گروه انرژی - پشت پرده کسری یا نبود ۹ میلیارد متر مکعب گاز در سال گذشته چیست؟ «خطای آماری، خطای نقل قول، گاز دزدی یا...»

دو روز قبل رییس دیوان محاسبات در میان آمار و ارقامی برای خبرنگاران در خصوص عملکرد دولت از کسری ۷/۹ میلیارد مترمکعب گاز در کشور در سال گذشته خبر داد، موضوعی که در ابتدا کمتر جدی به نظر می‌رسید. بر اساس گزارشی یکسان که از سوی خبرگزاری‌های متعدد منتشر شده است، وی در یک کنفرانس خبری در مورد علت این حجم از کسری تراز گاز به خبرنگاران گفت: «میزان تولید گاز و مصرف در سال ۸۹ معلوم است؛ اما شرکت ملی گاز علت رقم کسری تراز گاز را «گاز دزدی»‌ها و استفاده بدون کنتور اعلام کرده است.»

به گزارش خبرنگار ما، کسری تراز گاز اعلامی منتشر شده از سوی رییس دیوان محاسبات آن قدر زیاد است که در ابتدا به نظر می‌رسید که این رقم اشتباه یا خطای خبرنگاران در نقل آمار است؛ اما در دو روز گذشته خبرگزاری «فارس» و «مهر» نیز به نقل از رییس دیوان محاسبات، کسری تراز گاز کشور در سال ۸۹ را ۷/۹ میلیارد مترمکعب گزارش کرده‌اند. این خبرگزاری‌ها به نقل از وی در مورد دلایل این امر گزارش کردند: «وزارت نفت می‌گوید که علت نبود تعادل تراز به خاطر «گاز دزدی»‌ها، انشعاب‌های زیادی منازل یا ترکیدگی لوله‌های گاز است.»

رییس دیوان محاسبات اعلام کرد: «ما شرکت ملی گاز را موظف کردیم با کنترل‌های لازم و نصب دستگاه‌هایی در ورودی هر استان، این رقم‌ها را کنترل کند.»

به گزارش خبرنگار ما، آمار منتشر شده از سوی دیوان محاسبات آن قدر هنگفت است که از نگاه کارشناسان از نظر فنی و عقلی، امکان کسری ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به روش‌هایی که از سوی دیوان محاسبات به نقل از وزارت نفت اعلام شده، وجود ندارد. بررسی خبرنگار ما نشان می‌دهد که در سال گذشته ایران حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب به ترکیه گاز صادر کرده است که به این ترتیب، حجم کسری گاز اعلام شده در شبکه سراسری گاز، به اندازه صادرات یک‌ساله ایران به کشور ترکیه است. از زاویه دیگر، رقم اعلام شده چیزی برابر با یک هفتم گاز مصرفی خانگی درسال گذشته است.

خبرنگار ما، برای پیگیری این ابهام بزرگ با «مجتبی شیخ بهایی» مدیر گاز‌رسانی شرکت ملی گاز گفت‌وگو کرد. وی در پاسخ به این پرسش که دیوان محاسبات به نقل از وزارت نفت مهم‌ترین دلیل کسری تراز ۷/۹ میلیارد مترمکعب گاز در سال ۸۹ را گاز دزدی از شبکه می‌داند، فقط می‌گوید: «این عدد درست نیست.»

پیگیری خبری خبرنگار ما از منبعی در شرکت ملی گاز نیز حاکی است که در یکی از استان‌های کشور نیز احتمال دلایل اعلام شده وجود ندارد. یکی از مدیران عامل شرکت‌های گاز استانی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: «موضوع کسری تراز گاز به اختلاف بین فروش و تولید گاز مربوط می‌شود.»

«ناصر افشین»، مدیرعامل شرکت گاز استان خوزستان افزود: «این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. به طور نمونه یک حادثه در خطوط لوله سراسری گاز می‌تواند باعث پرت گاز تولیدی شود.» وی در پاسخ به این سوال که آیا در استان خوزستان این کسری تراز وجود داشته است، گفت: «سهم استان خوزستان از گاز تولیدی در سال گذشته، ۱۳میلیارد مترمکعب بود و اختلافی با میزان فروش آن وجود نداشت.» اختلاف زیاد بین تولید و فروش گاز در سال ۸۹ در حالی ۷/۹ میلیارد مترمکعب اعلام شده که «ناصر سودانی»، نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس نیز در این رابطه به خبرنگار ما می‌گوید: «هنوز گزارشی به مجلس ارائه نشده است.»