چطور با توجه به منحنی عمر دخل و خرج خود را تنظیم کنیم؟
نقشه راه برنامه‌ریزی مالی
منحنی عمر برنامه‌ریزی مالی، یک نمودار است که ستون افقی آن سن و ستون عمودی درآمد مورد انتظار را نشان می‌دهد. این منحنی نشان می‌دهد که مراحل زندگی انسان به دوره‌های مختلفی تقسیم می‌شود و در هر کدام از این دوره‌ها، انسان‌ها سطح درآمد متفاوت و همچنین نیازهای متفاوتی در زندگی دارند. مانند بسیاری دیگر از مفاهیم، در ارتباط با مراحل زندگی مالی انسان‌ها نیز نظرات گوناگونی را می‌توان یافت.
در یک تقسیم‌بندی معروف و کلی، در ابتدای امر می‌توان زندگی انسان‌ها را به سه بخش تقسیم کرد:
۱- دوران پیش از کار: این مرحله شامل دوران کودکی، نوجوانی و سال‌های ابتدایی دانشگاه می‌شود، یعنی زمانی که هنوز به درآمد ثابت نرسیده‌اید.
۲- دوران کاری: این دوره، دوره‌ای است که در آن با کار کردن و درآمدی که به‌دست می‌آورید، زندگی خود را می‌گذرانید.
۳- دوران بازنشستگی یا پس از کار: دوره بازنشستگی زمانی است که از ثمره دوران کاری خود برای ادامه زندگی استفاده می‌کنید.
درک این سه دوره هرچند ضروری است، اما در نظر گرفتن آنها به تنهایی و بدون دقیق شدن در مراحل زیرمجموعه‌ای آن می‌تواند باعث شود که برنامه‌ریزی مالی برای رسیدن به اهدافتان «ساده‌سازی» شود و بنابراین به نتایج مورد نظر خود نرسید. بنابراین نیاز است تا این سه مرحله کلی را کمی بیشتر شکافت.
• دوره نوجوانی (۱۳ تا ۱۷ سال): سال‌های دوره دبیرستان سال‌هایی هستند که زندگی مالی انسان‌ها می‌تواند از آن شروع شود. این دوره زمانی است که بسیاری نخستین کار زندگی‌شان را(عموما به صورت نیمه‌وقت یا صرفا در آخر هفته‌ها) شروع می‌کنند. در این دوران عموما تمرکز بر آموختن پایه و اساس مدیریت مالی شخصی است و در حالت ایده‌آل می‌توان فکر کردن راجع به آینده مالی خود، پرورش دادن عادت پس‌انداز کردن و فهم اصول بودجه‌بندی را آغاز کرد.
• دوره جوانی(۱۸ تا ۲۵ سال): جوانی زمانی است که عموما دوران کاری در آن آغاز می شود و افراد به صورت تمام وقت مشغول به کار می‌شوند. در این مرحله نیاز است تا در مورد مزایای شغلی خود و همچنین برنامه‌های بازنشستگی اطلاعاتی کسب کنید، این کار کمک می‌کند تا به آینده خود بیشتر فکر کنید. همچنین در این دوره بیشتر تمرکز روی اهداف کوتاه‌مدت و میان‌مدت خواهد بود، اما همچنین زمان خوبی برای فکر کردن به تصمیمات مالی در بلند است. ساخت یک حساب جداگانه و پس‌انداز کردن برای مواقع ضروری، در این دوره هوشمندانه است.
• تشکیل خانواده (۲۶ تا ۴۵سالگی): زمانی که وارد بزرگسالی می‌شوید، اصولا تمرکزتان روی دو تصمیم مالی مهم زندگی‌تان خواهد بود: خرید یا اجاره خانه و تشکیل خانواده. پیش از خرید یا اجاره خانه نیاز است تا مبلغ قابل توجهی را ذخیره کنید و همچنین برای بازپرداخت وام مسکن برنامه‌ریزی کنید. این مساله مهم را نیز باید در نظر داشته باشید که پس از تشکیل خانواده نیاز است تا بودجه‌ای برای حمایت مالی فرزندتان کنار بگذارید که تا حدود دو دهه نیز این حمایت ادامه‌دار خواهد بود.
• برنامه‌ریزی برای بازنشستگی (۴۶ تا ۶۴سالگی): با رفتن فرزندان از خانه شما و همین‌طور نزدیک شدن به پایان دوران کاری زندگی، زمان برنامه‌ریزی برای بازنشستگی فرا می‌رسد. این مرحله‌ای است که شما پس‌انداز می‌کنید، سرمایه‌گذاری می‌کنید و به‌طور کلی برای زندگی بدون درآمد منظم و ثابت(از طریق شغل تمام وقت) آماده می‌شوید. در این مرحله از زندگی، یعنی پیش از بازنشستگی، باید مطمئن شوید که در دوره بعدی زندگی خود پول کافی برای گذراندن زندگی دلخواه خود را دارید. این دوره همچنین زمان مناسبی است تا استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را مطابق با اهداف مالی آینده خود بازنگری کنید .
• بازنشستگی (۶۵سالگی به بعد): در این مرحله، برنامه‌ریزی مالی که در گذشته انجام داده‌اید، شامل تمام پس‌انداز‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و بودجه‌بندی‌ها در حال نتیجه دادن هستند و شما می‌توانید برای ادامه زندگی از آن استفاده کنید. در این مرحله از زندگی نیاز است تا به امور خود نظم دهید و برای مساله انتقال دارایی‌ها و ثروت به وارثان خود برنامه‌ریزی کنید.
بنابراین همان‌طور که مشخص است زندگی انسان‌ها قابل تقسیم به مراحل مختلفی است که در هر یک از این مراحل سطح درآمد، هزینه و درآمدهای افراد متفاوت است و به‌این ترتیب نیاز است که در هر یک از این مراحل، برنامه‌ریزی مالی متفاوتی صورت بگیرد.
