دو نکته درباره «بنزین از متانول»
در سال‌های گذشته به دلیل عرضه متناسب متانول به بازار جهانی این محصول با یک حاشیه سود مطلوب به فروش می‌رفت ولی طی دو یا سه سال گذشته به دلیل تولید افزون از مصرف این محصول بازار را گرچه اشباع نکرده اما دست بازیگران طرف تقاضا را برای کاهش قیمت و چانه‌زنی بیشتر باز کرده است. در چنین شرایطی حرکت به سمت زنجیره ارزش پایین‌دست ضروری شده و از همین رو مسوولان و سیاستگذاران هم به دنبال تدبیری برای این شرایط هستند. آن‌طور که مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران اخیرا اعلام کرد تاکنون پنج سرمایه‌گذار که خود تولیدکننده متانول هستند، برای اجرای این طرحها اعلام آمادگی کردهاند. به گفته وی برای بالابردن صرفه اقتصادی اجرای طرحهای MTG، تخفیف خوراک تا ۳۰درصد هم در نظر گرفته شده است. با وجود این نکته مغفول این است که برای این‌گونه طرحها در بخش تامین مالی ابزارها و روش‌های دقیقی درنظر گرفته نشده است. اگر‌چه گفته می‌شود که برای این طرح برخی اعلام آمادگی کردهاند اما به نظر می‌رسد که این شرکت‌ها پیش از این برای پیشرفت طرحهای MTO خود با مشکل تامین مالی مواجه بودند.
شرکت‌های متانول‌ساز سال‌هاست که با عدم‌سودآوری و حتی زیان روبه‌رو بودند. حتی بسیاری از این شرکت‌ها تازه‌تاسیس بوده‌اند و دقیقا در سال‌هایی به تولید رسیدند که متانول در بازار جهانی با نرخ‌های پایین عرضه می‌شد. از سویی به نظر می‌رسد متانول‌سازهای قدیمی‌تر هم که در سال‌های دور سودآوری مناسبی داشتند، قصد ندارند سرمایه‌های جدیدی از جیب سهامداران وارد بخش توسعه زنجیره کنند. با توجه به این موضوع به نظر می‌رسد دولت باید برای تامین سرمایه این طرحها به فکر ابزارهای مناسبی باشد که بتواند در بلندمدت و به صورت معقولی طرحهای مذکور را پشتیبانی کند.
نکته دوم در زمینه این طرحها به موضوعی برمی‌گردد که ابتدای این یادداشت به آن اشاره شد. این طرح در کشورهای اروپایی به دلیل زیان‌آور بودن برای سلامتی انسان متوقف شد. هرچند یکی از مدیران عامل شرکت‌های متانولی اخیرا اعلام کرد که قرار است از تکنولوژی‌ها و پلتفرم‌های جدیدی برای تولید بنزین از متانول استفاده شود که اشکالات گذشته را نداشته باشد. اما لازم است که جزئیات این پلتفرم خاص برای افکار عمومی تشریح شود که امکان اعتماد و پشتیبانی اجتماعی برای طرح جلب شود.
