چاره‌اندیشی برای دو گلوگاه قاچاق

خبرگزاری فارس: رئیس کل گمرک با اشاره به اینکه اطلاعات شرکت‌های بین‌المللی بازرسی کالا جایگزین ارزیاب گمرک خواهد شد، گفت:‌ یکی از چالش‌های موجود نیز «درب خروج» گمرک است که با راه‌بند هوشمند حل خواهد شد. مسعود کرباسیان با اشاره به فعالیت شرکت‌های بازرسی بین‌المللی کالا اظهار کرد: این شرکت‌ها مورد قبول سازمان استاندارد بوده و موسسات استاندارد با این شرکت‌ها در زمینه بازرسی کالا طبق مقررات مربوطه به ارزیابی کمی و کیفی کالا می‌پردازند. رئیس کل گمرک ادامه داد: بانک مرکزی و سیستم بانکی از شرکت‌های بازرسی کالا در زمینه تطبیق ارز پرداختی به کالاها و گشایش اعتبار به‌عنوان معتمد و ارزیاب همکاری دارند و بانک‌ها اگر بخواهند بابت کالایی ارز پرداخت کنند، به وسیله این شرکت‌ها کالای مورد نظر را بررسی و ارزیابی می‌کنند.

وی با بیان اینکه این شرکت‌ها کار تطبیق اسناد و بررسی فیزیکی کالا را برعهده دارند، تصریح کرد: گمرک تاکنون از این امتیاز استفاده نکرده است و تاکنون بررسی کالا توسط ارزیاب خود گمرک انجام می‌شد. رئیس کل گمرک با اشاره به اینکه گمرک کالا را به دو شیوه بررسی می‌کند، بیان کرد: کالایی که نیاز به نمونه‌برداری و مجوز قانونی دارد و کالاهایی که نیاز به مجوز نداشته اما باید مشخص شود در کدام طبقه تعرفه‌ای قرار می‌گیرد تا بتوان سود بازرگانی و حقوق ورودی را محاسبه کرد. کرباسیان افزود: شرکت‌های بازرسی کالا برای بانک‌ها و سازمان استاندارد، کار ارزیابی را انجام می‌دهند و گمرک می‌تواند همین اسناد را از طریق سیستم بانکی یا مستقیم در اختیار بگیرد. در نتیجه می‌توان طبق اطلاعات ماهیت کالای وارداتی و مشخصات کمی و کیفی آن را متوجه شد.وی ادامه داد: این اطلاعات درخصوص تعیین ماهیت کالا و نیز در تشخیص اینکه کالایی غیر از آنچه اظهارشده است کاربرد دارد؛ بنابراین دیتای مورد نظر با اسناد تطبیق داده شده و اگر اظهار خلافی وجود داشته باشد، برخورد خواهد شد. رئیس کل گمرک در مورد اینکه آیا جرم احتمالی قاچاق بین شرکت‌های بازرسی کالا و گمرک در حال تقسیم شدن است، گفت: قبلا برخی ارزیابان گمرک هنگام ارزیابی، کالا را چیز دیگری ارزیابی می‌کردند اما اکنون باید اسناد اظهارکننده با ارزیابی فیزیکی بررسی شود. همچنین کارشناس در این حالت فقط به نظر ارزیاب توجه نمی‌کند و مانیفست، بارنامه شرکت حمل، اسناد، ثبت سفارش و قبض انبار توجه کند. کرباسیان یادآور شد: اگر بارنامه شرکت حمل، گواهی بازرسی، گواهی مبدا الکترونیکی و دیگر موارد به شکل سیستمی گرفته شود، اطلاعات قابل اتکا خواهد بود. اکنون گواهی مبدا دستی می‌آید که ارزش چندانی ندارد و باید سیستمی از کشور مبدا گرفته شود.

وی با تاکید براینکه اگر بتوان اسناد مستدل، غیر از اطلاعات اظهارکننده کالا گرفت ریسک قاچاق بالا می‌رود، عنوان کرد: در حال حاضر دیتای خام اطلاعات شرکت‌های بازرسی گرفته می‌شود که می‌توان به کمک آن صحت‌سنجی کالا را انجام داد. فساد جایی است که ارزیاب گمرک با صاحب کالا بالای سر کالا رفته و کالا طور دیگری دیده می‌شود. کرباسیان با اشاره به اینکه دو فرآیند اکنون مشکل گمرک است، بیان کرد: ارزیابی و درب خروج همچنان معضل است که در مناقصه‌ای به دنبال راه‌اندازی راه‌بند هوشمند بدون دخالت نیروی انسانی هستیم. رئیس کل گمرک با بیان اینکه از اواخر شهریور اطلاعات بازرسی کالا از شرکت‌های معتبر اخذ خواهد شد، تصریح کرد: در این صورت نیازی به ارزیاب گمرکی نیست. فساد این است که از ۱۰ کانتینر، ۹ مورد آن متفاوت از اظهارنامه کالا است، اما بازرسی نمی‌تواند بگوید که ندیدم. از همه مهم‌تر ارزیابی را می‌توان قبل از اظهار تطبیق داد، زیرا بازرسی در کشور مبدا صورت می‌گیرد، زمان تحریم نمی‌توانستیم کالا را بازرسی کنیم به همین علت در مقصد انجام می‌شد. اکنون در چین و برخی کشورهای دیگر این کار انجام می‌شود؛ بنابراین از این اطلاعات بدون هیچ هزینه‌ای استفاده خواهد شد.