سیل چگونه ۸ استان را غافلگیر کرد؟
به گزارش «دنیایاقتصاد»، شهرهای اهواز، بندر امام خمینی (ره)، سربندر، اندیکا، شوش، مسجدسلیمان، لالی، گتوند به همراه بخشهایی از ایذه و شوشتر از خوزستان در کنار جنوب لرستان، غرب چهارمحال و بختیاری و نیز مناطقی از مرکز و غرب کشور در معرض این بارشهای سیلآسا هستند. بیشترین میزان خسارت و خرابی البته در استان خوزستان رخ داده و غیر از گرفتگی معابر و تخریب بخشی از زیرساختها، تخریب منازل مسکونی و زمینهای کشاورزی را نیز در برمیگیرد. به جز خوزستان اما آبگرفتگی، سیل و طغیان رودخانهها موجب شده تا خساراتی به اهالی استانهای ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان، لرستان و چهارمحال و بختیاری، کردستان، همدان، مرکزی و کرمانشاه وارد شود. سیل در حالی ستاد مدیریت بحران و جوامع محلی در پهنه وسیعی از کشور را غافلگیر کرده که معاون وزیر نیرو روز یکشنبه همین هفته نسبت به وقوع سیل هشدار داده بود.
سازمان هواشناسی هم روز ششم آذرماه برای سه استان خوزستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد وضعیت قرمز اعلام کرده بود. همچنین این سازمان برای بخش دیگری از نواحی کشور، بارندگی شدید را پیشبینی کرده هرچند به جای اعلام وضعیت قرمز، از هشدارهای زرد و نارنجی برای روزهای نهم تا یازدهم استفاده کرده بود. با اینکه میزان بارندگی هشدار داده شده از سوی نهادهای متولی، رقم شگفتانگیزی نیست اما ضعف زیرساختهای شهری و نیز فقدان مدیریت بحران روزآمد بسیاری از شهرهای کشور را در مقابل مدیریت بحران ناتوان کرده است. در عین حال تعلل عمومی در نحوه مقابله با تبعات جانبی سیل موضوعی است که باید از نقطه نظر فرهنگی و رسانهای مورد بررسی قرار گیرد. در متن هشدار سازمان هواشناسی به جز موارد معمول، لزوم بهکارگیری ابزارهای مدیریت بحران یاد شده و رسما از بروز خسارات به شهروندان و زیرساختها بحث شده است. قاسم تقیزاده خامسی، معاون وزیر نیرو هم روز نهم آذرماه با اشاره به تبعات تغییر اقلیم یادآور شده بود: قطعا دوباره اتفاقات پارسال تکرار خواهد شد. این دو هشدار در حالی اعلام شده که به نظر میرسد در سطح وسیعی از شهرهای کشور که درگیر سیل شدهاند، عملیات خاصی برای جلوگیری از افزایش اثرات مخرب سیل نظیر تخلیه مناطق یا ایجاد سیلبند صورت نگرفته است.
استانهای مذکور در حالی برای چندمین بار پیاپی در سالیان اخیر مغلوب پدیده سیل شدهاند که مقامات سازمان زمینشناسی کشور بارها بر لزوم توجه سیاستگذار به پنج بحران طبیعی اعم از زلزله، رانش، سیلاب، خشکسالی و زمین لغزش در کشور و راههای کاهش اثرات آنها تاکید کردهاند. وزارت نیرو نیز بهعنوان نهاد متولی حوزه آب و انرژی در گزارشهای متعدد خود بر وضعیت بحرانی برخی استانهای کشور در زمینه مقابله با سیل تاکید کرده بود. درخصوص خوزستان این تاکید شدت بیشتری دارد، اما گویا استان نفتخیز کشور توان اندکی از نظر زیرساختی برای مقابله با سیل دارد. این نکتهای است که شریعتی استاندار خوزستان هم به آن تاکید دارد و میگوید: به دلیل ضعیف بودن زیرساختهای شهر اهواز شهرداری قادر به دفع آبهای سطحی با حجم بالا نیست. شریعتی همچنین خاطرنشان کرده است: بر اساس برآورد صورت گرفته بین هشت تا ۱۰ هزار میلیارد تومان برای ایجاد زیرساختهای دفع آبهای سطحی اهواز نیاز است که این رقم از عهده شهرداری خارج است. وی اظهار کرد: شهر اهواز یک شهر مسطح است و مانند دیگر شهرهای شیبدار نیست، به همین دلیل دفع آبهای سطحی به هنگام بارندگی بسیار سخت است. شریعتی ادامه داد: به همین دلیل نیاز به ایستگاههای پمپاژ و شبکههای گسترده است که آبهای سطحی را جمعآوری کنند.