فرصت طلایی برای صنعت خاکستری ایران

گروه صنعت و معدن- آیا صنعت آلومینیوم ایران می‌تواند از فرصت به وجود آمده استفاده کند. اکنون غول‌های آلومینیوم، توسعه این صنعت را در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به حالت تعلیق در آورده‌اند. متال بولتن در جدیدترین شماره خود، از انصراف شرکت‌های بزرگ آلومینیوم برای توسعه فلز خاکستری خبر داده است. علت این امر آن‌طور که «متال بولتن» به نقل از شیوخ خلیج‌فارس آورده، استفاده از گاز طبیعی در صنایع دیگر برای دستیابی به سود مضاعف است. در حالی‌که سه سال پیش کارشناسان اعتقاد داشتند، در آینده ظرفیت تولید آلومینیوم در خاورمیانه و چین توسعه قابل توجهی خواهد یافت، امروزه عقیده آن کارشناسان رنگ باخته و نگاه‌ها به استفاده از گاز طبیعی در صنایع دیگر دوخته شده است.

چشمک صنایع شیمیایی

به نوشته این نشریه، دولت امارات اکنون ترجیح می‌دهد

گاز طبیعی را برای سرمایه‌گذاری در صنایع پرسود نظیر مواد شیمیایی، کود کشاورزی و صنایع مرتبط با گاز طبیعی مایع به جریان اندازد.

پیشرفت در تکنولوژی ال.ان.جی دسترسی به آن را برای بازار جهانی آسان‌تر کرده، طوری که مشتریان آسیایی پول بیشتری برای گاز طبیعی خرج می‌کنند. در این شرایط پیش‌بینی‌ها نشان داده، بازار انرژی در کشورهای عرب تا سال ۲۰۲۰ با بیش از ۴۶درصد رشد تقاضا مواجه خواهد شد.

طرح ۳میلیارد دلاری دبی در کما

دو ماه پیش نیز آلکان (آلومینیوم کانادا) که از غول‌های صنایع آلومینیوم جهان محسوب می‌شود، هشدار داده بود، طرح ۳میلیارد دلاری خود را در دبی کنار می‌گذارد. آن شرکت علت در پیش‌ بودن چنین تصمیمی را نبود برق کافی برای تولید آلومینیوم عنوان کرده بود. پروژه فوق قرار بود با سرمایه‌‌گذاری مشترک دولت ابوظبی به اجرا درآید، اما امروزه تامین برق آن به علت کمبود و گرانی گاز به مانعی بزرگ تبدیل شده است.

این در حالی است که کشورهای عضو اتحادیه عرب در دوازدهمین کنفرانس آلومینیوم در سال ۲۰۰۶ اعلام کردند، در نظر دارند ۲۵میلیارد دلار در صنعت آلومینیوم سرمایه‌گذاری کنند طوری که تنها عربستان ۱۰میلیارد دلار از این رقم را تقبل خواهد کرد.۱۰میلیارد دلار دیگر نیز توسط دیگر شیخ‌نشین‌های حاشیه خلیج‌فارس سرمایه‌گذاری خواهد شد. این برنامه‌ها به سبب آن شکل گرفته بود که با افزایش تقاضا در دهه آتی تولید شمش آلومینیوم به دو برابر رقم فعلی می‌رسد. در سال گذشته تولید این فلز به ۳۲میلیون تن رسید.

این در حالی است که کشورهای حوزه آمریکای شمالی و اروپای غربی به سبب آلودگی این صنعت برای محیط زیست و نیز گرانی هزینه برق، همزمان به کاهش تولید آلومینیوم روی آورده‌اند. در حال حاضر نزدیک به نیمی از هزینه‌های تولید آلومینیوم معطوف به انرژی (برق) است.

کارشناسان می‌گویند دو عامل فوق سبب می‌شود تا سال آینده (۲۰۰۹) ۵/۶میلیون تن از ظرفیت‌ها از مدار تولید خارج شود.

خبرنگار ما می‌نویسد حال سوال این است که آیا ایران با دراختیار داشتن گاز برای تولید برق و نیز موقعیت استراتژیک آب‌های خلیج‌فارس، می‌تواند از فرصتی که کشورهای دیگر خلق کرده‌اند، بهره کافی ببرد.

طبق برنامه چهارم توسعه قرار است ظرفیت تولید آلومینیوم به ۶۶۰هزار تن برسد. اگر چه طی ۴دهه اخیر تنها ۲۳۰هزار تن ظرفیت ایجاد شده است با این حال امسال وزارت صنایع و معادن و در راس آن ایمیدرو وعده داده ظرفیت تولید فلز خاکستری را به ۵۵۰هزار تن یعنی ۲برابر ظرفیت ۴۰ سال اخیر ارتقا دهد.

طرح‌های ۱۴۷هزار تنی هرمزآل و توسعه المهدی، نوسازی ایرالکو، در کنار پروژه‌هایی در کرمان و خراسان رضوی (سبزوار) نویدبخش دوره‌ای جدید در صنعت آلومینیوم ایران است. در این میان تنها با ورود هرمزآل به مدار تولید، ظرفیت فعلی حدود ۱۵۰هزار تن افزایش می‌یابد.

مرتضی مرجانی مدیرعامل ایرالکو با اشاره به تغییر نگرش شیوخ خلیج‌فارس به خبرنگار ما گفت: ایران مدت‌ها است که برنامه توسعه‌ای خود را تعریف کرده و در آن مسیر در حرکت است. مرجانی تاکید کرد: بعید است ایران نیز همچون آن کشورها گاز را تنها معطوف به صنایع پرسود کند چراکه گاز طبیعی فراوان، استفاده آن در صنایع آلومینیوم (برای تولید برق) را توجیه‌پذیر می‌کند.

تاثیر قیمت

وی در عین حال عامل موثر در این صنعت را قیمت و تقاضای جهانی می‌داند.

به گفته وی اگر امسال و سال‌های آتی با افزایش عرضه همراه باشیم قیمت‌های آلومینیوم در مسیر سراشیبی قرار می‌گیرد. چراکه اکنون آمریکا و چین مصرف خود را از دست داده‌اند. از آن مهم‌تر رکود بخش مسکن آمریکا است که مصرف این فلز را کاهش داده است. وی ادامه داد: عوامل فوق باعث شد بهای هر تن شمش آلومینیوم از متوسط ۲۷۰۰ دلار سال گذشته به ۲۲۰۰ دلار روزهای جاری برسد و این خود در تصمیم‌‌گیری کشورهای همجوار و سرمایه‌گذاران موثر است.

وی در پایان سخنانش گفت: اعتقاد دارم تسریع در اجرای طرح‌های توسعه‌ای بتواند فرصت مناسبی را برای صنعت آلومینیوم ایران خلق کند.