وقتی جنس روی دست‌مان می‌ماند

گروه صنعت و معدن- «از کف انبار واحدهای تولیدی چه خبر؟» در هنگامه گام دوم طرح هدفمندی یارانه‌ها، گزارش‌های متفاوتی از واحد‌های تولیدی و تشکل‌ها به گوش می‌رسد. به گزارش خبرنگار ما، در چند ماهه اخیر واحدهای تولیدی بارها و بارها از اثر افزایش قیمت مواد اولیه و رشد کمی هزینه‌های انرژی‌شان گفته‌اند و گفته‌اند و خواستار اجازه افزایش قیمت محصولات خود شدند. برخی سرخود قیمت‌ها را بالا بردند و مجبور شدند به قیمت قبلی برگردند، برخی از آنها هم بعد از طرح مشکل، جواب گرفتند و قیمت کالای شان را افزایش داده‌اند و برخی دیگر هم در انتظار جواب هستند. همه آنها می‌گویند به واسطه طرح هدفمندی، افزایش دستمزد کارگران، حق بیمه، مالیات ۴ درصدی ارزش‌افزوده، افزاش نرخ ارز... وچه وچه قیمت تمام شده‌شان افزایش یافته است. شماری از آنها با وجود اینکه در سال قبل اقدام به بودجه‌ریزی کرده‌اند، اما در حال هزینه‌یابی و برآورد هزینه تولیدشان هستند. اما تمام این محرک‌ها، وضعیت متفاوتی در انبار تولیدکنندگان به وجود آورده است.

تولیدکنندگان مجبورند که از یک سو مواد اولیه همراه با افزایش قیمت را انبار کنند و از سوی دیگر نتوانند قیمت محصولات آماده برای فروش را متناسب با افزایش قیمت مواد اولیه بالا ببرند. برخی واحدها هم با انبار محصولات نهایی و آماده فروش در انبارها مواجه شده‌اند. برخی از تولیدکنندگان نیز می‌گویند که بعد از آن که در شب عید، به واسطه پرداخت یارانه‌ها، وضع خرده‌فروشی و کلی فروشی واحدهای تولیدی رونق گرفته بود، اما هم‌اکنون به واسطه رشد هزینه‌های تولید نتوانسته‌اند انبار استراتژیک مواد اولیه خود را غنی کنند.

در این میان، برخی از واحدهای تولیدی هم چشم و امید به اثر دور چهارم پرداخت یارانه‌ها دارند، تا با تحریک بخش تقاضا، بتوانند به روز‌های رکود و کم رونقی پایان دهند.

در شرایطی که سازمان‌های مسوول آمار، گزارش رسمی از شاخص هزینه تولیدکننده و وضعیت آمار انبار تولیدکنندگان نمی‌دهند، خبرنگار صنعتی«دنیای اقتصاد» برای جویا شدن از وضعیت موجودی انبار واحدهای تولیدی به سراغ تولیدکنندگان رفته است.

انبار خالی نیست، اما ضرر هست

«ولی‌الله داوودآبادی» دبیر انجمن صنایع تولید و صادرکنندگان کنسانتره و آب میوه ایران در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای اقتصاد» با تکذیب گزارش‌هایی درباره خالی بودن انبارها گفت:«واحدهای ما در حال تولید هستند و کمبودی نیز در بازار وجود ندارد.»

وی ادامه داد:« واحدهای تولیدی باتوجه به نگاه بلندمدت‌شان همیشه مواد اولیه جایگزین و ذخیره دارند. تولیدکننده برای ادامه کار باید تولید و به بازار عرضه کند؛ اما مساله‌ای که الان وجود دارد بحث افزایش قیمت محصولات است که تا الان تحقق نیافته است. این مساله بر ادامه کار و تولید تولیدکنندگان تاثیر خواهد داشت.»

قیمت تعادلی نیاز است

دبیر انجمن صنایع تولید و صادرکنندگان کنسانتره و آب میوه ایران افزود:« دولت تلاش دارد که جهش قیمتی در بازار وجود نداشته باشد و مصرف کننده و تولیدکننده را در کنار هم در نظر داشته باشد. کاهش حاشیه سود مبتنی بر سطح تعادلی قیمت در بازار منطقی است، اما نباید به سطح ضرردهی برسد.»

افزون براین، «جمشید مغازه‌ای» دبیر انجمن شیرینی و شکلات و بیسکویت در گفت‌وگو با خبرنگار ما بابیان اینکه تولیدکننده همواره پیش بینی دو سه ماه آتی خود را خواهد کرد و مواداولیه را ذخیره خواهد کرد، گفت:« الان افزایش قیمت در مواد اولیه داشته ایم که البته این گرانی تابع قیمت‌های جهانی است. قیمت شکر، روغن، کاکائو و گندم افزایش یافته و روی هزینه ما تاثیر داشته است.»

وی تشریح کرد:« ما در راستای هدفمندی یارانه‌ها و همکاری با دولت قرار بود که تا پایان فروردین ماه قیمت‌ها را افزایش ندهیم. ما باتوجه به افزایش قیمت مواد اولیه، تقاضا کردیم که قیمت‌های فروش ما متناسب با هزینه‌ها نیز بالا برود و الان در انتظار پاسخ از سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان هستیم.»دبیر انجمن شیرینی و شکلات و بیسکویت افزود:«صنعت به طور طبیعی برای ادامه کار باید به تولید خود ادامه دهد. ما روال طبیعی خود را ادامه خواهیم داد؛ اما باید توجه داشت که گرانی، رکود و بحران جهانی بر تداوم کار ما تاثیر خواهد داشت.»

کاهش حاشیه سود با قیمت نرمال

«مغازه‌ای» در پاسخ به خبرنگار ما درباره اینکه وضعیت شما با افزایش قیمت به خطر نخواهد افتاد؟ توضیح داد:« ما آنقدر در بازار رقیب داریم که اگر قیمت‌ها افزایش پیدا کند و اجازه افزایش قیمت داده شود، بعد از یک مدت قیمت نرمال معلوم خواهد شد. این مساله منجر به کاهش حاشیه سود خواهد شد؛ ولی از سوی دیگر قیمت واقعی، خود را نشان می‌دهد.»

یارانه دولت با پرداخت صنعت

وی با تاکید بر اینکه کالاهای تولیدی ما یک کالای لوکس است و وقتی بحرانی پیش می‌آید، مصرف آن کاهش خواهد یافت، گفت:« الان ما با ضرر می‌فروشیم، تولیدکننده رغبت ندارد که کالایش را با ضرر بفروشد. یارانه دولت را نباید صنعت پرداخت کند.»

انبار محصولات در بخش فروش

وی در ادامه و در پاسخ خبرنگار ما درباره وضعیت انبارهای فروش اعلام کرد:« ما در بخش فروش با انبار محصولات مواجه شده ایم که این مساله به ضررتولیدکنندگان ما است.»

انبار متناسب با سفارش

«مرتضی لشکری» عضو جامعه مدیران و متخصصان صنعت کفش ایران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما در تحلیل وضع موجود و چشم‌انداز آتی، توضیح داد:« انبار کردن واحدهای صنعتی به طور کلی می‌تواند تحت تاثیر قیمت‌ها، نوسانات قیمت‌های جهانی، نقدینگی و عوامل دیگر باشد. اگر پیش بینی بر افزایش قیمت‌ها و شرایط تورمی باشد، به طور طبیعی تولیدکنندگان به سمت انبار کردن مواد اولیه خواهند رفت که در آینده هزینه کمتری ناشی از افزایش قیمت‌ها را متحمل شود.»

وی ادامه داد:« اما اگر پیش بینی تولیدکننده، کاهش قیمت‌ها باشد به سمت انبار مواد اولیه خواهند رفت.»عضو جامعه مدیران و متخصصان صنعت کفش ایران با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود که قیمت‌ها افزایش خواهد یافت، تصریح کرد:« احتمالا گرایش به خریدهای درشت پایین خواهد آمد و به سمت خریدهای به اندازه سفارش‌ها پیش خواهد رفت. از این رو انبار زیاد محصولات دیگر صورت نمی‌گیرد. تولیدکنندگان زیرپله‌ای هفته را برای خرید مواد اولیه در نظر می‌گیرند و واحدهای تولیدی بزرگ متناسب با مواد مورد نیاز برای یک ماه خرید خواهند کرد.»

به نظر کارشناسان، افزایش قیمت مواد اولیه از یک سو و جلوگیری از افزایش قیمت محصولات نهایی واحدهای تولید، آنها را با ضرر، ورشکستگی و تعطیلی مواجه خواهد کرد. آزادسازی قیمت‌ها در یک محیط رقابتی می‌تواند قیمت‌ها را واقعی و به نقطه تعادلی عرضه و تقاضا برساند. این مساله منجر به کاهش حاشیه سود نیز خواهد شد؛ اما متناسب با روند تعادلی اقتصاد خواهد بود.

دولت نیز می‌تواند با سیاست‌های تنظیم بازار در مواقع بحرانی نیز به نسبتی که شرایط تعادلی را تحت شعاع قرار ندهد، وارد بازار شود.