حسین حقگو

طبق اکثر گزارش‌های کارشناسی دو مشکل اصلی واحدهای تولیدی «کمبود نقدینگی» و «تثبیت قیمت‌ها» است که در تعامل با یکدیگر کار را برای «تولیدکنندگان» مشکل‌تر ساخته‌اند. چنانکه هم تداوم و توسعه فعالیت‌های تولیدی را سخت و بعضا نفس گیر کرده و هم در رابطه با بازار، امکان فروش محصولات تولید شده را توان فرسا و پرمخاطره کرده است. (سازمان‌های تعزیراتی و قیمت گذاری) به مثابه دو لبه قیچی فضایی را ایجاد کرده که با وجود حجم عظیم نقدینگی در کشور و رسیدن به رقم ۳۸۰ هزار میلیارد تومان، واحدهای تولیدی در حسرت این منابع در تشنگی به سر می‌برند؛ از طرف دیگر جامعه ۷۵ میلیونی ایران نیز به سبب سیاست‌های نامناسب «قیمت گذاری» اداری از دسترسی مناسب به کالاهای داخلی محروم و برای استفاده از بعضی از این کالاها مجبور به مراجعه بازار سیاه هستند (خودرو).

متاسفانه فضای اقتصادی گونه‌ای سازمان یافته که بیشترین سود در بخش‌های غیرمولد و کمترین آنها در بخش‌های مولد است. چنانکه طبق گزارش‌ها، نرخ سود بخش‌های مختلف اقتصادی در سال گذشته به ترتیب متعلق بوده است به‌: طلا و سکه (۱۰۹ درصد)، دلار (۷۲ درصد)، مسکن (۳۰ تا ۵۰ درصد)، سپرده‌های بانکی (۱۷ تا ۲۰ درصد) و در انتها بورس با سود تنها ۹ درصد.

این نسبت و میزان سوددهی قطعا در ماه‌های اخیر و دو برابر شدن قیمت دلار و سکه نامتوازن تر از سال گذشته و به ضرر بخش مولد نیز شده است. چنانکه حتی افزایش بیش از یک هزار واحدی شاخص‌های بورس و نزدیک شدن شاخص به ۲۷ هزار واحد در دو روز گذشته نیز به اعتقاد کارشناسان به سبب تداوم ابهام در آینده دلار و نامشخص ماندن وضعیت بورس ارز و در نتیجه انتظار سوددهی شرکت‌های صادرکننده است.

بر اساس این داده‌ها آیا تا هنگامی که سوددهی در تولید و بازار سرمایه - به عنوان پشتیبان امر تولید - چنین اندک است که گفته شد، می‌توان انتظار جلب و جذب سرمایه‌ها را به بخش‌های مولد داشت؟ آیا راه حل آن نیست که با تخصیص منابع مالی به تولید و تولیدکنندگان به جای توزیع در جامعه و مصرف‌کنندگان (یارانه‌های نقدی که در روزهای اخیر حتی از افزایش ۳ برابری آن سخن گفته شد) سوددهی این بخش را افزایش و محیطی جذاب برای سرمایه‌ها و کاهش قیمت‌ها در فضای رقابتی فراهم کرد؟ باور کنیم یارانه‌های نقدی در شرایط نامناسب بودن فضای کسب و کار، بیش از پیش تولید و تولیدکنندگان را تحت فشار قرار می‌دهد و قیمت‌های دستوری نیز ‌چشمه‌های تولید را خشک می‌کند و کویری از خود به جای می‌گذارد.