اوراق مشارکت بی‌مشتری ماند

گروه انرژی- مهلت تمام شد و تنها ۱۰ درصد از اوراق مشارکت طرح‌های آبی به فروش رفت.

به گزارش خبرنگار ما، یک هفته از انتشار ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت طرح‌های آبی می‌گذرد؛ اما جدیدترین خبرها حکایت از این دارد که فقط نزدیک به ۵۰ میلیارد تومان از این اوراق به فروش رفته است. اوراق مشارکت ریالی طرح‌های آبی وزارت نیرو در حالی با سود ۱۶درصد منتشر شد که به گفته کارشناسان شیوه بازخرید این اوراق مهم‌ترین دلیل در کاهش فروش و استقبال اندک آن از سوی خریداران بوده است.

در کنار این عوامل، نوسانات اخیر در بازار طلا و ارز و جذاب نبودن سود این اوراق نسبت به اوراق صکوک را هم باید اضافه کرد.

در این بین، یک مقام مسوول در شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران (ناشر این اوراق) در مورد روند فروش ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت طرح‌های آبی که از هفته گذشته شروع شده است، می‌گوید: «در ۶ روزی که برای عرضه اوراق مشارکت طرح‌های آبی در نظر گرفته شده بود، نزدیک به ۵۰ میلیارد تومان فروش داشتیم که این میزان ۱۰ درصد از کل اوراق منتشر شده را شامل می‌شود.»

چالش بازخرید قبل از سررسید

«محسن طرزطلب»، معاون برنامه‌ریزی و نظارت شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در پاسخ به این سوال که چرا استقبال از این اوراق نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است، اظهار کرد: «مهم‌ترین دلیل در کاهش فروش این اوراق به نحوه بازخرید اوراق مشارکت قبل از سررسید بر می‌گردد.» وی افزود: «بر اساس بسته سیاستی - نظارتی بانک مرکزی، بازخرید این اوراق قبل از سررسید، باید در بورس و فرابورس انجام شود.»

مردم پول نقد می‌خواهند

معاون برنامه‌ریزی و نظارت شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران ادامه داد: «معمولا مردم در سرمایه‌گذاری روی اوراق مشارکت به دنبال پول نقد هستند. به عبارت دیگر، خریداران اوراق مشارکت تمایل دارند که هر وقت که خواستند به راحتی بتوانند اوراق را تبدیل به پول کنند.»

این مقام مسوول با بیان اینکه با شیوه جدیدی که برای اوراق مشارکت طرح‌های آبی در نظر گرفته شده، عملا استقبال مردم نیز کاهش یافته است، گفت: «از سوی دیگر نداشتن بازارگردان در بورس نیز از دیگر عواملی است که در کاهش فروش اوراق مشارکت تاثیر داشته است؛ بنابراین باید در بورس و فرابورس بازارگردان برای اوراق مشارکت وجود داشته باشد.»

تقابل اوراق مشارکت و صکوک

به گزارش خبرنگار ما، به نظر برخی کارشناسان از جمله دلایل دیگری که منجر به استقبال کم از اوراق مشارکت طرح‌های آبی شده، نرخ سود پایین اوراق مشارکت نسبت به اوراق صکوک است. در واقع خرید اوراق مشارکت با سود ۱۶ درصد با توجه به انتشار اوراق صکوک در بازار سهام با نرخ سود ۱۷ درصد که چندان با اوراق مشارکت تفاوتی ندارد، از جمله عواملی است که در فروش اندک اوراق مشارکت با سود ۱۶ درصد از سوی خریداران حقوقی تاثیر گذاشته است.

در واقع، شرکت‌های سرمایه‌گذاری حقوقی که با اوراق صکوک آشنا هستند برای تنظیم «پرتفو» یا سبد دارایی خود به جای خرید اوراق مشارکت ۱۶درصدی اقدام به خرید اوراق صکوک با نرخ سود بالاتر می‌کند. البته در رابطه با این موضوع «طرزطلب» معتقد است: «اوراق صکوک قدرت رقابت با اوراق مشارکت را ندارد؛ چراکه گستردگی تبلیغ و توزیع اوراق مشارکت بالا است و مردم نیز نسبت به آن اطمینان بیشتری دارند.»

رکوردهای تاریخی در بازار طلا و بورس

در همین حال، نوسانات زیاد بازار ارز و طلا در روزهای اولیه عرضه این اوراق از دیگر عواملی است که در کاهش فروش آن موثر بوده است. به طوری که در روز سه‌شنبه هفته گذشته (۱۵ شهریور ماه) همزمان با عرضه اوراق مشارکت طرح‌های آبی، رکورد تاریخی شاخص بورس و قیمت سکه نیز در بازارهای تهران شکسته شد.

در آن روز بازار سهام توانست به مدد رشد نمادهای بانکی ۳۴/۱ درصد رشد کرده و به عدد ۲۶ هزار و ۷۱۴ واحد برسد.

همچنین قیمت هر اونس طلا نیز در آن روز در بازار لندن تا ۱۹۲۲ دلار بالا رفت و به دنبال آن قیمت سکه طرح جدید در بازار داخلی با بیش از ۲۰ هزار تومان افزایش به ۵۹۶ هزار تومان رسید. سکه طرح قدیم نیز با همین میزان افزایش با گذر از مرز ۶۰۰ هزار تومان به نرخ ۶۱۰ هزار تومان فروخته شد. در بازار ارز نیز، دلار آمریکا در یک روند صعودی با ۹ تومان افزایش به نرخ ۱۲۳۵ تومان رسید.

نوسانات قیمت طلا، ارز و سکه در حالی در روزهای بعد از فروش اوراق مشارکت ادامه داشت که به گفته «طرزطلب»، ملتهب بودن بازار در این بخش‌ها، یکی از دیگر از عواملی است که در فروش اوراق مشارکت تاثیر داشته است.

آینده نامعلوم اوراق

معاون برنامه‌ریزی و نظارت شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران در پایان در پاسخ به این سوال که با توجه به پایان مهلت قانون عرضه اوراق، چه تدابیری دیده شده است، گفت: «با بانک مرکزی، دولت و بورس وارد رایزنی می‌شویم که مهلت عرضه این اوراق را تمدید کنیم.»

به گزارش خبرنگار ما، در حالی مهم‌ترین دلیل کاهش اوراق مشارکت طرح‌های آبی بازخرید اوراق در بورس و فرابورس اعلام می‌شود که تجربه نشان داده است، پیش از این در همین ایام، اوراق مشارکت شهرداری مراکز استان‌ها به دلیل اینکه امکان بازخرید قبل از سررسید آن، از سوی بانک عامل را داشتند، بیشتر از سوی مردم مورد استقبال قرار گرفته است.

این نشان می‌دهد که مداخله دولت در سیاست‌گذاری جدید، یک شکست برای اوراق مشارکت است.

بنابراین به نظر می‌رسد که دولت علاوه بر تغییر نرخ سود اوراق مشارکت باید نسبت به شرایط انتشار اوراق تجدیدنظر کند.