کارشناسان پاسخ می‌دهند
وزارتخانه جدید؛ تولیدگرا یا تجارت محور؟
گروه صنعت و معدن - اگر چه سیر تغییرات وزارت صنعت، معدن و تجارت به سمت مدیران بازرگانی بوده است، اما اظهار نظر اخیر مهدی غضنفری درباره نرخ ارز نشان می‌دهد که او هم نگران تولید است و هم امیدوار به صادرات. تغییر و تحولات در سومین ماه حضور رسمی مهدی غضنفری در وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که وی از میان گزینه‌های پیرامون خود چهره‌هایی را انتخاب کرده که بیشتر گرایش تجاری دارند که این امر چرخش این وزارتخانه را به سمت مدیران تجاری در برداشته است. مدیرانی که از وزارتخانه پیشین بازرگانی به وزارتخانه ادغامی کوچ کرده‌اند و جایگزین معاونان وزارت صنایع سابق شده اند.
کوچ معاونان تجاری به این وزارتخانه در حالی صورت گرفته که غضنفری در ابتدای حضور خود مدیران صنعتی از جمله سعید شریف‌زاده را به عنوان معاون توسعه منابع انسانی و پشتیبانی، خدامراد احمدی را به سمت وزیر و رییس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، رضا فاطمی‌امین را معاون برنامه‌ریزی وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت و صفدر رحمت آبادی را به عنوان معاون هماهنگی و امور مجلس وزارت صنعت، معدن و تجارت انتخاب کرده بود، اما با گذشت سه ماه از انتخاب‌های مذکور فریدون احمدی قائم مقام خود را جایگزین شریف زاده در این وزارتخانه کرد تغییری که وزارت صنعت، معدن و تجارت را بیش از پیش به سمت تجاری شدن پیش برد. البته تغییرات صورت گرفته در این وزارتخانه به جابه‌جایی مذکور منتهی نشد به طوری که طی هفته جاری نیز غضنفری با تغییراتی، هفت عضو سابق صنعتی اتاق بازرگانی صنایع و معادن تهران را از این اتاق برکنار کرد.
تغییر و تحولات صورت گرفته در این وزارتخانه این سوال را در ذهن به وجود می‌آورد که آیا چرخش وزارتخانه جدید به سمت تجاری شدن خواهد بود یا اینکه تولید صادرات محور دغدغه اصلی وزیر است.
برخی از کارشناسان معتقدند که این تغییرات نمی‌تواند تاثیری در روند صنعت کشور به وجود آورد، اما برخی دیگر همانند عسگر اولادی رییس اتاق ایران و چین معتقدند در صورتی که معاونین جدید دارای تجربه صنعتی نباشند پیشرفت در بخش صنعت زمان بر خواهد شد.
به گفته عسگر اولادی، معاونانی باید وارد این حوزه شوند که شناخت کاملی از صنعت و معدن کشور داشته و با مشکلات این صنایع آشنا باشند، چرا که مسلط شدن معاونان به امور، زمان‌بر خواهد بود و در این مدت زمان نیز به طور حتم صنعت و معدن کشور با نارسایی‌هایی مواجه خواهد شد.
رییس اتاق ایران و چین معتقد است که معاونان بازرگانی باید در حوزه تجارت خارجی که شناخت بیشتری از آن دارند متمرکز شوند و بخش صنعت و معدن را به معاونان صنعتی واگذار کنند.
عسگر اولادی در پاسخ به این پرسش که آیا ورود معاونان تجاری به وزارتخانه ادغام شده گرایش به واردات را افزایش خواهد داد؟ نیز می‌گوید: این مشکل با حضور معاونان تجاری افزایش خواهد یافت؛ چرا که در حال حاضر نیز پول نفت به منظور رفاه حال مردم به سمت واردات چرخیده که این امر موجب می‌شود به کشور مصرف کننده تبدیل شویم و از تولید فاصله بگیریم. از سوی دیگر، رقابتی شدن بازار داخلی اولین موضوعی است که با افزایش واردات به کشور به ذهن خطور می‌کند، اما رییس اتاق ایران و چین با اینکه معتقد به افزایش مصرف گرایی و واردات در کشور است این نکته را نیز مد نظر قرار می‌دهد که رشد واردات به رقابتی شدن بازارمنجر نخواهد شد.
به گفته رییس اتاق ایران و چین، عدم نظارت بر قیمت کالاهای وارداتی موجب می‌شود تا امکان رقابتی شدن در بازار داخلی گرفته شود؛ چرا که بهای کالای وارداتی به نرخ ارز به هنگام خرید بستگی دارد، به طوری که واردات با قیمت مرجع بهای کالای وارداتی را کاهش خواهد داد و ارز با نرخ غیر مرجع نیز افزایش قیمت وارداتی‌ها را به همراه خواهد داشت.
به گفته عسگر اولادی، چند نرخی بودن ارز، جلوی رقابتی شدن بازار داخلی را گرفته است.
اگرچه رییس اتاق ایران و چین معتقد به رشد واردات با توجه به تغییرات مدیریتی در وزارت صنعت، معدن و تجارت است، اما سعید لیلاز یکی از کارشناسان صنعتی کشور معتقد است که محور اقتصادی کشور بیش از این نمی‌تواند به سمت واردات بچرخد.
وی نبود مازاد ارزی در کشور را یکی از دلایل عدم رشد واردات دانسته و در این خصوص می‌گوید: علاوه بر نبود مازاد ارزی، محدودیت‌های بین‌المللی علیه کشور نیز موجب خواهد شد تا واردات به کشور افزایش نیابد.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا تغییرات صورت گرفته در معاونت‌های وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت به تضعیف بخش تولید منجر خواهد شد نیز اظهار کرد: جابه‌جایی معاونان به معنی تضعیف تولید یا صنعت نخواهد بود؛ چرا که پیش از این نیز تغییراتی این گونه در وزارتخانه صنعت سابق صورت گرفته بود، اما بخش تولید و صنعت از این تغییرات تاثیر نگرفتند.
لیلاز معتقد است که تغییرات صورت گرفته به دلیل آشنایی وزیر صنعت، معدن و تجارت با معاونان خود بوده است.
وی اگرچه رشد واردات را منتفی می‌داند، اما همانند رییس اتاق ایران و چین معتقد است که تغییرات صورت گرفته تاثیری در رقابتی شدن بازار ندارند.
به گفته این کارشناس صنعتی، رقابتی شدن در بازار با تغییرات در سطح کلان کشور مانند تعیین نرخ ارز، سود بانکی و ... به وجود می‌آید، اما سطح کلان کشور در دست دولت است که این امر موجب می‌شود تا شرایط برای رقابتی شدن در بازار به وجود نیاید.
از سوی دیگر، یک عضو کمیسیون صنایع و معادن با اشاره به دیدگاه صنعتی نظام اجرایی کشور می‌گوید: در نظام اجرایی کشور بیشترین تاکیدات بر تولیدمحوری بوده است و به مجموعه صنعت به عنوان محور تولید توجه ویژه ای شده است.
مهدی صادق در این خصوص می‌گوید: زمانی که وزیر صنعت، معدن و تجارت از نمایندگان مجلس رای اعتماد گرفت، جلسات متعددی در کمیسیون صنایع و معادن با وی برگزار شد تا نگاه وزارتخانه جدید بر مبنای تولید محوری باشد و بخش تجارت و بازرگانی نیز در درجه دوم قرار گیرد. ایشان هم قول دادند که نگاه شان تولیدمحور باشد.
این نماینده مجلس در ادامه گفت: البته این موضوع به منزله نفی بخش بازرگانی نیست، بلکه بخش تجارت و بازرگانی مکمل بخش تولید است. وی در ادامه در مورد نوع انتخاب مدیران از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت توضیح داد: انتخاب مدیران بازرگانی یا صنعتی نمی‌تواند ملاک عمل باشد. مدیر تنها باید هماهنگ کننده دستگاه‌ها و معاونت‌های زیرمجموعه باشد.
صادق با بیان اینکه نوع تخصص مدیران اهمیت زیادی ندارد، اظهار کرد: فعالیت مدیران انتخابی تنها باید در مسیری باشد که اهداف سازمان را محقق کند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن با تاکید بر این نکته که به جای تکیه به افراد باید اهداف سازمان را مدنظر قرار دهیم، اظهار کرد: امروز مدیران یکی از عوامل موثر در توسعه اقتصادی هستند، اما اینکه از بخش صنعت یا بازرگانی انتخاب شده باشند چندان مهم نیست.
ارسال نظر