پشت پرده امضای طلایی برای واردات

گروه صنعت و معدن- «امکان امضاهای طلایی در واردات بیشتر است.»، «جعل علامت استاندارد وجود دارد.»، «برخی از بخش‌های خدماتی نسبت به تدوین استاندارد لازم مقاومت می‌کنند.»، «سازمان استاندارد نیاز به استقلال ساختاری دارد.» اینها از اهم صحبت‌های معاون نظارت بر اجرای استاندارد کالا و خدمات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در کنار تشریح سیاست‌های نظارتی و اجرایی سازمان استاندارد در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای اقتصاد» است. نظارت قبل از ثبت سفارش

«بهادر کاظمی» معاون نظارت بر اجرای استاندارد کالا و خدمات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در این گفت‌وگوی اختصاصی با بیان اینکه موسسه استاندارد یکسری تکالیف و اهداف دارد، گفت:«ما با تدوین قانون ارتقای کیفی خودرو و سایر محصولات صنعتی تلاش داریم که کالاهای وارداتی و تولیدات داخلی صنعتی را به لحاظ کیفی استاندارد کنیم. امیدواریم که با اجرای این قانون یک بازار استاندارد، با محصولات تولیدی داخلی و وارداتی کیفی و استاندارد داشته باشیم.»

وی ادامه داد:«در حوزه واردات، با ایجاد «ایران کد» قادر خواهیم بود که بر کالا و محصولات، قبل از ثبت سفارش نظارت کنیم. درباره محصولات داخلی نیز باید گفت که مطابق با طرح تجا، تولیدات، پروانه استاندارد خواهند گرفت.»

برنامه‌های ارتقای کیفیت

«کاظمی» افزود:«با استاندارد کالاها دو هدف را دنبال می‌کنیم، اول کیفیت در بازار داخلی و دوم ارتقای کیفیت و ورود به بازارهای جهانی؛ باتوجه به تفاهمنامه‌هایی که با سازمان توسعه تجارت و کشور چین داشته‌ایم و با حضور طرح‌هایی چون تجا و طاها این اهداف قابل تحقق است.»

کالاهای غیرکیفی در بازار

معاون نظارت بر اجرای استاندارد کالا و خدمات سازمان استاندارد در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه چرا کنترل و نظارت سازمان استاندارد آنگونه که شایسته مصرف‌کننده باشد، نیست و این سازمان برای نظارت و کنترل چه برنامه‌هایی دارد، گفت:«سازمان استاندارد دو نوع کنترل بر محصولات را در بازار انجام می‌دهد، یکی ورود به کارخانه‌ها و نمونه‌برداری تصادفی و دیگری از کف بازار نمونه‌ها را انتخاب و مورد بررسی قرار می‌دهد. با همه اینها و باتوجه به اینکه این سازمان تلاش دارد کالاهای غیرکیفی وارد بازار نشود، اما به دلایلی کالاهای غیرکیفی در کشور زیاد است.»

ورود غیر کیفی‌ها از مبادی رسمی

وی افزود:«یک مشکل ما واردات محصولات و کالاهای بی‌کیفیت چینی به انحای مختلف است. ورود کالاهای بی‌کیفیت حتی از مبادی رسمی، چون ته لنجی‌ها، بازارهای مرزی و همچنین ورود کالاها به شکل قاچاق زمینه را برای حضور کالاهای بی‌کیفیت در کشور هموار کرده است.»

«کاظمی» با تاکید براینکه ما با بسته‌های سیاستی‌مان تلاش می‌کنیم این مشکلات را حل کنیم، گفت:«به دنبال این هستیم که با همکاری ستاد مبارزه با قاچاق این مشکل را حل کنیم که در کنار آن «ایران کد» کمک شایانی به ما خواهد کرد.»

وی با بیان اینکه ما پیش از این ۶۳۰ قلم کالا با استانداردهای اجباری داشته‌ایم، بیان کرد:«با قانون ارتقای کیفی سعی شده است که همه محصولات و کالاها داخلی و وارداتی استانداردسازی اجباری شوند؛ به طور طبیعی با این کار ما توان کنترل کالاهای غیر کیفی را خواهیم داشت.»

«کاظمی» در ادامه توضیح داد:«از سوی دیگر کالاهای وارداتی قبل از ورود باید به ایران کد بروند، کاتالوگ الکترونیکی بگیرند و در صورت تایید سازمان استاندارد ثبت سفارش می‌شوند. مرحله بعدی‌ای نیز وجود دارد که کالاها در گمرکات با نمونه اصل تطبیق داده ‌شده و در صورت تایید وارد کشور می‌شوند.»

در برخی گمرکات نیستیم

معاون نظارت بر اجرای استاندارد کالا و خدمات سازمان استاندارد تشریح کرد:«سازمان استاندارد در تمام گمرکات اصلی حضور دارد و اگر در گمرک‌هایی هم این سازمان حضور ندارد به دلیل حجم پایین صادرات و واردات در آنجا است. البته در گمرکاتی که حضور نداریم، خود گمرک‌ها نمونه‌ها را جهت بررسی برای ما می‌فرستند.»

وی بیان کرد که ایجاد گمرکات تخصصی و منطقه‌ای نیز پیگیری می‌شود که به لحاظ اجرا مشکلی وجود ندارد؛ فقط باید گمرک آمادگی خود را اعلام کند.«کاظمی» با بیان اینکه همه نظارت‌ها و کنترل‌ها در داخل و گمرکات صورت می‌گیرد تا کالاهای کیفی و استاندارد وارد بازار شود، تشریح کرد:«جلوی کالا و محصولی غیرکیفی و غیراستاندارد گرفته خواهد شد.به صورت هفتگی کالاهای غیراستاندارد معرفی می‌شود که برای کالاهای وارداتی الان این کار صورت می‌گیرد. کالای تولید غیراستاندارد داخلی را نیز به صورت استانی دنبال می‌کنیم که برنامه داریم این کالاها را به صورت ستاد ملی اعلام کنیم.»

اگر کسی می‌داند، بگوید این مقام مسوول در ادامه و در پاسخ خبرنگار «دنیای اقتصاد» درباره جلوگیری از استانداردفروشی بیان کرد:« امکان استانداردفروشی و فروش پروانه کاربرد علامت استاندارد باتوجه به رویه یک ساله آن امکان ندارد. اگر کسی چنین اطلاعاتی دارد به ما بگوید.»

نظارت بر امضا‌های طلایی

وی در این باره تصریح کرد:«البته لازم است که جایی که امضاهای طلایی وجود دارد نظارت صورت گیرد، خصوصا در حوزه واردات محصولات به کشور که امکان بیشتری برای این مسائل وجود دارد؛ مثلا می‌توان در نمونه‌برداری تقلب کرد و نتایج آزمایشگاه‌ها را دستکاری کرد.»

بحث روی نتایج آزمون‌ها

«کاظمی» ادامه داد:«اما می‌توان گفت که تقریبا در مورد تولیدات داخلی این رویه غیرممکن است. البته روی نتایج آزمون‌ها بحث‌هایی شده است که ما تلاش داریم با نظارت و کنترل فضای سالمی داشته باشیم.»

آزمایش محصولات رقیب ممنوع

وی در پاسخ به سوال دیگری از خبرنگار ما در زمینه آزمون‌ها و آزمایش‌ها، مبنی بر گله تولیدکنندگان از انحصار برخی آزمایشگاه‌های همکار در دست تولیدکنندگان گفت:«برخی از آزمایشگاه‌های همکار که در دست بخش خصوصی است، به وسیله تولیدکنندگان اداره می‌شود که موظف به بی‌طرفی هستند. سازمان استاندارد تعیین کرده است که این دست آزمایشگاه‌ها نمی‌توانند محصولات خود و رقیبش را آزمایش کند.»«کاظمی» افزود:«سیاست ما این است که کارها را به بخش خصوصی بسپاریم؛ اگر نسبت به نتایج این آزمایشگاه‌ها اعتراضی نیز باشد، نمونه شاهد در خود سازمان استاندارد مورد آزمایش قرار خواهد گرفت.»

پیامک‌ها را کنترل می‌کنند

این مقام مسوول در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه جعل علامت استاندارد برای کالاهای داخلی و خارجی وجود داشته است، توضیح داد:«ما با جعل علامت استاندارد به شدت برخورد خواهیم کرد.

اما برای اینکه مردم بتوانند برخی کالاها را کنترل کنند، یک سیستم پیامک کوتاه در نظر گرفته شده است که مصرف کنندگان با ارسال شماره ای که روی کالاها در نظر گرفته می‌شود، از استاندارد یا غیراستاندارد بودن آنها مطمئن می‌شوند.»

وی افزود:« بسترها برای این کار آماده شده است و تا یکی دو ماه آینده شروع خواهد شد. کالاهای خارجی را نیز از طریق گمرکات و ایران کد کنترل خواهیم کرد.»

مقاومت برای استانداردسازی خدمات

اکثر استانداردسازی و تدوین استانداردی که از سوی سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران صورت می‌گیرد، مربوط به کالا و محصولات تولیدی و صنعتی است؛ تدوین استانداردسازی برای خدمات تقریبا غافل مانده است و باتوجه به اینکه حجم بالایی از اقتصاد کشور معطوف به خدمات است و تقریبا خدماتی چون بانکداری، صرافی، بیمارستانی، گردشگری و مهمانداری عمومیت زیادی بین مردم جامعه دارند، به نظر می‌رسد توجه به «استانداردسازی خدماتی» مقوله مهمی برای رفاه و کیفیت زندگی در جامعه است.

مقاومت برای چند عدد ستاره

«کاظمی» معاون نظارت بر اجرای استاندارد کالا و خدمات سازمان استاندارد با بیان اینکه ما علاقه زیادی به تدوین استانداردهای خدماتی داریم، توضیح داد:

«سازمان استاندارد برای بخش‌های خدماتی که عمومیت دارند، استانداردهایی تدوین کرده است؛ اما سازمان استاندارد بر این دیدگاه است که در کنار متولیان، بخش‌های مختلف خدماتی کشور نیز به تدوین استانداردها بپردازند و خود این بخش‌ها مسائل اجرایی آن را پیگیری کنند. سازمان استاندارد در این حوزه باید بیشتر وظیفه نظارتی داشته باشد. متاسفانه برخی از بخش‌های خدماتی کشور مانند هتلداری‌ها نسبت به تدوین استاندارد واکنش نشان داده‌اند. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای استانداردسازی این بخش مقاومت می‌کند.»

وی افزود:« بخش‌های دیگری مانند بیمارستان‌ها و ارتباطات رادیویی همکاری داشته‌اند و به طور قطع منفعت اصلی را خود این بخش‌ها خواهند برد.باید این فرهنگ که حتما بازرس استاندارد حضور داشته باشد، برچیده شود و خود متولیان بخش‌ها برای افزایش کیفیت خدمات تلاش کنند.»

استقلال ساختاری نیاز است

معاون نظارت بر اجرای استاندارد کالا و خدمات سازمان استاندارد در پایان با اشاره به اینکه سازمان استاندارد یک سازمان فرابخشی است، اظهار کرد: «این سازمان برای اینکه بتواند در تمام حوزه‌ها نظارت و استقلال خود را داشته باشد، بهتر است که زیر نظر ریاست جمهوری باشد. این به این معنا نیست که الان فرابخشی نیست، بلکه علاوه بر این نیاز است که از نظر ساختاری نیز استقلال خود را داشته باشد.»