در نشست اتاق بازرگانی ایران تحلیل شد
۹ روند جهانی رشد کارآفرینی
در تمام این سالها بهرهوری معضلی بوده که سیاستگذار در برنامههای توسعه عنوان کرده که یکسوم رشد اقتصادی از محل افزایش بهرهوری انجام شود، بندی که هرگز عملیاتی نشده ولی در عوض هر بار به همان شکل تکرار شده است. هرگز در فرآیند سندنویسی به این مساله دقت نشده یا آسیبشناسی انجام نشده است. حسین سلاحورزی درباره مفهوم کارآفرینی اظهار کرد: اگرچه خیلیها کارآفرین و کارفرما را معادل هم میگیرند ولی کارآفرین کسی است که به فکر راه انداختن کسبوکاری نوآورانه است. در شرایط حاضر اقتصاد دانشبنیان شاید تنها یا یکی از مهمترین مسیرها است که بتواند مشکل رشد اقتصادی ایران را حل کند و برای همین توجه به کارآفرینی به معنای واقعی آن مهم است.بعد از آن رئیس فراکسیون اقتصاد دیجیتال و حکمرانی داده مجلس یازدهم گفت: برای اثربخشی کارآفرینی در اقتصاد نیازمند همراهی و هماهنگی بخش خصوصی و حاکمیت باهم هستیم؛ باید این زنجیره هماهنگ باهم عمل کند تا کارآفرینی رونق گیرد.
مجتبیرضاخواه افزود: رشد اقتصاد دیجیتال در چند سال گذشته رونق بیشتری گرفته است. براساس آمار سازمانهای بینالمللی متوسط رشد اقتصاد دنیا ۵/ ۲ درصد و متوسط رشد اقتصاد دیجیتال حدود ۸ درصد بوده است؛ این عدد در دوره کرونا بیشتر هم شد.
او درباره جایگاه ایران در اقتصاد دیجیتال در دنیا گفت: ایران اصلا نقشی در اقتصاد دیجیتال دنیا ندارد. برای اثرگذاری در این حوزه باید زنجیره درهمتنیدهای به این رشد کمک کند. آیا چنین زنجیرهای در ایران فعال است؟ آیا آموزش در این حوزه بهروز و کارآمد است؟ تقاضا برای اقتصاد دیجیتال وجود دارد و تعارض منافع کسبوکارهای سنتی و نوین چگونه حل میشود؟ رضاخواه ادامه داد: در زمان بروز تعارضها مثل تعارض منافع سیستم حملونقل سنتی با تاکسیهای اینترنتی باید حاکمیت و قانونگذار ورود کند.او تصریح کرد: هم تقاضا برای اقتصاد دیجیتال وجود دارد و هم بهرهوری در این حوزه بیشتر است. اما مساله این است که باید تعارض منافع حل شود و بخش خصوصی و حاکمیت باهم برای اقتصاد ملی کشور کار کنند. اما متاسفانه برای کسبوکارهای نوین حمایت مالی ساختارمندی تعریف نشده است؛ در حوزه مالیات، بیمه و تامین اجتماعی مشکلاتی وجود دارد. از طرفی بخش خصوصی بزرگ نداریم که خودش بهتنهایی این حوزه را راهبری کند.رضاخواه گفت: ما برای حمایت از حوزه فناوری و کارآفرینی نوآورانه باید زیرساختهای این حوزه را فراهم کنیم؛ مهمترین گام اصلاح نگاه به این حوزه است.
بعد از آن نایبرئیس هیاتمدیره و مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی درباره کارآفرینی دیجیتال و روند نوپدید کارآفرینی گفت: به نظر میرسد که میتوان گفت عصر طلایی نوآوریهای رادیکال در قرن ۲۱ به سر رسیده است. بعید به نظر میرسد که دنیا شاهد خلق تکنولوژیهایی باشد که زندگی بشر را به پیش و پس از خود تقسیم کنند. نوآوریهای امروزی بیشتر از جنس نوآوریهای تدریجی و ساختاری و در خوشبینانهترین حالت نوآوریهای تحولآفرین هستند و بهندرت شاهد نوآوریهای رادیکال هستیم و خواهیم بود! در دنیای کسبوکار، نوآوریها بیشتر از جنس Servitization یعنی خدمتافزایی، نوآوری در خدمات بهعلاوه محصول سنتی (یا محصول ناشی از نوآوری تدریجی) خواهد بود.ابوالفضل کیانیبختیاری درباره کسبوکار پلتفرمی گفت: پلتفرمها مدلی برای کسبوکارند که از طریق تسهیل تبادل میان دو یا چند گروهِ وابسته به یکدیگر، ارزش ایجاد میکند. این گروهها معمولا مشتریها و تولیدکنندهها هستند. پلتفرمها برای محقق کردن این تبادل، شبکهای بزرگ و مقیاسپذیر ایجاد میکنند که متشکل است از کاربرها و منابعی که باید در موقع نیاز در دسترس باشند. او ادامه داد: در طول همهگیری کرونا، پذیرش دیجیتال یک جهش کوانتومی در سطوح سازمانی و صنعتی داشته است.کیانیبختیاری در ادامه این نشست از روندهای کارآفرینی گفت: روند اول کوچ دیجیتالی (Digital Nomadism) و گسترش کارآفرینی دیجیتال است: یعنی تغییر شکل و محیط کار از حالت سنتی به حالت دیجیتالی که پدیده رایج در همه دنیاست؛ مشخصه آن افزایش تمایل عمومی به کار در منزل به عنوان خویشفرما است.
به گفته او روند دوم کارآفرینی مبتنی بر دستگاههای تلفن همراه است؛ هر فرد بهطور متوسط ۹۶ بار در روز موبایلش را چک میکند (حداقل هر ۱۰ دقیقه یکبار). در سال ۲۰۲۰، ۱۱۰۰ برند مرتبط با مد در فضای مجازی ایجاد شد. در سال ۲۰۲۰، ارزش تجارت الکترونیکی در آمریکا ۷۹۲ میلیارد دلار بود. در سال ۲۰۲۱، از هر ۶ دلار، یک دلار در تجارت الکترونیکی گردش داشته است. روند سوم اقتصاد مبتنی بر گیگ است: کاری که مدتزمان مشخصی طول میکشد و دائمی نیست.او ادامه داد: اقتصاد گیگ اقتصادی مبتنی بر نیروی کار خویشفرما، موقت و قراردادهای پیمانکاری است. کارآفرینی گیگ، کارآفرینی برای استفاده از اقتصاد گیگ (مثل اوبر و ایربیانبی) است. بهگفته او روند چهارم کارآفرینی برای بازارهای نیچ است. کارآفرینی که به شناسایی بخشهای ویژه و دستنخورده اما شاید کوچک بازار پرداخته و برای این بخشهای ویژه محصول یا خدمت تولید میکند. پیشبینی میشود بازارهای نیچ در آینده بسیار سودآورتر شوند.او ادامه داد: روند پنجم کارآفرینی مبتنی بر حق خرید اشتراک است: در سال ۲۰۲۰، ارزش اقتصاد مبتنی بر حق اشتراک به ۳ میلیارد دلار رسید. در سال ۲۰۲۷، ارزش اقتصاد مبتنی بر حق اشتراک به ۱۱ میلیارد دلار خواهد رسید. روند بعدی از نظر کیانیبختیاری کارآفرینی مبتنی بر مسوولیت اجتماعی است. او روند بعدی را جوان شدن کارآفرینان نامید: نسل جدید در همه دنیا ازجمله دهه هفتادیها و هشتادیهای ایران چند ویژگی مشترک دارند: تنفر از کارمندی و رئیس داشتن، جستوجوی علایق، تمایل به خویشفرمایی، تمایل به شغل انعطافپذیر، تمایل به ساعات کاری منعطف. کارآفرینان در همه دنیا جوان شدهاند. سن کارآفرینی در آمریکا به ۱۴ سال رسیده است.در ادامه روند هشتم تولید محتوا برای پلتفرمهای دیجیتال معروف مثل یوتیوب با هدف کسب درآمد مستقیم یا غیرمستقیم (از طریق شهرت) عنوان شد. او روند نهم را کارآفرینی سبز خواند. یوتیوب در ۵ سال گذشته، ۲ میلیارد دلار به تولیدکنندگان محتوا پرداخت کرده است. توئیچ (یک سرویس streaming برای بازیدوستان): برخی استریمرها که حتی به سن قانونی نرسیدهاند، ماهانه ۵۰۰۰ دلار درآمد دارند.