ذره‌بین روی توسعه 35 ماهه 8 فاز پارس‌جنوبی

عکس: جام‌جم آنلاین

وزارت نفت و بانک مرکزی برای هدایت منابع مالی به سمت پارس‌جنوبی توافق کردند

گروه انرژی- غزاله طایفه: از روزهای گرم خرداد ماه سال ۸۹، یعنی زمانی که وزارت نفت تصمیم گرفت به جای شرکت‌های خارجی فعال در «پارس‌جنوبی»، به پیمانکاران داخلی اطمینان کند، ۱۵ ماه می‌گذرد. خرداد ماه سال گذشته وزیر وقت نفت، کارفرمای منطقه پارس‌جنوبی و جمعی از مدیران ارشد وزارت نفت قرارداد ۲۱ میلیارد دلاری توسعه شش فاز پارس‌جنوبی (معادل هشت فاز استاندارد) را امضا کردند. این قراردادها شامل توسعه فاز ۱۳ و ۱۴، فاز ۱۹و فاز ۲۲، ۲۳ و ۲۴ است.

شرط اصلی برای توسعه این فازها این بود که میانگین زمان اجرای آنها از فازهای قبلی کمتر و در مدت ۳۵ ماه انجام شود. در کنار این شرط وزیر وقت نفت این وعده را به پیمانکاران داد که به ازای هر ماه تسریع در تولید زودهنگام از فازها ۵۰ میلیون دلار پاداش می‌گیرند، اما اگر تاخیر داشته باشند، به ازای هر ماه ۵۰ میلیون دلار جریمه خواهند شد.

حالا در شرایطی که نزدیک به نیمی از مهلت ۳۵ ماه تمام شده است، عملکرد کارفرما و پیمانکاران بیش از گذشته زیرذره‌بین قرار گرفته است و گزارش‌های متفاوتی از روند پیشرفت فازهای جدید پارس‌جنوبی منتشر می‌شود. کارفرمای پارس‌جنوبی در پاسخ به این گزارش‌ها می‌گوید: «توسعه فازهای جدید پارس‌جنوبی با اندکی اختلاف نسبت به برنامه زمان‌بندی پیش می‌رود.»

البته در این مدت شرکت‌های پیمانکار با چالش‌هایی روبه‌رو بوده که در روند اجرای پروژه‌ها تاثیر گذاشته است. برخی این چالش‌ها را به بحث تامین منابع مالی مربوط می‌دانند. موضوعی که باعث شده وزارت نفت با توافق با بانک مرکزی درصدد هدایت منابع داخلی کشور به سمت طرح‌های پارس‌جنوبی باشد.

اندکی اختلاف با برنامه

برای اطلاع از آخرین وضعیت توسعه فازهای میدان مشترک «پارس‌جنوبی» گفت‌وگویی مکتوب با مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس انجام دادیم.

«موسی سوری» در پاسخ به این سوال «دنیای اقتصاد» مبنی بر اینکه در حال حاضر توسعه فازهای جدید پارس‌جنوبی چه میزان از برنامه عقب است، گفت: «در حال حاضر توسعه فازهای جدید با اندکی اختلاف نسبت به برنامه زمان‌بندی پیش می‌رود.»

جزئیات پیشرفت فازهای جدید

وی در مورد جزئیات پیشرفت هر یک از فازها تا نیمه شهریور ماه توضیح داد: «میانگین پیشرفت فاز ۱۳ این میدان به ۲۹ درصد رسیده است. همچنین فاز ۱۴ نیز با پیشرفت ۲۳ درصدی در حال اجرا است.»

قرار بر این است که طرح توسعه فازهای ۱۳ و ۱۴ پارس‌جنوبی به منظور تولید روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز و تامین خوراک پروژه «پرشین ال.ان.جی» با مشارکت شرکت‌های مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC)، مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران (IOEC)، صدرا و با مدیریت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (IDRO) اجرا شود.

افزون بر این، طرح توسعه فاز ۱۹ نیز از دیگر فازهای پارس‌جنوبی است که قرارداد آن برای تولید روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز با شرکت پتروپارس به امضا رسید. قرارداد فاز ۱۹ به جای فازهای ۲۷ و ۲۸ پارس‌جنوبی با این شرکت امضا شده بود.

حالا «سوری» در پاسخ به این سوال که طرح توسعه فاز ۱۹ پارس‌جنوبی چقدر پیشرفت داشته است، می‌گوید: «این پروژه ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.» وی در مورد آخرین وضعیت توسعه فازهای ۲۰ و ۲۱ که قرار است از سوی شرکت اویک اجرا شود نیز گفت: «روند پیشرفت این فاز نیز در حدود ۲۱ درصد است.»

در این بین، توسعه فازهای ۲۲ تا ۲۴ پارس‌جنوبی نسبت به فازهای دیگر از پیشرفت بیشتری برخوردار بوده است، به طوری که مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس پیشرفت ساخت و توسعه این فازها را ۳۱ درصد اعلام می‌کند.

طرح توسعه فازهای ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس‌جنوبی برای تولید روزانه ۴۰ میلیون مترمکعب گاز با کنسرسیومی از شرکت‌های مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC)، مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران (IOEC)، صدرا با مدیریت قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا امضا شد که قرارداد بخش خشکی این پروژه هم به شرکت «سپانیر» رسید.

جزئیات پیشرفت فیزیکی فازهای جدید پارس‌جنوبی در حالی اعلام می‌شود که طبق برنامه این فازها بین ۲ تا ۸ درصد از برنامه زمان‌بندی شده عقب هستند.

از چینی‌ها چه خبر؟

از سوی دیگر، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس به این سوال که آخرین وضعیت توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی به چه صورت است، پاسخی نداد.

فاز ۱۱ از دیگر فازهای میدان مشترک «پارس‌جنوبی» است که قرارداد طرح توسعه آن دو سال پیش با شرکت «سی.ان.پی.سی» چین امضا شد. اما به دلیل تعلل این شرکت آسیایی خبرها حاکی از این است که روند اجرایی این پروژه پیشرفت مطلوبی ندارد. موضوعی که باعث تذکر شرکت ملی نفت به این شرکت، برای تسریع در اجرای این پروژه شد.

بهره‌برداری فازهای ۱۵ و ۱۶ به پاییز می‌رسد؟

فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی از دیگر فازهای پارس‌جنوبی است که وعده راه اندازی آن تا آذر ماه امسال داده شده است.

تازه‌ترین اطلاعات درباره روند اجرای طرح توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی تا نیمه شهریور ماه نشان می‌دهد که پیشرفت واقعی این فازها به ۶۲/۷۶ درصد رسیده است. مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» در مورد آخرین وضعیت توسعه این دو فاز می‌گوید: «در بخش ساخت سکوها و جکت‌ها پیشرفت برنامه‌ای ۵۱/۹۱ درصد باید باشد که در حال حاضر پیشرفت واقعی آن ۱۵/۶۵ درصد است.»

وی افزود: «در بخش خطوط لوله پیشرفت برنامه‌ای ۹۰ درصد است و پیشرفت واقعی آن ۳۸/۹۳ درصد است. از سوی دیگر، در بخش پالایشگاه‌ها پیشرفت برنامه‌ای ۲۵/۷۸ درصد است و پیشرفت واقعی ۹۰/۷۸ درصد است.» به گفته وی، فاز ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی در بخش حفاری نیز پیشرفت ۵۲/۶۷ درصدی دارد که طبق برنامه این میزان باید ۵۶/۸۷ درصد باشد.

«سوری» در مجموع پیشرفت این دو فاز را ۶۲/۷۶ درصد اعلام کرد. این در حالی است که طبق برنامه باید پیشرفت این فازها به ۱۲/۸۳ درصد می‌رسید. حال باید دید که آیا در سه ماه آینده این دو فاز به مرحله بهره‌برداری خواهند رسید؟

اعتبارات مالی ۱۶ میلیارد دلاری

پیمانکاران پارس‌جنوبی در حالی دغدغه سرعت در اجرای فازهای پارس‌جنوبی را دارند که مهم‌ترین چالش آنها تامین مالی پروژه‌ها است که عملا در ایجاد تاخیر در روند پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها تاثیر می‌گذارد.

در این شرایط کارفرمای پارس‌جنوبی به دنبال این است که با بهره‌گیری از استراتژی تنوع مالی این چالش را پر کند؛ به طوری که دیروز مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس از تازه‌ترین توافقات سرمایه‌گذاری و جذب اعتبارات مالی به میزان بیش از ۱۶ میلیارد دلار در طرح‌های پارس جنوبی تا پایان سال‌جاری خبر داد.

توافق با بانک مرکزی

مدیر عامل شرکت نفت و گاز پارس عنوان کرد: «اخیرا در جریان برگزاری جلسه ای میان وزیر نفت، معاونان وزیر نفت و مدیریت شرکت نفت و گاز پارس با رییس کل بانک مرکزی، توافقات موثری در خصوص هدایت منابع داخلی کشور به طرح‌های پارس جنوبی صورت گرفت.»

وی افزود: «بر این اساس، اعتبارات داخلی و خارجی قابل توجهی به سمت پارس جنوبی هدایت خواهد شد و مشکل اصلی و اساسی طرح‌های توسعه پارس جنوبی برطرف خواهد شد.»

«سوری» از نهایی شدن اختصاص دو منبع مالی خارجی به میزان ۳/۲ میلیارد دلار خبر داد و گفت: «۱/۲ میلیارد دلار از این میزان تا دو هفته دیگر به پیمانکاران پروژه‌های پارس جنوبی پرداخت خواهد شد.»

وی افزود: «بر اساس توافقات انجام شده، ۲ میلیارد دلار دیگر از طریق شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران جهت مشارکت در سرمایه‌گذاری طرح‌های تولید گاز در پارس جنوبی تامین می‌شود.» به گفته وی، مطابق برنامه‌ریزی در یک بازه زمانی سه تا چهار ماهه و حداکثر تا پایان سال‌جاری این اعتبار به پیمانکاران و سازندگان خارجی طرح‌ها‌ی پارس جنوبی پرداخت خواهد شد.

مدیر عامل شرکت نفت و گاز پارس در ادامه از اختصاص اعتباری معادل ۴۰۰ میلیون دلار به فازهای ۲۰ و ۲۱ پارس جنوبی خبر داد و گفت: «در دو تا سه ماه آینده، ۷۰۰ میلیون دلار دیگر نیز از سوی یکی از بانک‌های داخلی به این دو پروژه واگذار می‌شود.»

«سوری» همچنین اعلام کرد: در سال‌جاری معادل ۱۰هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت ریالی به منظور تزریق در طرح‌های صنعت نفت منتشر خواهد شد که با دستور وزیر نفت مجوز اختصاص و ورود نیمی از این میزان(معادل ۵ هزار میلیارد تومان) به ساخت و توسعه فازهای گازی در میدان مشترک پارس جنوبی صادر شده است.»

حال باید دید که آیا استراتژی تنوع مالی برای تسریع در اجرای فازهای پارس‌جنوبی و جبران عقب‌ماندگی ۱۱ ساله از رقیب قطری اثرگذار خواهد بود یا نه؟