ارزش فروش «شبهرن» افزایش یافت

سعید رشیدی : ثبت رکورد فروش ۴۹۸میلیون لیتر انواع محصولات و خدمات به ارزش حدودی ۶۱هزارمیلیارد ریال، صادرات ۲۳۱میلیون لیتر و مبلغ بیش از ۸۱میلیون دلار و رشد بیش از ۷ برابری صادرات محصول نهایی با برند بهران از جمله دستاورد‌های شرکت نفت بهران در سال ۹۹ بوده است.

بر این اساس این شرکت با در اختیار داشتن بخش عمده‌ای از بازار، همچنان نقش رهبری خود را در بازار حفظ کرده است. در این گزارش به بررسی عملکرد این شرکت در سال‌های گذشته می‌پردازیم (لازم به ذکر است اطلاعات موجود در این گزارش از صورت‌های مالی و گزارش‌های هیات‌مدیره، منتشر شده در سایت کدال، استخراج شده است.)

طبق گزارش هیات‌مدیره منتشر شده در سایت کدال، شرکت نفت بهران یکی از واحد‌های تجاری فرعی گروه بنیاد مستضعفان است که در سال 1369 در بازار اوراق بهادار ایران پذیرفته شد. در همان سال با تکمیل طرح توسعه واحد MEK2 ظرفیت عملیاتی پالایشگاه به 67هزارتن تولید روغن پایه در سال رسید. این شرکت هم اکنون با انجام طرح توسعه و بهبود کیفیت MEK4 به هدف تولید 290میلیون تن روغن پایه رسیده است. سرمایه شرکت در بدو تاسیس مبلغ 225میلیون ریال بود که طی چند مرحله افزایش سرمایه از محل مطالبات، اندوخته، سود تقسیم نشده و آورده نقدی و مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها به 11هزار و 950میلیارد ریال رسیده است.

بنیاد مستضعفان، شرکت انرژی گستر سینا و شرکت پتروشیمی ‌تابان فردا، سه سهامدار اصلی نفت بهران هستند که بیش از 66درصد از سهام این شرکت را در اختیار دارند. کلیه سهام شرکت انرژی گستر سینا نیز متعلق به بنیاد مستضعفان است و شرکت پتروشیمی‌ تابان فردا نیز به سرمایه‌گذاری اهداف تعلق دارد و اهداف متعلق به صندوق بازنشستگی، پس‌انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت است. بر این اساس بنیاد مستضعفان  به طور مستقیم و از طریق شرکت وابسته بیش از 51درصد از سهام این شرکت را در اختیار خود گرفته است.  این شرکت در سال 99 به میزان 43درصد از سهم  بازار انواع روانکار خودرو و 30درصد ضد یخ در ایران را در اختیار داشت که  از این نظر به عنوان یک بنگاه «رهبر» در بازار ایران شناخته می‌شود. این شرکت در 6ماه نخست سال‌جاری گرچه از نظر مقدار فروش تغییر چندانی نداشته، اما از نظر ارزش فروش افزایش زیادی داشته است. پیش‌بینی می‌شود فروش این شرکت تا پایان سال‌جاری به حدود 58هزار میلیارد ریال و بهای تمام شده درآمد‌های عملیاتی نیز به 45هزار و 800میلیارد ریال برسد. این موضوع مشخصا منجر به کاهش حاشیه سود عملیاتی این شرکت خواهد شد. رشد مداوم مواد اولیه به خصوص خوراک مصرفی پالایشگاه  از جمله دلایلی است که در ذیل صورت‌های مالی این شرکت به عنوان عامل کاهش در حاشیه سود عملیاتی ذکر شده که شرکت برای حفظ حداقل حاشیه سود، سیاست افزایش قیمت محصولات و گسترش بازارهای صادراتی را در دستور کار قرار داده است. تولید روانکار‌های این شرکت وابسته به واردات و نیازمند تامین لوبکات (خوراک اصلی پالایشگاه‌های روغن سازی) است از این رو پیش‌بینی می‌شود با افزایش قیمت نفت و  نرخ ارز، بهای تمام شده تولیدات این شرکت افزایش یابد. لازم به ذکر است که این شرکت مجوز تغییر بیش از 10درصد در نرخ فروش محصولات خود را از سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان دریافت کرده است.

در جدول (1) فروش داخلی و خارجی این شرکت در بازه 6ماهه مقایسه شده است. با توجه به ارقام جدول، با وجود کاهش مقدار فروش این شرکت در شش ماه نخست سال‌جاری اما ارزش فروش این شرکت رشد قابل توجهی داشته است. بخش عمده این افزایش مربوط به فروش صادراتی شرکت است که قابل توجه است.

 افزایش درآمدها در کنار کاهش سود انباشته

درآمدهای عملیاتی این شرکت در 6ماه نخست سال‌جاری حدود 46هزار و 500میلیارد ریال بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل 111درصد افزایش داشته است. این مبلغ با کسر بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی و هزینه‌های فروش، اداری و عمومی ‌و اضافه کردن سایر درآمد‌ها، سود عملیاتی این شرکت را در 6ماه نخست سال جاری به 12هزار میلیارد ریال می‌رساند که نسبت به مدت مشابه در سال قبل 135درصد رشد داشته است. هزینه‌های مالی این شرکت نیز در همین بازه حدود 2هزارمیلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه در سال قبل رشد 142درصدی را نشان می‌دهد.  با توجه به ارقام ارائه شده سود خالص این شرکت در 6ماه اول سال‌جاری به حدود 9هزار و 700میلیارد ریال می‌رسد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 24درصد رشد داشته است.

سود انباشته این شرکت تا پایان سال 99 حدود 17هزار و 291میلیارد ریال بود که طبق صورت‌های مالی منتشر شده به حدود 13هزار و 253میلیارد ریال رسیده  و 23درصد کاهش نشان می‌دهد. این مورد به دلیل حدود 13هزار و 700میلیارد سود سهام مصوب و 277میلیارد ریال حاصل خرید سهام خزانه بوده است. همچنین حقوق مالکانه شرکت نیز از 30هزار میلیارد ریال در سال 99 به 27هزارمیلیارد ریال رسیده است که 10درصد کاهش را نشان می‌دهد.بدهی‌های جاری این شرکت نیز به 36هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به سال 99 حدود 34درصد افزایش یافته است.

در جدول (2) برخی از نسبت‌های مالی این شرکت آمده است. طبق ارقام این جدول حاشیه سود خالص این شرکت نسبت به سال 99 کاهش یافته است که طبق پیش‌بینی هیات‌مدیره، ممکن است تا انتهای سال باز هم کاهش یابد. این مورد می‌تواند ریسک فعالیت‌های این شرکت را افزایش دهد. بازده دارایی‌های این شرکت نیز نسبت به سال 99 کاهش یافته. نسبت آنی نیز نشان‌دهنده توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های جاری از طریق دارایی‌های جاری است. این عدد برای نفت بهران حدود 58/ 0 است که نسبت به سال گذشته کاهش یافته و مناسب نیست. البته باید توجه داشت که این شرکت در پرداخت هزینه‌های بهره‌ای از طریق سود عملیاتی با مشکل مواجه نیست هر چند که قدرت این شرکت در سال‌های گذشته کاهش یافته است.

 حقوقی‌ها متقاضی  شبهرن:

 با نگاهی به ریز معاملات صورت گرفته روی سهام این شرکت مشخص می‌شود، در طول یک سال گذشته سهامداران حقوقی فعال در این سهم بیش از 28میلیون سهم را از سهامداران حقیقی خریداری کرده‌‌اند که نشان می‌دهد حقوقی‌ها در مجموع تقاضاکننده سهام این شرکت بوده‌اند. در همین بازه زمانی ارزش بازاری این شرکت بین 140هزار تا 170 هزارمیلیارد ریال نوسان کرده است. ارزش بازاری این شرکت در ابتدای آذرماه حدود 140هزار میلیارد ریال است. بر این اساس نسبت P/ E این شرکت حدود 4/ 7است که از صنعت بالاتر است. بالابودن این نسبت می‌تواند ناشی از هیجانات یا پیش بینی برای سودسازی در آینده باشد. درمجموع با توجه به معاملات صورت گرفته روی سهام  و همچنین روند درآمدی شرکت نفت بهران، می‌توان نسبت به توسعه فعالیت‌های آتی این شرکت خوشبین بود. این شرکت با جایگاه ویژه‌ای که در بازار دارد می‌تواند همچنان نقش رهبری خود را حفظ کند و از این طریق با ارتقای محصولات خود به جایگاه مناسبی در بازار جهانی برسد.