اقدامات «طاقچه» به مناسبت هفته پژوهش
طاقچه نوعی کتاب‌فروشی و کتابخانه است و طبیعتا مانند تمام کتاب‌فروشی‌ها و کتابخانه‌های معتبر، بخشی از مخاطبان طاقچه پژوهشگران هستند. برای آنکه این قشر از مخاطبان بتوانند از این پلت‌فرم به‌نحو مطلوب و بهینه، استفاده کنند، طاقچه در دو سال گذشته دو نوع اقدام را آغاز کرده و پیش برده است: یکی انتشار محتوای مورد نیاز پژوهشگران، دیگری افزودن امکاناتی به محصول و اپلیکیشن که کار را برای پژوهشگران آسان کند.
در اوایل سال ۱۳۹۹ دو ویژگی به کتابخوان ای‌پاب طاقچه اضافه شد، این کتابخوان را ما خود در طاقچه طراحی و برنامه‌نویسی کرده‌ایم و به همین دلیل پیوسته آن را توسعه می‌دهیم و ویژگی‌های جدیدی به آن اضافه می‌کنیم. این بار تصمیم گرفتیم که ویژگی‌هایی به کتابخوان طاقچه اضافه کنیم که کار پژوهش را آسان کند.
بسیاری از پژوهشگران وقتی نسخه دیجیتال کتاب را می‌خوانند، نیاز دارند که به منابع دیگری هم مراجعه کنند و از آنجا که بعضی از این منابع عموما به‌صورت برخط و در گوشی همراه استفاده می‌شوند، مشکلی که برای خواننده پیش می‌آمد، این بود که اگر می‌خواست با گوشی همراه نیز کتاب بخواند و همچنین به منابع دیگر رجوع کند، ناچار باید کتابخوان را می‌بست، منبع برخط را می‌خواند و دوباره کتابخوان را باز می‌کرد و اگر مجددا چنین نیازی برای خواننده پیش می‌آمد، باید همین مراحل را از سر می‌گرفت. بنابراین برای حل این مشکل پرتکرار، دو ویژگی را به کتابخوان ای‌پاب طاقچه اضافه کردیم: یکی ترجمه با گوگل و دیگری جست‌وجو در دانشنامه ویکی‌پدیا، به‌صورت درون‌برنامه‌ای.
اگر مخاطب در کتابخوان ای‌پاب واژه یا عبارتی را انتخاب کند، در بین گزینه‌هایی که به خواننده نمایش می‌دهد، یکی ترجمه است و دیگری ویکی‌پدیا. اگر هرکدام از این دو گزینه انتخاب شود، بدون آنکه نیاز باشد از برنامه بیرون رفت، صفحه‌ای درون طاقچه و روی کتاب برای شما نمایش داده می‌شود که اطلاعات مورد نیاز در آن قرار دارد. برای ترجمه، صفحه ترجمه گوگل (با تمام امکانات آن) و برای ویکی‌پدیا، صفحه‌ای شامل جست‌وجو، مطالب و پیشنهادهای ویکی‌پدیا در طاقچه احضار شده و در دسترس خواننده قرار می‌گیرد. این ویژگی‌ها در وهله اول برای پژوهشگران بسیار کارآمد هستند، اما تمام کاربران دیگر نیز روزانه از آنها استفاده زیادی می‌کنند.
مقوله دیگری که طاقچه در توجه به نیاز پژوهشگران به آن پرداخته است، انتشار محتواهایی است که بیشتر به کار تحقیق و پژوهش می‌آید. از سال ۱۳۹۹، طاقچه همکاری خود را با کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران آغاز کرد. کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران بخش زیادی از منابع و مدارک خود را اسکن کرده است و طی همکاری طاقچه و کتابخانه دانشگاه تهران، منابع قدیمی که مشمول قانون حق نشر نمی‌شوند، ذیل عنوان «کهنه کتاب» روی طاقچه منتشر می‌شوند. این منابع و اسناد قدیمی برای پژوهشگران نعمتی بزرگ است و پیش از این، بعضی از آنها در محیطی خارج از کتابخانه‌های دانشگاهی و اختصاصی، به سختی یافت می‌شدند.
اقدام دیگر در همین مسیر، همکاری با سازمان فناوری اطلاعات ایران است. در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۳۰ منبع تحقیقی که سازمان فناوری اطلاعات آنها را تدوین و اجرا کرده بود، به صورت رایگان روی طاقچه منتشر شد. دسترسی آسان و رایگان به این منابع هم مورد اقبال پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است.
این اقداماتی است که طاقچه برای رفع نیازهای پژوهشگران انجام داده است. در فاصله هفته کتاب و هفته پژوهش، رادیو ایران پویش کتاب‌خوانی «من کتاب می‌خوانم» را اجرا می‌کند. امسال و در شرایط کرونا، این پویش تلاش می‌کند مردم را به کتاب خواندن دیجیتال تشویق کند و در این پویش، هر یک از مخاطبان می‌توانند دو کتاب دیجیتال (رایاک) را معرفی کنند تا به اطلاع عموم برسد. طاقچه برای حمایت از فرهنگ‌سازی این پویش، در پایان، به قید قرعه جوایزی را به عزیزانی اهدا می‌کند که در این پویش شرکت کرده‌اند. به ۱۰ نفر از برگزیدگان، سه ماه اشتراک طاقچه بی‌نهایت (کتابخانه اشتراکی طاقچه با بیش از ۲۶هزار کتاب) و ۱۰ کتاب دیجیتال اهدا خواهد شد.
