خاموشی‌های زودهنگام در پایتخت

 خاموشی برنامه‌ریزی‌شده، فعلا نه

سخنگوی صنعت برق درباره علت خاموشی‌های پراکنده در تهران اعلام کرد: این مساله ممکن است به دلیل افزایش مصرف در برخی نقاط و ضعف شبکه باشد، اما از هم‌اکنون خاموشی برنامه‌ریزی‌شده برای تهران تعریف نشده است و جداول خاموشی منتشر نخواهد شد.مصطفی رجبی مشهدی در گفت‌وگو با «ایسنا»، در پاسخ به این سوال که آیا در روزهای آینده نیز ممکن است با خاموشی‌های این چنینی مواجه باشیم، اظهار کرد: روز پنج‌شنبه و احتمالا شنبه روزهای گرمی هستند، اما اگر مشترکان صرفه‌جویی لازم را داشته باشند، شاهد خاموشی نخواهیم بود. وی ادامه داد: در صورت مدیریت مصرف از سوی مشترکان شاهد اتفاقات و حوادث کمتر در شبکه خواهیم بود و امیدواریم در روزهای آینده اگر مشکلی وجود داشته باشد، در سریع‌ترین زمان برطرف شود.

سخنگوی صنعت برق گفت: امسال تابستان بسیار سختی از نظر گرما و افزایش مصرف پیش رو داریم، بنابراین برنامه‌ریزی شده تا با «طرح‌های مدیریت مصرف»، «برخورد با مشترکان پرمصرف به‌ویژه در بخش اداری و تجاری» و «شناسایی و برخورد با رمزارزهای غیرمجاز» مانع از بروز خاموشی‌های گسترده شویم. به گفته رجبی‌مشهدی، اگر طرح‌های مدیریت مصرف اجرایی شود، تابستان را بدون خاموشی سپری خواهیم کرد و نیازی به ارائه جداول خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده نیست و تمام تلاش صنعت برق کشور این است که از خاموشی‌های گسترده جلوگیری کنیم.

 ۴۵برنامه مدیریت مصرف

در مورد طرح‌های مدیریت مصرف برق، همایون حائری، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی می‌گوید: از پیک مصرف پارسال تا پیک امسال ظرفیت نیروگاه‌های حرارتی جدید به حدی رسیده که پاسخگوی مصرف مشترکان جدید است، اما کمبود تولید نیروگاه‌های برق‌آبی را باید جبران کنیم. به همین منظور ۴۵ برنامه مدیریت مصرف علاوه‌بر برنامه‌های مدیریت مصرف هر ساله در نظر گرفته شده و به شرکت‌های توزیع و شرکت‌های برق منطقه‌ای نیز ابلاغ کردیم. معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی ادامه داد: امیدواریم با کمک مردم و دستگاه‌های اجرایی، به‌خصوص استانداران، تابستان را با کمترین مشکل سپری کنیم و این کمبود تولید را پوشش دهیم. پیش‌بینی می‌کنیم اوج مصرف بار در تابستان امسال به بیش از ۶۰ هزار مگاوات برسد.

 برخورد با ادارات پرمصرف برق

در رابطه با شیوه برخورد با ادارات پرمصرف، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ اعلام کرد که به‌دنبال افزایش مصرف برق در کشور، مصرف برق ادارات و دستگاه‌های اجرایی پایتخت، رصد و با پرمصرف‌ها برخورد می‌شود. حسین صبوری با بیان اینکه مصرف برق در مرز هشدار قرار گرفته است، گفت: با تشکیل هیات ارزیاب مشترک از استانداری و دادستانی تهران و شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ مصرف برق ادارات و دستگاه‌های اجرایی تهران، رصد می‌شود.

وی افزود: به‌دنبال بروز تنش آبی ناشی از خشکسالی‌های اخیر و کاهش توان تولید نیروگاه‌های برق‌آبی کشور و در راستای طرح‌های متعدد در حال اجرا به‌منظور افزایش بهره‌وری انرژی و جلوگیری از خاموشی‌های احتمالی، مقرر شد با تشکیل گروه‌های ارزیابی مشترک شامل بازرسان استانداری و دادستانی تهران و شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ و همچنین با رصد و بررسی مصرف برق ادارات و دستگاه‌های اجرایی پایتخت، با اداراتی که همکاری لازم را در مدیریت بار شبکه توزیع برق کلان‌شهر تهران ندارند، برخورد قانونی به عمل آید.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ ادامه داد: تامین آسایش و آرامش هموطنان به‌ویژه در شرایطی که شیوع بیماری در کشور، برق‌رسانی مستمر و جلوگیری از هرگونه خاموشی احتمالی را بیش از پیش پراهمیت ساخته است، از مهم‌ترین اولویت‌های ما در سال جاری است. به همین دلیل به تمامی مدیران و مسوولان ادارات، موسسات، نهادها و دستگاه‌های اجرایی پایتخت ابلاغ شده است تا با اعمال راهکارهایی همچون کاهش روشنایی‌های غیرضروری، تنظیم دمای سامانه‌های سرمایشی و به‌کارگیری مولدهای خودتامین در ساعات اوج بار، به تامین برق خانه‌های هموطنان تهرانی و مراکز بهداشتی و درمانی کمک کنند.

به گفته صبوری، با توجه به اهمیت موضوع، به‌رغم رصد روزانه مصرف برق تمامی ادارات هدف و حضور ۲۵۰ تیم ارزیاب شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ در سطح شهر، مقرر شد گروه‌های ارزیاب مشترک با استانداری و دادستانی تهران نیز با ورود به این حوزه با ادارات متخلف، برخورد قانونی به عمل آورند. گزارش عملکرد ادارات در حوزه مدیریت مصرف برق به شکل ماهانه، تهیه و به نهادهای نظارت عالی ارسال می‌شود. به گزارش وزارت نیرو، در همین راستا و مطابق با اطلاع‌رسانی‌های قبلی، استفاده از کولر گازی در تمامی ادارات تهران تا اطلاع ثانوی ممنوع شده است.

 تعطیلی دوساعته جایگاه‌های CNG در پیک

جایگاه‌های سوخت CNG در ساعات پیک ماه‌های تیر و مرداد، به‌منظور مدیریت مصرف برق دو ساعت تعطیل می‌شوند. براساس اعلام توانیر، در راستای مدیریت انرژی در ایام گرم سال و پیشگیری از خاموشی مشترکان خانگی، با هماهنگی انجام شده با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، جایگاه‌داران سوخت CNG در تیر و مرداد ماه سال‌جاری از ساعات ۱۲ الی ۱۴ یا ۱۴ الی ۱۶ نسبت به قطع کامل برق از شبکه و تعطیلی جایگاه‌های CNG اقدام می‌کنند. توانیر اعلام کرده که جایگاه‌داران سوخت CNG که در این طرح همکاری لازم را انجام دهند از تشویق‌های طرح مدیریت بار برخوردار می‌شوند.

 چالش‌های کلیدی صنعت برق

هر سال با افزایش پیک مصرف برق، خاموشی‌های پراکنده یا برنامه‌ریزی شده در دستور کار متولیان نیرو قرار می‌گیرد. در این میان، رئیس انجمن نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس با بیان اینکه این روزها هر روز صحبت از کمبود برق و احتمال خاموشی‌های گسترده در تابستان می‌شود، با نقد یارانه انرژی در کشور، می‌گوید: سالانه حدود ۸۰ میلیارد دلار یارانه انرژی داده می‌شود که بیش از یک و نیم برابر کل صادرات نفتی و غیرنفتی کشور در سال ۱۳۹۹ است. احسان صدر، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، گفت: چرا صنعتی‌که به لحاظ صادرات فناوری و خدمات مهندسی به خارج از کشور، موفق‌ترین صنعت کشور است، به شرایطی دچار‌شده که به‌جای تمرکز به توسعه صنعت، با بسته متنوعی از مشوق‌ها و پاداش‌ها به سراغ صنایع می‌رود و خواهش می‌کند تا در ساعاتی تولید را متوقف و مصرف برق را کم کنند تا بتوان مصرف برق پایدار خانگی را تامین کرد.

صدر با بیان اینکه وزارت نیرو نتوانسته مصرف‌کنندگان را قانع کند تا هزینه واقعی برق را بپردازند، توضیح داد: این کار در بسیاری از مواقع مانند صنایع غذایی، مخابرات و... اجرای موفقی داشته است. وضع نیروگاه‌ها و تولیدکنندگان خصوصی برق، بسیار وخیم است. در حالی‌که کلیه صنایع کشور از جمله پتروشیمی، فولاد و کاشی و سرامیک به نوعی یارانه‌های انرژی دریافت می‌کنند؛ صنایع نیروگاهی که عمدتا به لحاظ فناوری بسیار پیشرو و مطابق استانداردهای روز دنیا هستند، نه‌تنها هیچ یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند بلکه به دولت یارانه نیز می‌دهند؛ به‌عبارتی مجبور هستند برق تولیدی خود را کمتر از بهای تمام‌شده به دولت بفروشند و علاوه‌بر آن وزارت نیرو با تاخیرهای فراوان در پرداخت مطالبات آنها، به اجبار از آنها وام هم می‌گیرد.وی با اشاره به اینکه تولیدکنندگان برق چاره‌ای جز این اقدام ندارند و وزارت نیرو آنها را وادار به فروش‌برق با نرخ‌های تحمیلی به شبکه برق می‌کند، تصریح کرد: به‌عنوان مثال با وضع ضوابط و مقررات، اجازه فروش برق به مشتریان برخوردارتر نظیر مصرف‌کنندگان تجاری، رمز‌ارزها و صنایع معدنی را نمی‌دهند و اگر تحت‌شرایطی نیروگاهی برق خود را گران‌تر از تعرفه مصوب به مصرف‌کننده‌ای بفروشد اختلاف آن را باید به وزارت نیرو برگرداند. صدر با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذاران علاقه‌ای به احداث نیروگاه جدید ندارند، افزود: نرخ‌های فعلی برق جوابگوی نوسازی و تعمیرات صحیح نیروگاه‌های موجود نیست و به‌تدریج نیروگاه‌های موجود مستهلک شده و جایگزین نمی‌شود و سرمایه‌گذاران در حال خروج از این صنعت هستند. این مقام مسوول ادامه داد: وزارت نیرو خود نیز سرمایه کافی برای احداث نیروگاه‌های جدید را ندارد. نتیجه طبیعی این فرآیند، کمبود برق در آینده کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت است. باوجود نرخ‌های پایین برق، بخش خانگی همچنان که در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم، دچار مصرف بی‌رویه شده و کمبود برق در نهایت باعث توقف چرخ کارخانجات و کاهش تولید ملی می‌شود. رئیس انجمن نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس در پاسخ به اینکه در چنین شرایطی و با توجه به محدودیت‌ها، وزارت نیرو باید چه اقداماتی را مد‌ نظر قرار دهد، گفت: وزارت نیرو بدون فوت‌وقت باید به تعهدات قانونی خود بازگشته و شرایط را برای پرداخت هزینه تمام‌شده برق به تولیدکنندگان فراهم کند. از سویی دیگر به سرعت منبعی برای تامین یارانه‌های برق خارج از صنعت برق پیدا کند؛ چراکه باید تامین یارانه‌های برق از جیب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را متوقف کند. صدر تصریح کرد: وزارت نیرو در عین حمایت از اقشار و صنایع آسیب‌پذیر، لازم است تعرفه‌های برق را به سمت کاستن از یارانه‌ها تعدیل کند تا با دادن سیگنال صحیح به مصرف کننده، جلوی مصرف بی‌رویه برق و اتلاف منابع کشور را بگیرد. از طرفی در اسرع‌وقت باید زمینه را برای توسعه هرچه بیشتر نیروگاه‌های کوچک مقیاس در نواحی صنعتی فراهم کند‌ چراکه این نیروگاه‌ها در فاصله چند ماه می‌توانند به تولیدکننده حرارت و برودت ارزان برای صنایع تبدیل شوند و بدون این نیروگاه‌ها کاستن از یارانه‌های انرژی صنایع، عملی نبوده و نیازمند سرمایه‌گذاری وسیعی است که شدنی نیست و عملا باعث ورشکستگی آن صنایع می‌شود.