دنیای اقتصاد: طی سال‌های اخیر یکی از جدی‌ترین چالش‌هایی که ایران با آن مواجه شده، بحث کمبود آب است. بحران آب مشکلات زیادی برای کشور ایجاد کرده به گونه‌ای که کارشناسان معتقدند میزان آب‌های تجدیدپذیر کشور از ۱۳۲ میلیارد متر مکعب در حدود ۵۰ سال قبل، به ۸۸ میلیارد مترمکعب در حال حاضر رسیده است و بحران کم‌آبی و خشکسالی، ایران را به شدت تهدید می‌کند.چالش موجود موجب شد تا نماینده سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در ایران، ضمن ارائه تحلیلی از وضعیت بحرانی آب در کشور، از برنامه‌های این سازمان برای مدیریت این شرایط خبر داد. به گزارش خبرگزاری مهر، سرج ناکوزی با اشاره به سابقه چند دهه همکاری فائو با ایران گفت: چالش‌های اکولوژیک در حفاظت از منابع طبیعی در حال تقلیل، نه تنها در ایران بلکه در کل منطقه، روز به روز در حال پیچیده‌تر شدن است. در مرکز این چالش‌ها، کمیابی آب و نیاز به رویکردهای بهینه مدیریت بهره‌برداری از منابع آب قرار دارد. نماینده فائو افزایش جمعیت، عوامل محرک افزایش خودکفایی غذایی، شهری شدن، توسعه اقتصادی - اجتماعی، اثرات منفی تغییر اقلیم و کاهش قابل توجه کیفیت منابع آب را مهم‌ترین عوامل تشدیدکننده کمیابی آب در منطقه خاورمیانه دانست و اظهار کرد: براساس پیش‌بینی‌های منتشرشده از سوی موسسه منابع آب، نیمی از کشورهای منطقه تا سال ۲۰۴۰ میلادی تنش‌های آبی بسیار شدیدی را تجربه خواهند کرد.

او ادامه داد: در این شرایط باید یادآوری کرد، بخش کشاورزی در حال حاضر حدود ۷۰ درصد منابع آب جهان و نزدیک به ۹۵ درصد منابع آب بسیاری از کشورهای در حال توسعه را مصرف می‌کند. به خصوص در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا که کشورها به‌طور طبیعی با کمبود آب دست به گریبان هستند، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، تامین امنیت آبی و غذایی برای توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی در شرایط کمیابی شدید و غیرمنتظره آب است.

ناکوزی روند رو به رشد وقوع خشکسالی‌ها و افزایش شدت آنها در یک دهه گذشته را هشداری جدی برای منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا دانست و گفت: به خطر افتادن بهره‌وری سامانه‌های کشاورزی، با کاهش کیفیت منابع خاک، بیابان‌زایی، افزایش شدت توفان‌های گرد و غبار و افت معیشتی همراه شده است. وی معتقد است خشکسالی در شرایطی که راهکارهای مناسب مواجهه با آن در سطح محلی، ملی و منطقه‌ای وجود نداشته باشد، می‌تواند بسیار مخرب باشد. او درخصوص راهکار مقابله با این چالش‌ها اظهار کرد: باید کشورها به‌صورت راهبردی، تخصیص منابع آب خود را برنامه‌ریزی کنند و ضمن بررسی سیاست‌های بخش‌های آب، غذا و انرژی از هماهنگی آنها با یکدیگر و شرایط متاثر از تغییر اقلیم (به خصوص وقایع حدی) در جهت بهترین استفاده از هر قطره آب اطمینان حاصل کنند. علاوه بر این، کاهش ریسک خشکسالی و سایر بلایای مرتبط با آب و هوا باید مورد توجه قرار گرفته و مدیریت خشکسالی در سیاست‌گذاری‌ها در سطوح سازمانی مختلف لحاظ شود. نماینده فائو درمورد چالش‌های بخش آب در ایران گفت: ایران هم چالش‌های زیادی را در بخش آب تجربه کرده؛ به شکلی که کمبود آب، در حال حاضر تبدیل به یک اولویت ملی شده است. رشد جمعیت، تغییر‌اقلیم و افزایش نیازهای آبی از جمله مواردی هستند که فشار وارد شده به منابع آب ایران را افزایش داده‌اند. او افزود: با متوسط بارش ۲۵۷ میلی‌متر که کمتر از یک‌سوم متوسط جهانی است و قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین با دمای متوسط ۱۷ درجه سانتیگراد، ایران در دسته کشورهای با تنش آبی است. میزان منابع آب تجدیدپذیر ایران در ۱۵ سال گذشته به یک‌سوم متوسط جهانی نزول پیدا کرده است. ناکوزی درمورد اقدامات فائو در راستای حل این مشکلات عنوان کرد: برای رسیدگی به این چالش‌ها، فائو به‌عنوان یک نهاد تخصصی در سال ۲۰۱۳ میلادی، ابتکار عمل کمیابی آب (WSI) را تاسیس کرد که اولین خروجی آن، راهبردهای مشارکتی منطقه‌ای برای مدیریت پایدار آب در بخش کشاورزی در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا بوده است. او ادامه داد: راهبرد مشارکت منطقه‌ای، برای کمک به کشورهای منطقه در جهت شناسایی و تنظیم سیاست‌ها، ساختار حکمرانی، سرمایه‌گذاری‌ها و اقداماتی که به‌صورت پایدار منجر به بهبود بهره‌وری می‌شوند، چارچوبی را فراهم می‌کند.

این در حالی است که از سال ۲۰۱۶ میلادی، ایران به‌عنوان یکی از کشورهای نقطه تمرکز این ابتکار عمل انتخاب شده است. همچنین برای اجرای راهبرد همکاری منطقه‌ای و برای شتاب بخشیدن به اجرای راه‌حل‌های مدیریت آب کشاورزی در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا، فائو، ساختار همکاری منطقه‌ای را توسعه داده که در کنار سایر ابتکار عمل‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و قطب‌های علمی ملی، دستیابی به نتایج مورد انتظار را تسریع می‌کند. نماینده فائو با اشاره به ابتکار آب منطقه‌ای اظهار کرد: ابتکار منطقه‌ای با هدف مواجهه علمی و اقدام منطقه‌ای برای مدیریت منابع آب از سوی فائو معرفی شد؛ چراکه فائو اعتقاد دارد مساله کاملا منطقه‌ای است و چند کشوری که در وضعیت بحرانی قرار دارند از جمله ایران، به‌عنوان کشور کانونی انتخاب شدند.