کند باید تحت پوشش قانون جلب حمایت سرمایه‌گذاری خارجی قرار بگیرد که در آن صورت باید مجوزهای لازم را از وزارت اقتصاد و دارایی دریافت کند.

شایان آرانی در پاسخ به سوال دیگری که آیا مردم و سرمایه‌گذاران خارجی اطمینان می‌کنند که در این صندوق مشارکت کنند؟ گفت: شرط این امر به نوع مدیریت صندوق بستگی دارد. این صندوق باید به صورت غیردولتی، کارشناسانه، مستقل و غیرسیاسی و توسط افراد شناخته شده مدیریت شود. علاوه بر این ایجاد این صندوق برای مدیریت کردن به ثبات رویه نیز نیاز دارد که به نظر من مهم‌ترین راز موفقیت در این صندوق‌ها است چون مسائل قانونی را می‌شود حل کرد.

رییس هیات مدیره شرکت مهندسی مالی هدی بین‌الملل در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا مکانیزم صندوق سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی مشابه صندوق توسعه ملی در پیش‌نویس لایحه برنامه پنجم توسعه است، گفت: صندوق توسعه ملی که در پیش‌نویس لایحه برنامه پنجم توسعه آمده تخصصی نیست ولی پیشنهاد ما این است که صندوقی تخصصی در حوزه انرژی ایجاد شود که حوزه فعالیتش محدودتر است.