یاداشت روز
دیپلماسی در خدمت اقتصاد
خبرگزاری «دیلیتایمز» از پاکستان به نقل از یک منبع آگاه خبر داده که تهران خواستار تغییر زمان بازنگری در فرمول قیمتی خط لوله صلح شده است. ایران خواستار آن شدهاست که فرمول قیمتگذاری گاز که پیشتر به صورت دوجانبه با پاکستان مورد توافق قرار گرفته بود، تغییر کند. منابع آگاه در وزارت نفت پاکستان اعلام کردند که در زمان سرپرستی پیشین در وزارت نفت این کشور، ایران و پاکستان پیشنویس قرارداد خرید و فروش گاز (GSPA) را نهایی کردهبودند و توافق شدهبود که قیمت گاز براساس قیمت نفتخام ژاپن محاسبه شود. پاکستان معتقد است براساس توافقات انجام شده، بازبینی قیمت گاز هر چهار سال یکبار ممکن خواهد بود و این درحالی است که ایران اکنون به دولت پاکستان اعلام کرده که قصد دارد هر سهسال یکبار قیمت گاز را مورد بازبینی قرار دهد. بر همین اساس، دوطرف فرمول قیمتگذاری گاز را بار دیگر در نشستی که در روزهای آینده در تهران برگزار میشود، مورد بررسی قرار خواهند داد. منابع پاکستانی معتقدند درخواست ایران موجب ایجاد تاخیر بیشتر در اجرای پروژه خواهد شد. این درحالی است که پاکستانیها میگویند کمیته هماهنگی اقتصادی کابینه این کشور (ECC) پیشنویس قرارداد گازی با ایران را تایید کرده و خواستار آن شده که درخواست رسمی برای خرید مازاد روزانه ۰۵/۱میلیارد فوت مکعب گاز دیگر را نیز به طرف ایرانی ابلاغ کنند. به نظر میرسد تهران در تعامل با کشورهای منطقه، تامین منافع اقتصادی خود در روابط دیپلماتیک با کشورها منطقه را جدی گرفته و تاکنون بهطور باورنکردنی دیپلماسی در خدمت اقتصاد قرار گرفته است، چرا که در غالب موارد این اقتصاد است که در خدمت دیپلماسی و توسعه مناسبات سیاسی قرار دارد.حال به نظر میرسد که به طور تدریجی تهران رویکردهای جدیدی اتخاذ کرده است.
۱ - قطع گاز در سیاه زمستان از سوی ترکمنستان، اگرچه هزینههای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را به کشور تحمیل کرد، اما درسهای آموزندهای برای تهران داشت که کشورهای دوست و برادر چگونه منافع اقتصادی و ملتشان را بر استحکام روابط دوجانبه ترجیح میدهند. ۲- با وجود تمام پنهان و نهانهای که کرسنت دارد و بخشی از منازعات اخیر به دلیل اصطکاک در منافع ذینفعان پدید آمد، اما این تجربه را در پی داشت که ارزانفروشی گاز به مشتریان به ویژه به کشوری که سرمایه و شهروند ایرانی نقش بسزایی در توسعه آن داشته، نباید صورت گیرد و این مساله باید در سایر قراردادهای گازی به ویژه، کشورهایی نظیر دهلی نو که تعامل دیپلماتیک شفافی با تهران ندارد، هم جدی فرض شود.
۳ - نحوه تعامل مسکو با سایر مصرفکنندگان به ویژه قطع گاز اوکراین در زمستان سال قبل، بحران گرجستان و تلاش برای افزایش وابستگی اروپا به گاز این کشور و همچنین ناخشنودی این کشور از افزایش نقش آفرینی تهران در نقشه انرژی منطقه نیز نقش بسزایی در رویکردهای دیپلماسی تهران داشته است.تهران به این نتیجه رسیده است که تعامل و مناسبات دیپلماسی، ابزار دیپلماتیک و تفکر راهبردی میخواهد. همیشه نباید از ابزار انرژی برای توسعه روابط با کشورها بهکار گرفت.
ارسال نظر