راهکارهای ورود به بازار امیرنشین عمان

دنیای اقتصاد: بررسی پتانسیل‌های صادراتی ایران به کشورهای همسایه در حالی از سال گذشته در دستور کار اتاق تهران قرار گرفته است که این بار قرعه بحث و بررسی‌ اتاقی‌ها به نام کشور سلطان‌نشین عمان افتاده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد روابط و مناسبات سیاسی عمان با ایران در مقایسه با سایر کشورهای عضو «شورای همکاری خلیج‌فارس» روند رو به رشدی دارد اما در حوزه مناسبات اقتصادی هنوز هم این دو کشور خاورمیانه‌نشین نتوانسته‌اند از ظرفیت‌های موجود استفاده کنند.

بررسی وضعیت اقتصاد عمان طی سال‌های اخیر بیانگر این موضوع است که عمانی‌ها قصد دارند براساس برنامه توسعه پنج‌ساله هفتم (۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰) تحولات عظیمی در حوزه اقتصاد ایجاد کنند؛ تحولاتی که این کشور امیرنشین را به سمت اقتصاد غیرنفتی سوق ‌می‌دهد. تغییر رویکرد در سیاست‌ اقتصادی عمان در حالی به وقوع پیوسته که براساس آخرین آمار تجارت ‌خارجی در سال ۲۰۱۶، سهم ایران در ارزش واردات ۲۳ میلیاردی این کشور، کمتر از سه درصد است. چشم‌انداز رشد حجم تجارت کالایی عمان در سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهد، حجم واردات عمان با سرعت بیشتری نسبت به صادرات آن رشد خواهد کرد، فرصتی که تجار ایران نباید از آن غافل شوند. معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران در گزارش پیش رو سیاست‌های اقتصادی عمان را مورد واکاوی قرار داده است؛ بر این اساس اولویت‌های آینده اقتصاد این کشور در حوزه‌های «صنعت»، «حمل‌ونقل و لجستیک»، «گردشگری»، «صنعت ماهیگیری»، «معدن» و «محصولات پتروشیمی به ویژه پلی‌اتلین» متمرکز شده است. همچنین توسعه خطوط کشتیرانی، ریلی و زمینی و صنعت توریسم نیز در این کشور طی سال‌های آینده رشد فزاینده‌ای داشته است، از این رو حضور شرکت‌های ایرانی فعال در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی در بازار عمان فرصت بزرگ اقتصادی به شمار می‌رود. از سوی دیگر براساس گزارش‌های بین‌المللی موسسات اعتباری از جمله موسسه مودی(MOODY) یا سازمان توسعه اقتصادی (OESD) رتبه اعتباری این کشور به ترتیب در گروه‌های Baa۱، ۳ تعیین شده که به معنای وضعیت مناسب و باثبات و در عین حال رو به رشد برخی متغیرهای اقتصادی این کشور است. این موضوع نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران ایرانی می‌توانند با خیال آسوده‌تری به بازارهای عمان ورود پیدا کنند. اما بخش دیگر این گزارش به تجزیه و تحلیل مزیت‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری و همچنین صادرات کالا به عمان پرداخته است.

توسعه زیرساخت‌ها، راه‌ها و امور ساختمانی جزو اولویت‌های کار در عمان محسوب می‌شود، این در حالی است که مهم‌ترین اقلام مورد نیاز بازار عمانی‌ها را «محصولات ساختمانی»، «فولاد»، «مس‌کاتد»، «محصولات کشاورزی و صنایع غذایی»، «شیرینی و شکلات»، «خشکبار» و «ماهی و میگو» تشکیل می‌دهد. از سوی دیگر به دلیل اینکه عمان یکی از اعضای اتحادیه گمرکی شش‌جانبه شورای همکاری خلیج فارس (GCC) به شمار می‌رود، از سال ۲۰۰۳ رویه تجارت آزاد در مبادلات کالا و خدمات در این کشور اعمال می‌شود. بنابراین در بین گروه‌های محصولات، بیشترین متوسط ساده تعرفه عمان مربوط به نوشیدنی‌ها و دخانیات (۹/ ۵۶ درصد) و کمترین متوسط ساده تعرفه نیز مربوط به غلات (۲/ ۳ درصد) و ماهی و محصولات از ماهی (۶/ ۳ درصد) بوده است. اما سهم بخش‌های اقتصادی از تولید ناخالص داخلی عمان یکی دیگر از مواردی است که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر امیرنشین عمان به حدود ۱۵۰ کشور جهان صادرات کالا و خدمات دارد. در این میان ارزش صادرات عمان به ایران طی سال ۹۵، حدود ۵۴۵ میلیون دلار و حجم واردات این کشور از ایران ۶۸ میلیون دلار بوده است. همچنین مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به عمان شامل «میوه و سبزیجات»، «انواع نان»، «محصولات لبنی و تخم مرغ»، «گوشت‌خام»، «دام زنده» و «آهن‌آلات» است، در حالی که عمده‌ترین کالاهای وارداتی ایران از این امیرنشین شامل «انواع فرآورده‌های نفتی» و «خودرو» می‌شود. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در گروه‌بندی کشورها که از سوی صندوق ضمانت صادرات ایران انجام شده است، عمان در زمره کشورهایی قرار گرفته که از ریسک پایینی برخوردار است. این موضوع باعث می‌شود که شرکت‌ها و صادرکنندگان ایرانی بتوانند از تسهیلات قبل از حمل کالا و تسهیلات بعد از حمل کالا ارائه شده از سوی صندوق ضمانت صادرات برای بازار عمان استفاده کنند.