بحران در انتظار صنعت چوب

فعالان اقتصادی از کمبود ۲ میلیون تنی چوب در کشور سخن می‌گویند

گروه صنعت و معدن- در حالی که افزایش نرخ ارز و اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها دو دلیل عمده افزایش قیمت چوب و کاغذ در اواخر سال گذشته اعلام شده بود، اما ظاهرا عمده دلیل بروز این مشکل به پایین بودن ظرفیت تولید در این بخش باز می‌گردد. مشکلات این بخش موجب شد تا اواخر سال گذشته سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده با افزایش ۱۵ درصدی قیمت کاغذ موافقت کند تا شاید به این طریق بخشی از مشکلات این بخش پوشش داده شود، اما آنچه در این میان به آن توجه نشد کمبود چوب مورد نیاز برای تولید کاغذ در کشور از یک سو و عدم تولید خمیر کاغذ از سوی دیگر بود؛ مشکلی که همچنان فعالان این بخش را درگیر خود کرده است.

پایین بودن بازیافت کاغذ و موانع به وجود آمده در تامین مواد اولیه از دیگر مشکلاتی است که هم‌اکنون بخش چوب و کاغذ با آن مواجه است. مشکلاتی که هم ریشه در قوانین سختگیرانه کشور برای واردات چوب مورد نیاز صنعت دارد و هم عدم حمایت لازم از سوی دولت برای بازیافت مواد.

به گفته کارشناسان و فعالان این صنعت، کمبود مواد اولیه واقعیتی است که توسعه صنایع چوب و کاغذ کشور را با چالش‌های عدیده‌ای روبه‌رو کرده است و رفع آن نیازمند شناخت پتانسیل‌ها، بررسی موانع فراروی این صنایع و تدوین برنامه‌های جامع و اصولی است. مشکلاتی که به گفته ابوالفضل روغنی گلپایگانی؛ رییس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا موجب شده تا در سال جاری با کمبود دو میلیون تنی چوب مواجه شویم.

روغنی در ادامه گفت: ادامه روند فعلی در تأمین مواد اولیه، موجب می‌شود تا این کمبود در سال آینده به ۵/۳ میلیون تن و در چهار سال آینده به پنج میلیون تن برسد.

روغنی با بیان اینکه کشور سالانه نیازمند دو میلیون تن کاغذ است، گفت: حداکثر ظرفیت تولید کاغذ در داخل ۷۰۰ هزار تن است و یک‌میلیون و ۳۰۰هزار تن مابقی به صورت واردات تامین می‌شود به این ترتیب تنها صنایع داخلی تعیین‌کننده قیمت‌ها نیستند و نقش اساسی را بازار جهانی بازی می‌کند.

سختگیری در واردات مواد اولیه

روغنی در ادامه با اشاره به مقررات سختگیرانه در نظر گرفته شده برای واردات مواد اولیه در کشور تصریح کرد: در ایران واردات چوب به طور جدی با مشکل روبه‌رو است و سازمان حفظ نباتات کشور مقررات بسیار سختگیرانه‌ای را در خصوص چوب‌های وارداتی اعمال می‌کند.

به گفته رییس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا، سایر کشورها چوب وارداتی را در کشور مبدا، سم زدایی می‌کنند تا به این طریق از ورود آفت به کشورشان جلوگیری کنند، اما در کشور ما مجوز تنها برای چوب‌هایی که به طور کامل پوست کنده شده باشد صادر می‌شود که این امر موجب شده تا واردات مواد اولیه با مشکلات بسیاری مواجه شود.

به گفته وی، خمیر کاغذ به عنوان ماده اولیه تولید کاغذ با افزایش قیمت روبه‌رو بوده و این ماده فقط از طریق واردات تامین می‌شود.

گشایش ال سی، بزرگ ترین مشکل

رییس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا در ادامه در خصوص تاثیر اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها بر این صنعت نیز گفت: در صورتی که شرایط، مقدمات و پیش فرض‌ها برای اجرای طرح فراهم می‌شد قانون هدفمندی یارانه‌ها می‌تواند فرصتی برای بخش تولید محسوب شود، اما پیش‌فرض‌های مذکور برای اجرای این قانون مهیا نشده است که این امر بیانگر لزوم تدوین یک نسخه جدید برای سیستم بانکی در جهت حل مشکل اعطای تسهیلات است.

وی همچنین افزایش نرخ ارز را عاملی برای تقویت تولید ملی و رونق بازار عنوان کرد و افزود: ارز ارزان به سرازیر شدن کالای مشابه خارجی در کشور منجر می‌شود، اما افزایش نرخ ارز فضای رقابتی در بازار را به وجود می‌آورد که این به نفع بخش تولید تمام خواهد شد.

رییس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا در ادامه در پاسخ به این پرسش که گشایش ال سی چه مشکلاتی را برای این صنعت به وجود آورده است نیز گفت: مشکلات ال سی ریالی به طور مشخص صادرات را محدود کرده است، به طوری که در بازارهای اروپایی هم‌اکنون با مشکل مواجه شده‌ایم.

روغنی در ادامه با اشاره به موانع بخش صادرات، گفت: برای انعقاد قرارداد با یک شرکت خارجی درخواست گشایش ال سی را از یک بانک خصوصی داشتیم که این بانک از ما خواسته تا ۱۲۰ درصد سپرده‌گذاری انجام دهیم و این در حالی است که این رقم در بانک‌های خارجی ۱۰ تا ۲۰ درصد است.

به گفته روغنی، همچنین در صورتی که تنزیل ال سی ریالی عملی شود مزیت بزرگی برای بخش صنعت خواهد بود و مشکل نقدینگی صنایع تا حد زیادی برطرف خواهد شد.

سهم برق و گاز سه برابر شد

رییس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا در ادامه با اشاره به افزایش قیمت حامل‌های انرژی پس از هدفمند ‌شدن یارانه‌ها اظهار کرد: سهم برق در قیمت تمام شده هر کیلو کاغذ پیش از اجرایی شدن قانون هدفمندی یارانه‌ها ۲۸ تومان بود که پس از اجرایی شدن قانون به ۸۰ تومان رسید و از سویی هزینه مصرف گاز نیز سه تا چهار برابر شده که این مسائل قیمت تمام شده تولید را در کشور افزایش می‌دهد.

بازیافت در ژاپن ۸ مرتبه، در ایران یک مرتبه

روغنی در ادامه با بیان اینکه میزان بازیافت در کشوری مانند ژاپن ۸ مرتبه است، گفت: در ایران تنها یک مرتبه بازیافت صورت می‌گیرد و در واقع بخشی از ثروت ملی از بین می‌رود، در این راستا طرحی را سال گذشته در کارخانه چوب و کاغذ مازندران اجرا کردیم که امیدواریم با رفع موانع بانکی به زودی به بهره‌برداری برسد.

کاغذ از لیست قیمت‌گذاری دولت خارج شود

مدیرعامل صنایع چوب و کاغذ مازندران در تشریح عملکرد سال گذشته این شرکت نیز اظهار کرد: با تولید ۱۹۰ هزار تن انواع کاغذ در سال قبل نسبت به سال گذشته پنج درصد افزایش تولید داشتیم و فروش ۱۹۰ هزار و ۶۲۳ تن انواع کاغذ حاصل شد.

به گفته وی، در سال گذشته ۱۱۰ هزار و ۴۹۰ تن کاغذ فلوتینگ، ۱۷ هزار و ۷۰۵ تن کاغذ کرافت سبک و سنگین، ۲۸ هزار و ۴۳۷ تن کاغذ روزنامه و ۳۳ هزار و ۹۹۱ تن کاغذ چاپ و تحریر به فروش رفته است.

مدیرعامل صنایع چوب و کاغذ مازندران با تاکید بر اینکه با تمام توان از محصولات تولید داخلی استفاده می‌کنیم، گفت: برخی مواد و ماشین‌آلات اولیه که وارداتی است با توجه به نوسانات نرخ ارز موجب افزایش قیمت تمام شده، شده است و انتظار می‌رود که کاغذ از لیست قیمت‌گذاری دولت خارج شود تا عرضه و تقاضا، کیفیت، همچنین قدرت رقابت در بازار تعیین‌کننده قیمت نهایی محصولات باشد.