یارانه بنزین باید کامل حذف شود

غزاله طایفه- یکی از علل مشکلات اقتصادی کشور، در نظام نامطلوب توزیع یارانه‌ها است و هدفمند نشدن یارانه‌های بخش انرژی فاصله دهک‌های مختلف جامعه را بیشتر کرده است.

در این بین بیشترین بخش یارانه به سوخت اختصاص می‌یابد؛ اما در زمینه هدفمند کردن یارانه‌ها نباید دیدگاه‌های مختلفی نسبت به بخش‌های مختلف انرژی داشت. باید وزارتخانه‌ها و نهادهای مرتبط با بخش انرژی به صورت هماهنگ با هم عمل کنند. به اعتقاد سیدجلیل نیک‌نژاد، رییس اتحادیه تولید کنندگان فرآورده‌های نفتی قیمت ارزان سوخت زمینه قاچاق آن را فراهم می‌کند، بنابراین زمینه اصلاح آن باید فراهم شود.

وی در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد اظهار داشت: تجربه نشان داده که در بخش‌هایی که قیمت‌ها را به نرخ بین‌المللی آن نزدیک کرده‌ایم، نتیجه بهتری گرفته‌ایم.

نیک‌نژاد افزود: به طور مثال قیر در ابتدا با قیمت ۸۷هزار تومان به ازای هر تن به شهرداری و وزارت نفت به فروش می‌رسید، اما زمانی که وارد بورس شد و با قیمت جهانی آن یعنی ۳۵۰هزار تومان به ازای هر تن عرضه شد تا حدود بسیار زیادی از قاچاق آن جلوگیری شد.

وی در پاسخ به این سوال که هزینه تمام شده برای حامل‌های انرژی چقدر است، گفت: در حال حاضر قیمت گاز به ازای هر مترمکعب در خاورمیانه ۳۰سنت است؛ ولی در ایران با قیمت ۲سنت به بخش خانگی و ۵/۱۰سنت به بخش پتروشیمی عرضه می‌شود. البته برای نیروگاه‌ها و صنایعی که گازبر هستند، قیمت‌ها متفاوت است.

وی هزینه تمام شده برای هر لیتر بنزین را ۱۰۰۰تومان اعلام کرد و گفت: این در حالی است که بنزین با قیمت ۱۰۰تومان به ازای هر لیتر به فروش می‌رسد و این هزینه حتی شامل هزینه حمل آن هم نمی‌شود.

نیک‌نژاد در مورد قیمت تمام شده گازوئیل نیز اظهار داشت: گازوئیل در حال حاضر با قیمت ۱۶تومان به ازای هر لیتر به فروش می‌رسد، در حالی که هزینه تمام شده آن ۸۰۰تومان است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا هدفمند کردن یارانه‌های انرژی در قالب طرح تحول اقتصادی عملی است یا خیر؟ گفت: دادن یارانه به کالاهای اساسی در هر کشور چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم امری معمول است. در ایران هم سالیان زیادی است که به بخش انرژی یارانه تعلق می‌گیرد. از آنجا که بخش‌های مختلف انرژی با هم در ارتباط هستند، هدفمند کردن یارانه‌های انرژی باید با توجه به همه بخش‌ها صورت گیرد.

وی افزود: با اصلاح و یا حذف یارانه‌های انرژی، سوخت گران می‌شود و با توجه به زنجیره به هم پیوسته‌ای که بین انواع سوخت وجود دارد تورم به شدت افزایش می‌یابد.

رییس اتحادیه فرآورده‌های نفتی در ادامه گفت: دولت نهم با اجرای این طرح مسوولیت بزرگی را به عهده گرفته است و انجام این کار بار سبک تورمی را به دنبال نخواهد داشت.

وی افزود: اصلاح قیمت‌های انرژی بحثی است که از سال‌های قبل نیز وجود داشته است اما با توجه به تبعاتی که ممکن است به دنبال داشته باشد، اجرای آن به تعویق افتاد.

نیک‌نژاد در پاسخ به این سوال که راهکار اجرای این طرح چیست، گفت: در بخش گاز باید یارانه بخش خانگی قطع شود تا با فشاری که ایجاد می‌شود مصرف نیز کاهش یابد.

وی افزود: در حال حاضر سرانه مصرف سوخت ما از حد متعارف دنیا بسیار بالاتر است. ما به ازای هر هزار دلار تولید ناخالص ملی ۷/۱ تن نفت خام مصرف می‌کنیم.

نیک‌نژاد ادامه داد: در مورد بنزین هم باید گفت که یارانه آن به صورت عادلانه توزیع نمی‌شود؛ بنابراین در این بخش هم باید به سمتی پیش برویم که یارانه آن به طور کامل حذف شود. چون اختصاص یارانه به یک گروه خاص زمینه سوء‌استفاده در آن را به راحتی امکان‌پذیر می‌سازد.

وی افزود: البته در مورد گازوئیل وضعیت کاملا متفاوت است. چون گازوئیل بیشتر در بخش حمل‌و‌نقل عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین حذف یارانه این بخش به طور کامل امکان‌پذیر نیست.