80 درصد کره مصرفی وارد می‌شود

گروه صنعت و معدن - صابر دری‌نژاد: بیش از ۷۰درصد شیر خام کشور به صورت سنتی تولید می‌شود. این درحالی‌است که هنوز نیمی از ظرفیت اسمی کارخانجات تولید شیر خالی و بدون استفاده باقی مانده است. به‌گونه‌ای که مصرف شیر و لبنیات به صورت فله و غیرپاستوریزه در برخی از مناطق کشور به ۷۰درصد نیز می‌رسد. مدیرعامل شرکت صنایع شیر ایران با بیان این مطلب افزود: شیر خام تولیدی کشور در سال گذشته براساس آمار رسمی منتشر شده از سوی جهاد کشاورزی، ۸میلیون و ۳۰۰هزار تن بوده است که تنها سی درصد از این مقدار و حدود ۲میلیون و ۴۰۰هزار تن از آن از طریق صنعتی تولید شده است.

محمود نجفی عرب با تاکید برتبعات تولید شیر خام به صورت سنتی و مصرف آن به صورت فله، هشدار داد: تب مالت (که یکی از مشکلات اصلی سازمان بهداشت است) به هیچ‌وجه از طریق مصرف شیرها و لبنیات صنعتی، به دلیل پاستوریزه بودن آنها، منتقل نمی‌شود.

نجفی مصرف شیر فله را در صنایع تولید بستنی و محل‌هایی که به صورت غیراستاندارد اقدام به فروش سرشیر، ماست و دیگر لبنیات غیرپاستوریزه می‌کنند دانست و گفت: با توجه به اینکه در روش سنتی تولید شیر بین ۳۰ تا ۴۰ ساعت زمان لازم است تا شیر به کارخانه‌های تولید مواد لبنی برسد، امکان انتقال بیماری در آن بسیار بالا است.

وی ادامه داد: در سال‌جاری پیش‌بینی می‌شود تولید شیر کشور به حدود ۹میلیون تن برسد که ۴میلیون و ۴۰۰هزار تن آن جذب بخش صنعتی خواهد شد. با درنظر گرفتن ظرفیت ۹میلیون و ۹۰۰هزار تنی تولید صنعتی شیر در کشور درخواهیم یافت که تنها نیمی از ظرفیت تولید شیر صنعتی در کشور به کار بسته می‌شود.

مدیرعامل شرکت صنایع شیر ایران با بیان اینکه هم‌اکنون مصرف سرانه مصرف شیر و لبنیات در کشور کمتر از ۹۰کیلوگرم در سال است، اظهار داشت: این درحالی است که بنا بر آخرین آمار رسمی منتشر شده، مصرف سرانه شیر در اتحادیه اروپا بین ۳۵۰ تا ۴۰۰کیلوگرم و متوسط مصرف جهانی بیش از ۱۹۰کیلوگرم است.

قرار بود طی برنامه چهارم توسعه، سرانه کشور به حدود ۱۸۰کیلوگرم برسد که تا امروز تنها نیمی از آن محقق شده است.

وی ادامه داد: به دلیل همین مسائل امروزه شاهد هستیم سن ابتلا به پوکی استخوان در بین خانم‌های ایرانی به ۴۵ تا ۵۰ سال رسیده، درحالی که متوسط جهانی سن ابتلا به این بیماری ۷۵ سال است. نجفی با انتقاد از قیمت ۴۹۰ تومانی شیرخام در کشور خاطرنشان کرد: قیمت جهانی هر کیلو شیرخام بین ۲۱ تا ۳۳ سنت یعنی رقمی در حدود ۲۰۰ تا ۳۳۰تومان است.

این در حالی است که در سال جاری با توجه کاهش جهانی قیمت نفت، علوفه و از همه مهمتر جو (که بخش عمده‌ای از هزینه‌های تولید شیر خام را دربرمی‌گیرد) باید در قیمت داخلی شیرخام اثرگذار می‌شد.

ناگفته نماند جو که در برهه‌ای از زمان قیمتش از ۳۶۰تومان هم فراتر رفت، امروز به حدود ۲۰۰تومان رسیده است.

تفاوت قیمت جهانی شیرخام با قیمت شیرخام تولید شده در کشور باعث شده تولیدکنندگان داخلی امکان حضور در بازارهای جهانی را نداشته باشند و فرصت رقابت در بازارهای صادراتی را از دست بدهند. وی در ادامه با بیان اینکه شیرخام در قیمت تمام شده شیر ۸۰درصد و در کیفیت آن ۹۰درصد اثرگذار است، گفت: یکی از چالش‌های جدی که ما امروزه داریم این است که استاندارد لبنیات تنها در بخش صنعتی اجباری است. در حالی که در دنیا این استاندارد از بخش علوفه آغاز شده و تا بخش مصرف ادامه می‌یابد. نجفی افزود: البته در شورای عالی استاندارد، مصوبه‌هایی را برای استاندارد شیر در بخش سنتی داریم، اما هنوز اقدام عملی در این راستا صورت نگرفته است.

کوتاهی آموزش و پرورش

مدیرعامل صنایع شیر ایران با اشاره به اینکه شیر در مدارس ۱۴۳هزار تن و مصرف خانوارها یک میلیون و پانصدهزار تن است، اظهار داشت: پیش از این در مهدهای کودک نیز شیر ارائه می‌شد، اما امسال شیر به مهدکودک‌ها نرسید و فقط در مدارس دولتی و مقطع دبستان و راهنمایی آن هم به صورت یک روز در میان شیر توزیع شد.

وی نقش آموزش و پرورش را در این امر بسیار مهم خواند و گفت: خود آموزش و پرورش از موضوع اعطای شیر به مدارس کم دفاع کرد وگرنه این امکان وجود داشت که روزی فرا رسد که در میان تمام دانش‌آموزان در تمام مقاطع تحصیلی شیر توزیع شود.

مصرف شیر خشک در سوسیس و کالباس

وی در رابطه با شیرخشک‌های آلوده به ملامین چینی گفت: صنایع شیر ایران در سال جاری حدود ۱۰هزار تن شیرخشک تولید کرده که بخش عمده‌ای از آن را نیز صادر کرده است. بنابراین نیازی به مصرف شیرخشک‌های وارداتی نداشته‌ایم، چون شیرخشک‌ تنها ماده‌ای است که در ماست آن هم فقط به میزان یک‌درصد مصرف دارد. اما در مورد مصرف شیرخشک در دیگر بخش‌ها نیز باید گفت، واردات شیرخشک کشور از حدود ۸هزار تن در سال گذشته و به حدود ۲هزار تن در سال جاری رسیده است و حوزه مصرف آن نیز در تولید لبنیات نبوده است، بلکه در بخش‌هایی همچون تولید شیرینی، شکلات، سوسیس و کالباس بوده است.

تولید ۲۰درصد نیاز

نجفی در پایان سخنانش در خصوص اینکه چه مقدار از شیر کشور صرف تولید کره می‌شود گفت: هم اکنون در کشور حدود ۴۰هزار تن چربی نیاز است که تنها ۲۰درصد آن در داخل تولید می‌شود و ۸۰درصد مابقی از طریق مبادی رسمی وارد می‌شود.

قیمت مصوب اجرا نمی‌شود

از سوی دیگر همزمان با این مصاحبه، رییس هیات مدیره مرکز همکاری‌های امور دام هم گفت: قیمت خرید شیر از دامداران مصوب شده، اما به دلیل اختلاف‌نظر در تامین اعتبار، هنوز اجرایی نشده و معلق مانده است.

جواد وکیلی گیلانی در گفت‌وگو با «ایسنا» هم اظهار کرد: طبق این مصوبه هر کیلو شیر با تامین سبوس دولتی ۵۱۹ تومان و با تامین سبوس آزاد کیلویی ۵۲۹ تومان باید از دامداران خریداری شود، اما وزارت بازرگانی معتقد است باید مابه‌التفاوت شیر یارانه‌ای از ۳۰۰ میلیارد تومان اختصاص یافته برای خسارت خشکسالی تامین شود، اما وزارت جهاد کشاورزی نمی‌پذیرد و عنوان می‌کند این منبع برای موارد دیگر هزینه شده است.

وی اظهار کرد: قیمت خرید شیر از دامداران کیلویی ۴۳۰ تومان بوده که با ۱۵ درصد افزایش از سوی کارخانه‌های لبنی به کیلویی ۴۵۰ تا ۴۸۰ تومان رسیده است، اما تامین‌کننده هزینه تمام شده آن نیست و از سوی دیگر این افزایش قیمت به دلیل افزایش تقاضا در فصل زمستان و تامین شیر یارانه‌ای مدارس است و این شرایط ماندگار نخواهد بود.

دامداران هم متضرر شده‌اند

وکیلی با بیان اینکه دامداران از پایین بودن قیمت خرید شیر، فروش نرفتن دام، واردات بی‌رویه شیرخشک و گوشت متضرر شده‌اند، تصریح کرد: بازار از گوشت‌های وارداتی و دام زنده وارداتی از کشورهای پاکستان و هندوستان اشباع شده و دام سنگین داخلی (گاو و حتی گوساله) خریدار و مشتری ندارد و خرید و فروش آن در حد بسیار کم و با ۳۰۰ تومان کاهش قیمت در هر کیلو (از کیلویی دو هزار و ۷۰۰ تومان به کیلویی دو هزار و ۴۰۰ تومان) انجام می‌شود.