آغاز دهه ریاضت آبی؟
علیاکبر عبدالملکی با تاکید بر رابطه تنگاتنگ آب و صنعت گردشگری بیان کرد: با نگاهی به کشورهای توسعهیافته یا در حال توسعه در منطقه از جمله قطر این سوال مطرح میشود که این کشورها چه مسیری را طی کردهاند که امروز در مورد کشوری مانند قطر میبینیم هم منابع آبی خود را حفظ کرده و هم مسیر توسعه را طی کرده؛ تا جایی که حالا میزبان جامجهانی شده است.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران تاکید کرد: باید زیرساختها را به گونهای توسعه دهیم که هم منابع خود را حفظ کنیم و هم ثروت ملی آیندگان را هدر ندهیم. عبدالملکی با اشاره به اینکه حکمرانی واحد در وزارتخانهها وجود ندارد، ادامه داد: در گردشگری اوضاع بدتر است. ۳۷ ارگان مرتبط با گردشگری داریم که هر کدام یک تصمیم میگیرند. با این حال ما از تشکیل کمیته مشترکی بهعنوان آب و گردشگری در وزارت نیرو استقبال میکنیم.
در ادامه رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با تاکید بر اینکه گردشگری و آب، لازم و ملزوم یکدیگر هستند، گفت: با توجه به اینکه یکی از بحرانهای جدی ایران مساله آب است، باید دهه آینده دهه ریاضت آبی نامگذاری شود؛ چرا که اگر در این دهسال کشور نتواند مساله آب را سامان دهد، بعد از آن امیدی به مدیریت منابع آب نخواهد بود. محمدحسین شریعتمدار ادامه داد: ذخایر زیرزمینی با بحران جدی مواجه است. در منابع آبی سدی حجم منابع از ۷۴میلیارد مترمکعب به ۴۰میلیارد مترمکعب رسیده و در منابع زیرزمینی اوضاع به همین اندازه خطرناک است. در سال ۹۸ نسبت به سال ۵۷ تعداد حلقههای چاه رشد ۲۰برابری داشته و به ۸۵۰هزار حلقه چاه رسیده است. وی نسبت به از بین رفتن اماکن تاریخی با توجه به خشکسالی نیز هشدار داد. سپس معاون مرکز ملی مطالعات آب و کشاورزی اتاق ایران با بیان اینکه امروز دیگر تمرکز مذاکرات بینالمللی شورای جهانی آب بر نقش آشنایی جوامع محلی با امر آب و محیطزیست است، بر فراگیر و همگانی شدن مساله آب بهعنوان یک بحران جدی تاکید کرد. عباس کشاورز ادامه داد: در صنعت گردشگری باید پیام آب و محیطزیست را هم برای خود این صنعت و هم برای پایداری سرزمین و هم جوامع محلی به ارمغان بیاوریم. وی با اشاره به فشار بخش کشاورزی در مصرف آب گفت: بررسیهای ما نشان میدهد که خلأ عمده فشار بر آب برای مصرف کشاورزی ناشی از کمبود فعالیتهای گردشگری و کمبود درآمد مردم است. بنابراین توسعه صنعت گردشگری نه فقط برای خود این صنعت، بلکه برای مدیریت آب و جامعه میتواند پیامدهای خوبی داشته باشد؛ به شرط اینکه مجریانی که این صنعت را اداره میکنند و خانواده صنعت گردشگری به دو امر صرفهجویی آب و رابطه آب و محیطزیست توجه کنند. عضو پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص هم در این کنفرانس گفت: حوزه آب حوزه مسوولیت اجتماعی است و همه باید برای آن نگران بوده و در آن نقش داشته باشند. وضعیت آب بحرانی است و همه باید کمک کنند؛ بهویژه در حال حاضر که در حال تدوین سیاستهای کلی برنامه توسعه هفتم هستیم وقت بسیار مناسبی است که صاحبنظران در آن مشارکت و نظراتشان را بیان کنند. سیاستهای کلی آب در سال ۷۹ نوشته شده؛ اما متاسفانه این سیاستها بهدرستی اجرا نشده است.
مجیدی تاکید کرد: دیپلماسی آب و حقابهها از مسائل مهمی هستند که باید فعالانه دنبال شوند. چون در حوزه آب اوضاع بحرانی است و تنها با صرفهجویی مساله حل نخواهد شد، لازم است سیاستهای آبی کشورهای همسایه نیز مورد توجه باشد.
اویس ترابی، رئیس اندیشکده زیستپذیری شهری نیز در این نشست با ارائه آخرین اطلاعات از طرح احیای روددرههای تهران گفت: ما برای نجاتدادن روددرهها در تهران به این نتیجه رسیدیم که باید آن را با گردشگری طبیعت گره بزنیم. ولی تیموری، معاون اسبق وزارت گردشگری و مشاور کمیسیون گردشگری اتاق ایران هم با اشاره به مطالعهای در یونسکو در مورد مصرف آب گفت: براساس این مطالعه مصرف آب شهروند عادی ۱۲۷لیتر و مصرف آب یک گردشگر ۴۵۰ تا ۸۰۰ لیتر است و این نشان میدهد که نیازمند برنامهریزی جدی برای آموزش گردشگران در راستای مصرف کمتر آب هستیم. او با اشاره به اینکه برخلاف دنیا مراکز علمی و پژوهشی کشور خیلی کم در حوزه آب کار کردهاند، افزود: باید تمرکز و پژوهش بیشتری از سوی مراکز علمی کشور در این خصوص صورت گیرد. همچنین دولتها باید در برنامهریزیهای گردشگری و توسعه صنعت به موضوع آمایش آب و سرزمین توجه کنند.