استانداردی که اکنون در صنعت آسانسور ایران باید اعمال ‌شود، به استاندارد ۶۳۰۳ معروف است که با وجود چندبار ویرایش با الزامات جهانی این صنعت فاصله دارد. حتی بسیاری از بسازو‌‌بفروش‌ها خط تلفنی که جزو آخرین الزامات آسانسور است و نصب آن در کابین الزامی شده را فقط زمانی که بازرس برای بازدید اول می‌آید، نصب می‌کنند و بعد آن را برمی‌دارند. نتیجه چنین بی‌توجهی حوادثی است غیرقابل جبران که در هیچ رسانه‌ای قابلیت انتشار ندارد. این صحنه‌ها را اگر مردم گاهی در موبایل‌ها دست‌به‌دست نکنند، کسی روحش خبردار نمی‌شود که آسانسورها تا این اندازه وحشتناک سقوط می‌کنند و ترسناک‌تر اینکه براساس اظهارات مسوولان بیش از ۹۰درصد آسانسورها استاندارد نیستند. نکته دیگر اینکه بعضی شرکت‌ها بدون اینکه مجوز داشته باشند، با سازنده‌ها و مالکان قرارداد می‌بندند و اقدام به نصب آسانسور می‌کنند. این شرکت‌ها برای درست بودن ظاهر قضیه، از شرکتی که پروانه ساخت و مونتاژ از وزارت صنعت دارد مهر را می‌خرند و آن شرکت هم پولی می‌گیرد و مهر را پای قرارداد می‌زند تا همه‌چیز در ظاهر امر شکل قانونی پیدا کند.

 ثبات قیمت‌ها در ۱۴۰۰

قائم‌مقام مدیرعامل شرکت آسانسور و پله‌برقی «بنیس فراز» به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: شرکت ما در زمینه فروش و خدمات پس از فروش انواع آسانسورهای کششی موتورخانه‌دار، روملس(بدون موتورخانه) و هیدرولیک سابقه‌ای ۲۰ ساله دارد. همچنین ما عضو رسمی سندیکای آسانسور و پله‌برقی ایران و نیز دارای مجوز طراحی و مونتاژ از وزارت صنایع و معادن هستیم.

رضا سعیدی، در رابطه با افزایش قیمت قطعات آسانسور عنوان می‌کند: افزایش قیمت به‌طور معمول هرسال اتفاق می‌افتد، اما نکته حائزاهمیت و امیدوارکننده این است که در سه‌ماهه ابتدایی ۱۴۰۰ به دلیل ثبات نسبی دلار، شاهد جهش قیمت نبوده‌ایم.

 راه جلوگیری از مهر فروشی

سعیدی با اشاره به مهر فروشی در صنعت آسانسور تصریح می‌کند: بی‌شک جلوگیری از پدیده مذموم مهر فروشی که تخصص را زیر سوال برده، به‌راحتی امکان‌پذیر است. به‌طور نمونه می‌توان در صنف آسانسور هم به‌مانند بخش مسکن در آینده‌ای نزدیک باکارهایی نظیر راه‌اندازی سامانه‌های رهگیری و همچنین نرم‌افزارهای عملیاتی تحت فضای مجازی از سودجویی برخی شرکت‌ها جلوگیری کرد.

قائم‌مقام مدیرعامل شرکت آسانسور و پله‌برقی «بنیس فراز» در مورد میزان ایمنی آسانسورهای داخلی می‌گوید: مالکان آسانسور هرساله باید گواهی استاندارد خود را تمدید و به‌روز کنند، اما این کار در اغلب موارد انجام نمی‌شود و بی‌شک اینکه گفته می‌شود ۹۰درصد آسانسورهای کشور غیراستاندارد هستند، به معنای ایمن‌نبودن آنها نیست. نکته مهم دیگری که لازم می‌دانم به آن اشاره‌کنم اینکه اجرای نادرست توسط افراد و شرکت‌های غیرمتخصص می‌تواند یک آسانسور باکیفیت بین‌المللی را تبدیل به آسانسوری ناایمن کند و اجرای درست یک آسانسور با حداقل کیفیت می‌تواند ایمنی آن را تضمین کند. با این ‌وجود بسیاری از سازنده‌ها بدون توجه به این مساله مهم حتی سعی می‌کنند خودشان وارد حیطه نصب آسانسور شوند.

 نوپا بودن تولید قطعات پله‌برقی

وی در مورد کیفیت پله‌برقی‌های تولید داخل کشور نیز معتقد است: تولید پله‌برقی نسبت به آسانسور بسیار حساس‌تر است و برخلاف تصور عامه مردم براساس بررسی دقیق کارشناسان پله‌برقی ۱۴برابر آسانسور می‌تواند حادثه‌ساز و خطرناک باشد. در کشور ما برخلاف آسانسور که موتور آن ۲۵ سال پیش در کشور تولید شد، به دلیل نوپا بودن فعالیت شرکت‌های داخلی در بخش پله‌برقی، نمی‌توان با قاطعیت درخصوص کیفیت محصولات و تجهیزات آن اظهارنظر کرد و معمولا پله‌برقی از سایر کشورها وارد می‌شود.

سعیدی با اشاره به اهمیت دوام و طول عمر مفید آسانسور می‌افزاید: در کوتاه‌مدت شاید تفاوت چندانی بین آسانسور باکیفیت و بی‌کیفیت وجود نداشته باشد اما میزان دوام آن در ادامه تعیین‌کننده است. به‌طور نمونه موتور باکیفیت آسانسور باید تا چند دهه بدون مشکل کار کند؛ بنابراین خریداران باید روی طول عمر قطعات دقت داشته باشند. نکته مهم دیگر برای افزایش عمر مفید آسانسور تعمیر و نگهداری از نخستین روزهای آغاز به‌کار است. امروزه بسیاری از مالکان به‌جای سرویس ماهانه آسانسور، از شرکت‌ها می‌خواهند که هر ۶ ماه یک‌بار آسانسورشان مورد بررسی قرار بگیرد، در حالی‌ که عدم‌تعویض به‌ موقع یک روغن معمولی می‌تواند تمام قطعات آسانسور را دچار مشکلات عدیده  کند.

 نقش مدیران ساختمان در حوادث آسانسور

مالکان و به‌ویژه مدیران ساختمان برای تعمیر و نگهداری آسانسور باید سراغ چه کسانی بروند؟ سعیدی در پاسخ به این سوال می‌گوید: قطعا برای تعمیر و نگهداری آسانسور باید شرکت موردنظر عضو سندیکای آسانسور  و دارای پروانه طراحی و مونتاژ از وزارت صنعت، معدن و تجارت باشد. چنانچه شرکت موردنظر فاقد این مدارک باشد، نباید به‌کار گرفته شود. در صورت به‌کارگیری شرکت‌های نامعتبر و بروز حادثه علاوه بر اینکه شرکت موردنظر باید به سهم خود پاسخگو باشد، مدیر ساختمان هم به‌خاطر بی‌توجهی به قانون، به‌عنوان یکی از مقصران حادثه شناخته می‌شود.

قائم‌مقام مدیرعامل شرکت آسانسور و پله‌برقی «بنیس فراز» همچنین به بیمه آسانسور اشاره می‌کند و  ادامه می‌دهد: مالکان و مدیرانی که می‌خواهند آسانسور ساختمان را بیمه کنند، باید از مواد و تبصره‌های قانونی مطلع باشند. به‌طور نمونه مواردی وجود دارد که شرکت‌های بیمه‌ای بعد از وقوع حادثه و زمانی که باید هزینه‌ای پرداخت کنند، عنوان می‌کنند که چون آسانسور موردنظر فاقد استاندارد است هیچ‌گونه خسارتی به‌شما تعلق نمی‌گیرد. این در حالی است که بیش از ۹۰درصد آسانسورها به دلیل نداشتن استاندارد ادواری، غیراستاندارد به‌شمار می‌روند و جالب اینکه بیمه‌ها قبل از قرارداد این نکته را به مالکان یا مدیران ساختمان گوشزد نمی‌کنند.