خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» از دومین استان به شدت آلوده گزارش می‌دهد
مازوتسوزی در اصفهان؛ بله یا خیر؟
گفت‌وگو با مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان
گزارش‌‌‌های موجود، ۶۷درصد از آلایندگی را مربوط به آلاینده‌‌‌های ثابت یعنی کارخانه‌‌‌ها و ۳۳درصد را مرتبط با بخش متحرک یعنی وسایل حمل‌‌‌ونقلی اعلام می‌کند.
در این حال بحث قابل‌‌‌تأمل این فصول سرد و آلوده سال، احتمال کمبود گاز و اجبار برای مصرف سوخت مازوت است که دلیلی پررنگ، برای شدت یافتن آلاینده‌‌‌ها محسوب می‌شود.
به‌‌‌طوری که در سال‌های گذشته به‌‌‌رغم وعده‌‌‌های عنوان‌‌‌شده نسبت به منع مصرف مازوت، مهروموم مشعل‌‌‌های مازوتسوز نیروگاه حرارتی شهید محمد منتظری در مجاورت شهرهای اصفهان و شاهین‌‌‌شهر با مصوبه نهادهای ملی شکسته می‌‌‌شد.
امسال هم نگرانی کارشناسان و مسوولان استانی و مردم، تکرار این اتفاق نامیمون است.
در این هوا که جایی برای تنفس نیست افزوده شدن سوخت مازوت با کیفیت پایین و ویسکوزیته بالا به‌‌‌راستی فاجعه‌‌‌ای برای مردم این شهر به شمار می‌‌‌آید؛ سوختی که درجه آلایندگی هوا را افزایش می‌دهد و هیدروکربن زیاد آن باعث سرطان شده و درمجموع می‌تواند در سلامت افراد تاثیرات نامطلوبی برجای بگذارد.
قابل‌‌‌ذکر است به دلیل پرخطر بودن مصرف سوخت مازوت برای سلامتی مردم، در سال ۱۳۹۳ رئیس اداره حقوقی حفاظت محیط‌‌‌زیست استان اصفهان از مهروموم ۹۶ مشعل مازوتسوز نیروگاه شهید محمد منتظری اصفهان به‌‌‌حکم دستگاه قضایی استان خبر داد.
اما در سال‌های پس‌‌‌ازآن بسته به شرایط شبکه تامین گاز کشور در ماه‌‌‌های سرد سال، این ممنوعیت توسط برخی نهادهای ملی برداشته می‌‌‌شد.
حتی باوجود مخالفت فراوان نسبت به استفاده از سوخت مازوت برای جبران کمبود گاز در نیروگاه‌‌‌ها مجوز استفاده از این سوخت صادر می‌‌‌شد.
ضدونقیض‌‌‌های مسوولان از مازوتسوزی
حال پرسش آن است آیا امسال هم از سوخت مازوت در صنایع اصفهان استفاده می‌شود؟
از‌‌‌نظر کارشناسان با وجود صنایعی که در اصفهان است بعید به نظر می‌‌‌آید که بتوان با مازوتسوزی مقابله کرد. زیرا هر بار با بهانه‌‌‌ای نیروگاه‌‌‌ها مجوز سوخت مازوت را دریافت کرده‌‌‌اند.
همان‌‌‌گونه که سال‌های گذشته هم قرار بر مازوتسوزی نبود اما سرانجام چاره‌‌‌ای باقی نماند و چند ماه از سال این سوخت آلاینده مهمان اصفهان بود.
بحث مهم‌تر آنکه علاوه بر مشکل مازوتسوزی، این نیروگاه‌‌‌ها اقدام به نصب فیلتر هم نمی‌‌‌کنند. به‌‌‌طوری که مشعل‌‌‌های مازوتسوز بدون فیلتر کار می‌کند و این یعنی عمق فاجعه برای سلامت مردمی که در این دیار تنفس می‌کنند.
دراین‌باره استاندار اصفهان با تاکید بر آنکه اجازه مازوتسوزی در مجموعه نیروگاه شهید منتظری را نمی‌‌‌دهد می‌‌‌گوید: امیدواریم بتوانیم پلمبی را که روی مشعل‌‌‌های مازوتسوز نیروگاه زده شده است، تا پایان حفظ کنیم.
این مسوول با بیان اینکه اصفهان بار دیگر تاب مشعل‌‌‌های مازوتسوز را ندارد اظهار می‌کند: انتظار می‌رود نمایندگان و مدیران استان اصفهان نیز همراهی کنند و تصویر صحیحی از میزان و تاثیرات منفی آلودگی هوای اصفهان به سطح ملی منعکس کنند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان نیز در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» از عدم‌مازوت‌‌‌سوزی در نیروگاه استان تا این زمان خبر می‌دهد.
شیشه‌‌‌فروش تصریح می‌کند: شرایط خاص اصفهان، موجب آن می‌شود که در پاییز و زمستان‌‌‌ها آلودگی شدیدی را تجربه کنیم به‌‌‌طوری که امسال در آبان ماه و آذرماه با این آلاینده‌‌‌ها درگیر بوده‌‌‌ایم.
وی می‌‌‌افزاید: آلاینده‌‌‌های این استان ناشی از افزایش غلظت منابع متحرک و ثابت، وارونگی دما، خشکی زاینده‌‌‌رود، مجاورت با کانون‌‌‌های گردوغبار و مصرف گاز در ساختمان‌‌‌ها است و جمع این عوامل شرایطی را ایجاد می‌کند که اصفهان نسبت به دیگر شهرها با آلودگی بالاتری مواجه شود.
شیشه‌‌‌فروش اظهار می‌کند: اما برای امسال، با توجه به شرایط آلودگی استان، تقاضای مسوولان آن بوده که مازوت مصرف نشود. در همین راستا سال گذشته مصادف با ۲۹ دی‌‌‌ماه، روز هوای پاک، رئیس سازمان محیط‌‌‌زیست کشوری در سفری به اصفهان مصوب کرد که وزارتخانه‌‌‌های نیرو و نفت مکلف به تامین گاز برای نیروگاه‌‌‌ها هستند و سازمان محیط‌‌‌زیست هم نظارت دارد.
این مسوول می‌‌‌گوید: براین اساس تا این زمان هیچ‌‌‌یک از نیروگاه‌‌‌ها و صنایع شعاع ۵۰ کیلومتر اصفهان، سوخت مازوت مصرف نمی‌‌‌کنند و در صورتی هم که به‌‌‌ندرت مازوت در مراکزی مانند کوره‌‌‌ها استفاده شده مقطعی بوده و ممانعت شده است.
وی اظهار می‌کند: با توجه به شرایط خاص استان و مواجه بودن اصفهان با آلودگی در طول دو ماه گذشته به‌‌‌علاوه عواملی چون خشکی زاینده‌‌‌رود، کانون‌‌‌های گردوغبار و عدم‌اجرای مصوبات کشوری مانند خروج خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان حمل‌‌‌ونقل تاکید مدیریت بحران بر عدم‌استفاده از سوخت مازوت بوده و تاکنون هم گزارشی از این مورد ارائه نشده است.
همچنین سخنگوی صنعت برق اصفهان در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» می‌‌‌گوید: امسال، هیچ مازوتسوزی در نیروگاه شهید منتظری اصفهان انجام نگرفته است.
به گفته این مسوول از سال گذشته که مشعل‌‌‌های این نیروگاه توسط دادستان و نمایندگان استانداری اصفهان پلمب شده است هیچ شخصی امکان بازگشایی آن را ندارد مگر آنکه دادستان انجام دهد.
وی یادآور می‌شود: حتی باوجود مباحثی مبنی بر استفاده از مازوت در نیروگاه‌‌‌های تهران، در پایتخت هم این اتفاق رخ نداده است.
نوحی اظهار می‌کند: با توجه به کمبود گاز در زمان‌‌‌های سرد سال، برای تامین گاز خانگی، گاز صنایع محدود می‌شود.
با توجه به اینکه نیروگاه‌‌‌ها جزو صنایع محسوب شده و گاز آنها هم محدود می‌شود درصورتی‌‌‌که از قابلیت سوخت مازوت برخوردار باشند، در صورت لزوم برای تولید برق، از طرف شورای امنیت ملی دستور مازوتسوزی را دریافت می‌کنند.
وی تاکید می‌کند: اما امسال با توجه به شرایط آب‌‌‌وهوایی تا این زمان، هنوز با کمبود گاز و نیاز به سوخت مازوت روبه‌رو نبوده‌‌‌ایم.
قابل‌‌‌ذکر است باوجود اعلام مسوولان استانی مبنی بر عدم استفاده از سوخت مازوت در اصفهان، طغیانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان می‌کند: نهادهای ملی مصوبه مازوتسوزی در نیروگاه منتظری را صادر کرده‌‌‌اند و ما درصدد منتفی کردن این مصوبه هستیم.
وی ادامه می‌دهد: ضمن آنکه سیمان سپاهان هم مازوتسوزی را آغاز کرده و از مدیرعامل این شرکت درخواست داریم به این مصوبه تکیه نکند و برای سلامتی مردم این شرکت را تعطیل کند.
در اندیشه راهکارهایی بهتر
اظهارات ضدونقیض در ارتباط با سوخت مازوت فراوان است. اما موضوع واضح و غیرقابل‌‌‌انکار، هوای آلوده اصفهان است که بدون چنین سوختی هم در مرز هشدار قرار دارد. استانی که دارای صنایع پرشمار است و جدای از مازوتسوزی، مردمش همواره با آلاینده‌‌‌های زیادی روبه‌رو هستند.
از سویی هم کمبود تولید انرژی و بی‌مدیریتی این منابع مطرح است که به‌‌‌عنوان دلیل اصلی روی آوردن صنایع به استفاده از سوخت‌‌‌هایی مانند مازوت مطرح می‌شود.
قطعا این شرایط ثمره بی‌‌‌مدیریتی‌‌‌ها و بی‌تدبیری‌‌‌ها در کشوری است که خود دارای دومین ذخایر گازی جهان است و کمبود گاز در آن، موضوعی قابل‌‌‌تأمل به‌شمار می‌‌‌آید. چه‌‌‌بسا هرساله قبل از فرارسیدن فصول سرد، کارشناسان محیط‌‌‌زیست هشدار و چاره‌‌‌اندیشی برای رفع کمبود آن را می‌دهند. اما همچنان به دلیل کمبود تولید، شاهد خاموشی‌‌‌ها در نیروگاه‌‌‌ها و صنایع و ورود آسیب و خسارات سنگین به تولید، اشتغال و صادرات و درنهایت استفاده از سوخت مازوت برای رفع این نا‌ترازی‌‌‌ها هستیم.
بر این اساس بهتر است متولیان به‌‌‌جای آنکه در جست‌وجوی متهمان آلودگی باشند و به‌‌‌جای استفاده از راهکارهای موقت مانند تعطیلی‌‌‌های متوالی و سخن از برنامه‌‌‌هایی غیر‌اجرایی چون جابه‌جایی صنایع ،در اندیشه رفع کمبود تولید انرژی و جایگزینی انرژی‌‌‌های پاک و پایدار باشند.
