پایتخت؛ قبل و بعد از 91

بزرگراه آزادگان یکی از شاهراه‌های اصلی شهر تهران است که سال‌ها پیش تنها از لاین کندرو بزرگراه بهره‌برداری به عمل آمده بود و بخش اصلی این بزرگراه یعنی لاین تندرو همچنان باقی بود که در دوره مدیریت جدید شهری این بخش از مسیر در دستور کار قرار گرفت و هم اکنون مراحل پایانی کار را سپری می‌کند و تا چند روز آینده به بهره‌برداری خواهد رسید. بزرگراه آزادگان یکی از محورهای مواصلاتی شهر تهران است که در پهنه شمال تا جنوب شهر قرار دارد و درسمت شمال غربی به جنوب شرقی پایتخت کشیده شده است. این بزرگراه از شمال غرب به آزاد راه تهران - کرج و از جنوب شرق به سه راه افسریه - بسیج مستضعفین - ختم می‌شود. بزرگراه آزادگان بعد از تقاطع با آزادراه تهران کرج و در سمت حرکت جنوب شرقی با این بزرگراه‌های شهید لشگری، فتح، آزادراه تهران _ساوه، آیت الله سعیدی سعیدی (جاده ساوه)، آزادراه خلیج فارس (تهران قم) در میدان جهاد، بزرگراه بهشت زهرا، بزرگراه شهید رجایی، بزرگراه دولت آباد و سه راه افسریه (بسیج مستضعفین) تقاطع دارد بنابراین این بزرگراه از طریق بزرگراه شهید رجایی به شهر ری متصل می‌شود. بزرگراه آزادگان که یکی از عظیم‌ترین و پرتردد‌ترین بزرگراه‌های پایتخت است از منطقه ۲۱ در غرب تهران آغاز و با گذر از مناطق ۱۸ و ۱۹ به منطقه ۱۵ در شرق تهران می‌رسد. این بزرگراه قراراست فردا با حضور شهردار تهران افتتاح شود. گروه شهری- برگ‌های تقویم سال ۹۱ در حالی رو به اتمام است که شهر تهران خاطرات خوبی را روی آنها به ثبت رساند. افتتاح پروژه‌های بزرگی همچون تکمیل بزرگراه شهید همت، شهید زین الدین، شهید خرازی، یادگار امام (ره)، بهره‌برداری از تونل نیایش، باغ موزه قصر، باغ موزه دفاع مقدس، فاز نخست باغ کتاب، باز شدن درهای بوستان جوانمردان، به سرانجام رسیدن بزرگراه آزادگان و... بخشی از این اتفاقات مهم است که چهره شهر را برای شهروندی که حداقل در نیمه دوم سال جاری از تهران دور بوده است دگرگون کرده است و این فرد حتما با تهرانی متفاوت رو به رو خواهد بود. افتتاح بهترین مسیر شرق به غرب پایتخت بزرگراه شهید زین‌الدین و شهید خرازی در شرق و غرب بزرگراه همت به طور همزمان در مهر امسال به بهره‌برداری رسیدند تا شرق و غرب تهران با یک مسیر ۵۴ کیلومتری به هم متصل شود. با تکمیل این پروژه سه راه آزمایش در شرق به وردآورد در غرب پایتخت رسید. کار‌شناسان معتقدند این مسیر مستقیم که هیچ تقاطع همسطح و چراغ‌قرمزی ندارد، کوتاه‌ترین مسیر‌ممکن میان منتهی‌الیه شرقی و غربی پایتخت محسوب‌ می‌شود و به‌ عنوان بهترین و معقولانه‌ترین گزینه سفرهای شرقی- غربی تهران دراختیار شهروندان قرار می‌گیرد. خروج جنوب غرب پایتخت از بن‌بست یکی دیگر از پروژه‌هایی که امسال به بهره‌برداری رسید پروژه ادامه بزرگراه یادگار امام(ره) بود که علاوه بر کامل‌تر کردن شبکه بزرگراهی در جنوب غرب تهران، این محدوده را برای همیشه از بن بست خارج کرد. کلنگ احداث پروژه بزرگراه یادگار امام(ره) حدود ۱۷ سال پیش در حالی بر زمین زده شد که قرار بود به سرعت اجرایی شود و باری را از دوش ترافیک شهر بر دارد اما این پروژه که یکی از شریان‌های حیاتی شمالی-جنوبی و شرقی _غربی تهران است با وجود گذشت دو دهه از عملیات اجرایی‌اش پیشرفت قابل ملاحظه‌ای نکرد تا اینکه در سال ۸۹ مدیریت شهری در پی ماموریت ویژه خود برای تکمیل پروژه‌های ناتمام بزرگراهی این پروژه را در دستور کار خود قرار داد و نسبت به سرعت بخشیدن به اتمام آن اقدام کرد. بزرگراه یادگار امام (ره) که اصلی‌ترین شریان شمالی - جنوبی و شرقی - غربی در محدوده شمال غرب و غرب تهران است از خیابان سئول در شمال تهران آغاز می‌شود و تا دره فرحزاد مسیری شرقی _غربی دارد و از این نقطه تا پادگان جی مسیر شمالی_جنوبی پیدا می‌کند و قرار است که پس از عبور از پادگان جی این بزرگراه در سه شاخه ادامه یابد که یک شاخه از آن به میدان فتح و سپس به آزاد راه تهران _ساوه متصل خواهد شد، همچنین ادامه مسیر این بزرگراه در حرکت به سمت شرق به میدان ۹ دی متصل می‌شود و شاخه سوم نیز، ‌ کارکرد دسترسی محلی دارد. باز شدن درهای نیایش به روی شهروندان پروژه تونل نیایش و طبقاتی شدن بزرگراه صدر دو پروژه‌ای هستند که با هم دیده شده بود، اما به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و تاخیر در ورود تجهیزات ساخت بزرگراه صدر مدیران شهری مجبور شدند که با وجود تکمیل بودن تونل نیایش افتتاح آن را به طور آزمایشی انجام دهند تا بار ترافیک به بزرگراه در دست ساخت صدر وارد نشود. سال ۹۰ و درست در زمانی که تونل توحید یک سال بود که به شهروندان خدمات رسانی می‌کرد زمزمه‌های احداث تونل نیایش به گوش رسید. این تونل به طول بیش از ۱۰ کیلومتر حد فاصل بزرگراه‌های صدر و نیایش طرح‌ریزی شده بود تا اتصال‌دهنده شمال شرق و شمال‌غرب شهر از مسیری جدید باشد. این تونل که عنوان دومین تونل بلند شهری را در سال ۲۰۱۲ از آن خود کرده بود در حالی در دستور کار قرار گرفت که طراحی آن کاملا ایرانی است و سرعت بالای انجام پروژه در مقایسه با تونل توحید و رسالت، طراحی ۴ خروجی اضطراری در تونل نیایش، لحاظ آخرین استاندارد بین‌المللی در طراحی و ساخت، خشک کردن دریاچه ملت در عرض یک ماه، ارتباط دو تونل شمالی و جنوبی به فاصله هر ۵۰۰ متر، ایجاد رمپ‌های اضطراری، مقاومت در برابر زلزله ۱۰ ریشتری و سیل از ویژگی‌های منحصربه‌فرد پروژه تونل نیایش است. تونل نیایش در مسیر شرق به غرب در بهمن ماه امسال به بهره‌برداری رسید و به شهروندان خدمات رسانی می‌کند. زندان قصر باغ موزه شد یکی از پروژه‌های فرهنگی که امسال در شرق تهران به بهره‌برداری رسید پروژه باغ موزه قصر بود که حکایت کننده خاطرات تلخ دوران ستم شاهی است. باغ موزه قصر دارای بخش‌هایی از جمله زور خانه قصر، باغ‌های ایرانی، مسجد، کتابخانه مرکز تحقیقات، گالری‌های مختلف، فضاهای نمایشگاهی و فرهنگی چایخانه و سفره خانه سنتی، مراکز عرضه محصولات فرهنگی، بازارچه محصولات هنری و صنایع دستی است، همچنین از زندان قصر بخش‌هایی باقی مانده تا خاطرات این محل تاریخی به فراموشی سپرده نشود، از جمله این فضا‌ها می‌توان به زندان مارکوف (معمار زندان قصر)، زندان سیاسی و ساختمان رو به روی درب اصلی همراه با برج نگهبانی و نورگیر اشاره کرد. ساختمان بند جوانان نیز حفظ شده است و علاوه بر تمام اینها شهروندان می‌توانند در محدوده زندان، از فضای سبز و بوستان و مجموعه‌های فرهنگی ورزشی موزه بازدید کنند. بهره‌برداری از باغ موزه دفاع مقدس افتتاح باغ موزه دفاع مقدس اقدام دیگری بود که در سال جاری با هدف ساماندهی خاطرات دوران جنگ تحمیلی در اراضی عباس‌آباد ساخته شد و عنوان نخستین باغ موزه دفاع مقدس را از آن خود کرد. باغ موزه دفاع مقدس برای نسل جدید مثل کتابی است که خاطرات آن دوران را نقل می‌کند و برای نسل جنگ یادآور روزهایی است که رشادت‌ها و دلاوری‌ها را با چشم خود می‌دیدند. باغ موزه دفاع‌مقدس از هفت تالار و یک قسمت انتهایی که یادمان دفاع‌مقدس است تشکیل شده که در آن اعداد هفت و هشت به‌کار رفته است؛ عدد هشت به‌عنوان نمادی از ۸سال دفاع‌مقدس و عدد هفت به‌خاطر تقدسی که دارد. این دو در کنار هم مفاهیم خاصی را دربرمی‌گیرند. بخش‌های مختلف باغ موزه امکان تجسم عینی برخی فضا‌ها و میدان جنگ در ابعاد واقعی یا نمادین، با جنگ‌افزارهای واقعی یا شبیه‌سازی‌ شده را به بازدید‌کنندگان می‌دهد. تکنولوژی به‌کار رفته در هر بازدید به‌گونه‌ای است که در هر تالار همه‌چیز از نو آغاز می‌شود. در میان تالارهای مختلف این باغ موزه فقط یک تالار با نام «تالار پروانه‌ها» جنبه موزه‌ای دارد که برای معرفی سرداران دوران دفاع‌مقدس درنظر گرفته شده است، اما بقیه تالار‌ها جنبه رویدادی دارند و می‌توان تمام اتفاقات دوران دفاع‌مقدس را در آن به شکل زنده در‌‌‌ همان حال و هوا دید. تولد نخستین باغ ایرانی پروژه باغ ایرانی در زمینی به مساحت ۳۲ هزار مترمربع در محدوده محله ده ونک بود که چنارهای ۲۵۰ ساله‌اش هوایی مطبوع را به شهروندان هدیه می‌دهد به بهره‌برداری رسید. از جمله ویژه گی‌های نخستین باغ ایرانی شهر تهران می‌توان به سردرهای زیبا و طراحی خاص جریان آب در حوضچه‌ها اشاره کرد. باغ مستوفی الممالک یا‌‌ همان باغ ایرانی با الگوی ایرانی - اسلامی و به منظور ترویج و توسعه فرهنگ در مهر ماه امسال به روی شهروندان گشوده شد. در این باغ‌، آب به صورت تزئینی در حوضچه و نهرهای مسیر اصلی به صورت فواره و آبشار طراحی شده است و برای آبیاری نیز به شیوه سنتی باغ‌های ایرانی با توجه به عادت آبی درختان موجود و نظم طبیعی آنها اقدام خواهد شد. اهتزاز بزرگ‌ترین پرچم ایران در تهران یکی از اتفاقات باشکوهی که امسال به وقوع پیوست به اهتزاز در آمدن سومین پرچم بزرگ جهان در قسمت غربی باغ موزه دفاع مقدس بود.جایگاه این پرچم در یکی از مرتفع‌ترین قسمت‌های بوستان طالقانی واقع شده که شامل برج پرچم، مسیر و پل دسترسی، تجهیزات جانبی و محل استقرار کادر فنی است. این پرچم در کنار قبور شهدای گمنام نصب شده‌است و دقیقا روبه‌روی باغ‌موزه دفاع مقدس است. پایه برج ۱۴۷ متر طول دارد که با احتساب توپوگرافی با توجه به اینکه برج روی یک تپه قرار دارد نسبت به بزرگراه مدرس در ارتفاع ۲۱۰ متری قرار گرفته است. از نظر ارتفاع نسبت به سطح آب‌های آزاد اولین برج پرچم در دنیا است و نسبت به خود پایه سومین برج بلند پرچم در دنیا است. پارچه این پرچم ۴۲ در ۲۴ متر طول و عرض دارد که حدود هزار متر مربع سطح پارچه است. ازتجهیزات به کار رفته در این پروژه می‌توان به سامانه نگهدارنده و بالا بر پرچم، دوربین ضد لرزش، دستگاه هوا سنج، صاعقه گیر و چراغ هشدار هواپیما اشاره کرد. بوستان جوانمردان به روی شهروندان گشوده شد تهران قدیم پر بود از تفرجگاه‌های طبیعی که روح آدمی را نوازش می‌داد اما با رشد شهرنشینی و گسترش مهاجرپذیری در این شهر که به نوعی تمامی امکانات را در اختیار خود گرفته بود کم کم این تفرجگاه‌ها جای خود را به ساختمان‌های بلند مرتبه داد و تهران ماند و تنها ۷ رود دره مخروبه. یکی از اقداماتی که امسال توسط شهرداری تهران به ثمر رسید ساماندهی روددره کن و احداث بوستان جوانمردان بود که با هدف افزایش سرانه فضای سبز شهر تهران، ایجاد قطب گردشگری و تفریحی، دستیابی به استانداردهای زیست محیطی از طریق استفاده از اراضی حاشیه و حریم رود دره کن، پیشگیری از تهدیدات اجتماعی، حفظ محیط زیست و همچنین هویت بخشی به پهنه رود دره و حفاظت از طبیعت پیرامون آن کلید خورد و با مساحتی در حدود ۵۰ هکتار به سرانجام رسید.