مدیرعامل شرکت سیماران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» مطرح کرد
سایه بلاتکلیفی بر تولید لوازم خانگی
پرویز کلباسی، مدیرعامل شرکت سیماران، معتقد است تولیدکنندگان در بلاتکلیفی به سر می‌برند و توان برنامه‌ریزی ندارند. زیرا رویه‌ها، قوانین و دستور‌العمل‌ها از یک طرف و شرایط اقتصادی مانند نرخ ارز و سایر موارد ثبات لازم را ندارد.
برای اطلاع از مشکلات و تاثیر نوسان اقتصادی بر واحدهای تولیدکننده لوازم خانگی با وی گفت‌وگو کردهایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
صادرات، شرط حیاتی برای تولید لوازم خانگی
اگر تولیدکنندگان صنعت لوازم‌خانگی، نتوانند در شرایط فعلی، صادرات مطلوبی داشته باشند در مدت زمان یک تا دو سال آینده وضعیت بسیار نگران‌‌‌کننده‌‌‌ای برای آنها ایجاد خواهد شد. این موضوع یک هشدار برای صنعت لوازم خانگی است.
مدیرعامل شرکت سیماران با اعلام این مطلب در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» ضمن تشریح اثرات نوسانات ارزی بر تولید و صادرات گفت: افزایش نرخ ارز، برای مدتی به نفع صادرکننده خواهد بود زیرا، ۵۰درصد هزینههای تولید لوازم خانگی در کشور به صورت ریالی بوده و نیمی دیگر نیز به صورت ارزی است. زمانی که نرخ ارز در کشور افزایش می‌یابد، برای صادرکننده مناسب است؛ اما این موضوع روی قیمت برخی دیگر از قطعات و مواد اولیه ساخت داخل نیز اثر‌گذار بوده که باعث افزایش هزینههای تولید می‌شود. به هر حال مشکلات صادرات تنها محدود به نوسانات ارزی نیست و برخی موانع دیگر نیز باید بر طرف شوند.
وی با اشاره به تعرفه بالای گمرکی کشور عراق درباره محصولات صادراتی ایرانی گفت: صادرکنندگانی در حوزه لوازم خانگی وجود دارند که پایه تولیدشان را بر اساس صادرات گذاشته‌اند و حجم بسیاری کالا به کشور عراق صادر می‌کنند. برخی از این تولیدکنندگان قطعه را در کشور تولید و در عراق مونتاژ می‌کنند. این درحالی است که این کشور برای کالاهای وارداتی از ایران ۳۰درصد تعرفه گمرکی دریافت می‌کند و یکی از دلایلی که صادرات به این کشور را قطع کردهایم همین موضوع است زیرا برای تولیدکننده صرفه اقتصادی ندارد.
کلباسی، در ادامه خواستار حمایت‌های بیشتر دولت در این بخش شد و گفت: دولت موظف است برای بهبود وضعیت صادرات حمایت‌های بیشتری داشته باشد. زیرا بیش از ۸۰درصد اقتصاد کشور در اختیار دولت بوده بنابراین دولت باید از نظر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بستر مناسبی در کشورهای مقاصد صادراتی ایجاد کند. البته بخش خصوصی به توانایی اقتصادی و پتانسیل خود در موارد مختلف مثل تولید و صادرات آگاه بوده اما مشکلات موجود اجازه رشد و توسعه را از این بخش گرفته است. وی درباره عملکرد صادراتی مجموعه سیماران گفت: صادرات این مجموعه به صورت مستقیم و کانتینری بوده و مقاصد صادراتی آن نیز بیشتر کشورهای عراق و افغانستان بوده است. اما در حال حاضر تمایلی به صادرات وجود ندارد زیرا دغدغه‌‌‌ها و مشکلات صادرات افزایش یافته در نتیجه روی تولید داخل تمرکز داریم.
بالا بودن هزینههای سرانه تولید در کشور
مدیرعامل شرکت سیماران با اشاره به مشکلات تولیدکنندگان گفت: یکی از مشکلات عمده تولیدکنندگان در کشور بالا بودن هزینههای سرانه است. به عنوان مثال اگر کالایی را به کارخانه حمل یا از آن‌‌‌جا بارگیری کنند، حدود 30درصد به قیمت آن اضافه می‌شود. این موضوع نشان از بالا بودن هزینه سرانه تولید است. اگر یک تولیدکننده، قطعه‌‌‌ای لازم برای تولید را از خارج سفارش دهد، حدود 6 ماه طول می‌کشد تا هزینههای انجام شده برای آن از طریق فروش محصولات تولیدی جبران شود. در همین حال سیستم بانکی، حدود 18درصد سود تسهیلات از تولیدکننده می‌گیرد این یک نمونه از هزینههای سرانه تولیدکننده است.
وی در ادامه درباره سایر مشکلات تولید گفت: تشریفاتی در کشور وجود دارد که هزینههای تولید را افزایش می‌دهد. یک نمونه آن بوروکراسی اداری است. اگر تولیدکننده درخواست اخذ یک مجوز جدید داشته باشد، مراحل آن مدت زیادی زمان می‌برد. این گونه مشکلات هزینه سرانه را افزایش می‌دهد.
رکود بازار، سبب‌ساز مشکلات جدی برای تولیدکننده
رکود در بازار باعث شده تا زنجیره تولید تا فروش محصولات لوازم خانگی با مشکلات جدی مواجه شوند. مدیرعامل شرکت سیماران ضمن اعلام این مطلب در خصوص این موضوع و راهکار آن گفت: رکود موضوعی است که تولیدکننده و مصرف‌کننده را درگیر می‌کند. مثلا تا چند سال پیش یک جاروبرقی با قیمت میانگین 300هزار تومان به فروش می‌رسید اما اکنون همان کالا به صورت میانگین حدود 4میلیون تومان قیمت دارد. این افزایش قیمت بی‌رویه و در کنار آن کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده باعث رکود در بازار می‌شود. درآمد مصرف کننده، متناسب با نرخ فزاینده تورم نیست. در حالی که دولت حدود 60درصد پایه حقوق را افزایش داده اما این موضوع به افزایش قدرت خرید مصرف‌کننده و بهبود وضعیت بازار کمکی نکرده است. وی در پاسخ به پرسشی درباره نقش دولت در تحریک تقاضای مصرف‌کننده از طریق ارائه تسهیلات یا بن خرید لوازم خانگی گفت: به عقیده بنده این گونه اقدامات نقش درمان مقطعی موضوع را دارد و ریشهای نیست. برای حل ریشهای این مشکل باید تعادل اقتصادی در جامعه ایجاد شود.
کلباسی افزود: توان فروش تولیدکنندگان کاهش یافته است. دغدغه اصلی تولیدکننده این است که محصولات تولیدی لوازم خانگی کمتر فروخته می‌شود و کالاهای تولیدی انبار می‌‌‌شوند. وی با تاکید بر حمایت دولت از تولیدکنندگان گفت: باید حمایت واقعی از طرف دولت صورت گیرد. اگر از تولید حمایت شود، بسیاری از این مشکلات حل می‌شود. تسهیلاتی که بانک‌ها به تولیدکننده‌‌‌ها می‌دهند، در مقابل سرمایه‌گذاری تولیدکنندگان ناچیز است و باید تسهیلات بیشتری به تولیدکنندگان اختصاص داده شود. کلباسی افزود: اینکه تسهیلات خرید لوازم خانگی برای تحریک تقاضا به مصرف‌کنندگان داده شود یا حقوق کارکنان افزایش داده شود به صورت موقتی عمل می‌کند؛ به محض اینکه افزایش حقوق می‌دهند تا یکی دو ماه خرید لوازم خانگی افزایش یافته و تورم ایجاد می‌شود. بعد از مدتی که تورم بیشتر شد، مجددا قدرت خرید مصرف‌کنندگان کاهش می‌یابد.
عملکرد قابل قبول تولیدکنندگان داخلی
مدیرعامل شرکت سیماران درباره سطح کمی و کیفی تولیدات لوازم خانگی داخلی بعد از ترک برندهای خارجی از کشور گفت: بعد از سال 97 و ترک برندهای خارجی از بازار داخلی به خاطر تحریم‌ها، سطح کمی و کیفی لوازم خانگی داخلی رشد مناسبی داشت. نباید انتظار داشته داشت برخی از شرکت‌هایی که حدود پنج سال است به تولید محصولات لوازم خانگی اقدام می‌کنند، کیفیتی دقیقا مشابه شرکت‌های خارجی داشته باشند که 40تا50 سال است که در سطح دنیا تولید و رقابت دارند. اما به عقیده بنده در مجموع بسیار خوب عمل شده است.وی افزود: اکثر تولیدکنندگان داخلی، روز به‌روز کیفیت محصولات تولیدی را افزایش و در طرف مقابل قیمت خود را برای رقابت با سایر تولیدکنندگان کاهش می‌دهند. در نتیجه رقابتی که بین تولیدکنندگان ایجاد شده کیفیت و عرضه کالا بهبود یافته است. تولیدکنندگان در موضوع قیمت رقابت می‌کنند. به همین دلیل حاشیه سود آنها کاهش یافته است.
قیمت‌گذاری دستوری در شرایط رقابت قیمتی تولیدکنندگان ضرورتی ندارد
مدیرعامل شرکت سیماران، در پاسخ به پرسشی مبنی بر لزوم قیمت‌گذاری دستوری در شرایط رقابت بین تولیدکنندگان گفت: این موضوع یکی از مشکلات تولیدکنندگان است. این موضوع بارها به نهادهای دولتی گفته شده است. دولت قیمت نهاده‌های تولید را افزایش می‌دهد و بعد از تولیدکننده انتظار دارد که قیمت محصول تولیدی را افزایش ندهد. وی افزود: دولت انتظار دارد در شرایطی که نرخ ارز به صورت مداوم افزایش می‌یابد، قیمت محصولات به صورت دستوری تعیین شده و مشمول افزایش نشود در صورتی که قیمت مواد اولیه و نرخ دستمزد کارکنان نیز حدود 60درصد افزایش داشته است. از سوی دیگر با وجود رقابتی که بین تولیدکنندگان در بازار وجود دارد، حاشیه سودی برای توسعه تولید باقی نمی‌ماند. زیرا زمانی که حاشیه سود تولیدکننده زیاد شود، آن را در جهت توسعه تولید مصرف می‌کند. کلباسی در ادامه گفت: با این شرایط لزومی برای قیمت‌گذاری دستوری محصولات لوازم خانگی وجود ندارد. به علت اینکه تعدد تولید وجود داشته و تولیدکننده‌‌‌ها در عرضه محصولات در بازار در رقابت با یکدیگر هستند. به این صورت که با حاشیه سود حداقلی فعالیت کرده و ترجیح می‌دهند برای جلب نظر مصرف‌کننده محصولات را به صورت اقساطی و به صورت بلندمدت به فروش برسانند.
