در گفت‌وگو با عضو هیات‌مدیره «داتیس» بررسی شد
خطر تولیدات زیرپله‌ای در صنعت لوازم خانگی
به گفته ابراهیم فتح‌اللهی، عضو هیات‌مدیره «داتیس»، رقابت در این صنعت در محصولات هود، فر و گاز بالا است و این رقابت به خصوص زمانی که تولیدکنندگان زیرپله‌ای یا تولیدکنندگانی که دارای مجوزهای معتبر نیستند حضور دارند افزایش می‌یابد، زیرا این گروه جنس ارزان‌تر و با کیفیت پایین تولید و به بازار عرضه می‌کنند و این امر باعث می‌شود شرکت‌های معتبر به دنبال تولید محصولاتی بروند که گروه‌های زیرپله‌ای نتوانند به صورت غیراستاندارد آنها را تولید کنند.
نوآوری به جای کیفیت
عضو هیات‌مدیره داتیس معتقد است: لوکس بودن و قیمت بالای محصولات تولیدی این شرکت باعث شده تمرکز مدیران داتیس روی موضوع کیفیت با وسواس بالایی باشد، زیرا طبعا هرچه کالا لوکس‌تر و گران‌تر است در صورت مواجهه مصرف‌کننده با ایراد در محصول، ضربه‌های بیشتری به برند شرکت وارد می‌شود و به همین دلیل شرکت در این زمینه بسیار سخت‌گیر است.
وی می‌گوید: با این حال امروزه دیگر موضوع کیفیت مساله‌ای نیست که به عنوان عامل اصلی مشتری‌مداری محسوب شود، زیرا کیفیت وظیفه تولیدکننده است، به همین دلیل تولیدکنندگان به سمت موضوعاتی مانند خلاقیت و تنوع در تولید و نوآوری حرکت می‌کنند یا به دنبال استفاده از پتانسیل‌هایی هستند که بتوانند رقبا را جا بگذارند؛ به همین دلیل در حوزه فر و هود داتیس جزو شرکت‌های نوآور محسوب می‌شویم.
فتح‌اللهی تاکید دارد: هود، سینک (با تولید اندک)، گاز، توستر یا مینی فر و مایکروفر محصولاتی هستند که این شرکت تولید می‌کند و برنامه‌های جدیدی برای تولید در دستور کار دارد. در همین حال، این شرکت در حوزه خدمات پس از فروش نیز جزو پیشتازها است و دلیل آن نیز انجام خدمات توسط خود شرکت بوده و برون‌سپاری نشده است. این خدمات در تهران و شهرستان‌ها انجام می‌شود و محصولات داتیس دارای ۲۴ ماه گارانتی هستند.
چالش‌های تامین ماشین‌آلات و مواد اولیه
به گفته عضو هیات‌مدیره داتیس ماشین‌آلات این شرکت اغلب وارداتی است و از کشورهای آلمان و چین وارد می‌شوند؛ البته از ماشین‌آلات ایرانی نیز استفاده می‌شود. ورق مصرفی تولید داخل، لعاب مورد استفاده ساخت ترکیه است و برخی بوردها و سنسورها وارداتی و در مورد سرشعله‌ها از هر دو نوع داخلی و وارداتی استفاده می‌کند. در عین حال این شرکت حدود ۳۰ تا ۵۰درصد مواد اولیه را از خارج وارد می‌کند.
فتح‌اللهی می‌گوید: ما قادر نیستیم از بورس کالا مواد اولیه خود را دریافت کنیم؛ به دلیل عدم تناسب نیاز شرکت با محدوده تعیین‌شده در بورس که رقم ۵۰۰ تن است، ناچار هستیم محصول موردنیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنیم؛ نتیجه این موضوع اختلاف قیمتی در حدود ۴ میلیون تومان در هر تن است که باعث شده رقابت برای تولیدکننده سخت شود و اکنون در تلاش هستیم تا سال آینده بتوانیم از بورس کالا خرید کنیم.
عضو هیات‌مدیره داتیس که ۳۰ درصد محصولات تولیدی این شرکت مربوط به اجاق گاز است، می‌گوید: در سال‌های اخیر توقف واردات این محصولات باعث شده تولیدکنندگان داخلی وضعیت بهتری را تجربه کنند. البته من با موضوع بستن مرزها موافق نیستم زیرا با واردات محصولات خارجی تولیدکننده ایرانی مجبور می‌شود کیفیت تولید خود را افزایش دهد. این در حالی است که در این حوزه همچنان تولید زیرپله‌ای بدون استاندارد و با کیفیت پایین برای تولیدکنندگان اجاق گاز مشکلاتی ایجاد کرده که البته برای مصرف‌کننده بسیار چالش‌برانگیز است.
چالش قیمت‌گذاری و مداخلات بازدارنده
فتح‌اللهی می‌گوید: با آنکه در دنیا قیمت‌گذاری دستوری منسوخ شده اما این موضوع در ایران هنوز ادامه دارد؛ این در حالی است که مواد اولیه به صورت روزانه با تغییر و افزایش قیمت روبه‌رو است و نمی‌توان یک قیمت واحد برای دو محصول که در دو کارخانه مختلف تولید شده در نظر گرفت. از سوی دیگر قیمت تمام‌شده تابع عوامل متعددی است که اغلب این عوامل نیز ثابت نیستند؛ به عنوان مثال بسیاری از مواداولیه تابع قیمت‌های جهانی هستند و تغییر قیمت‌های جهانی، تغییر بهای دلار، تغییرات حمل و نقل و... همگی روی بهای تمام‌شده تاثیر مستقیم می‌گذارند.
وی با بیان اینکه مشکلات حوزه تولید بسیار زیاد است، تاکید دارد: مداخله ده‌ها نهاد غیرمسوول در تولید، قیمت‌گذاری دستوری، نوسانات بالای قیمت ارز و مواد اولیه، کمبود مواد اولیه، مشکلات واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات و ... همگی روی فروش و سود شرکت اثرات منفی بر جای گذاشته است. متاسفانه مالیات ارزش افزوده مشکل دیگری است که ما را با مشتری درگیر می‌کند، زیرا مشتری حاضر به پرداخت ۹ درصد مالیات نیست درحالی‌که سازمان مالیاتی تولیدکننده را می‌شناسد.
چالش‌های صادراتی
به گفته فتح‌اللهی به دلیل نوسانات در حوزه تجارت خارجی این شرکت نتوانسته وارد حوزه صادرات شود و میزان اندکی محصول به کشورهای روسیه، عراق و افغانستان صادر کرده است.
عضو هیات‌مدیره این شرکت می‌گوید: متاسفانه برخی تولیدکنندگان با صادرات محصول بی‌کیفیت برند ایرانی را بدنام کرده‌اند و از سوی دیگر برخی تولیدات تناسبی با فرهنگ کشورهای خریدار ندارد و در نتیجه صادرات با موفقیت انجام نمی‌شود. البته در حوزه‌هایی مانند کولر و یخچال تولیدکنندگان ایرانی موفق عمل کرده‌اند و مثلا بازار عراق را از چین و ترکیه گرفته‌اند.
وی در مورد رقابت محصولات ایرانی با نمونه‌های خارجی گفت: به جرات می‌توان گفت محصول ایرانی که امروز شرکت‌های بزرگ مانند داتیس تولید می‌کنند با نمونه‌های خارجی به راحتی رقابت می‌کنند، زیرا از مواد اولیه و قطعاتی استفاده می‌کنیم که شرکت بوش یا شرکت‌های ترکیه‌ای استفاده می‌کنند.
به عنوان مثال در حال حاضر هود تولیدی شرکت‌های ایرانی از هودهای ساخت ترکیه‌ای جلوتر است.
کاهش اثر نقدینگی در تولید
فتح‌اللهی در ادامه می‌گوید: تولیدکنندگان ایرانی مشکلاتی در حوزه موانع بانکی و صادرات دارند و از دولت انتظار دارند این مشکلات را از جلوی پای تولیدکننده بردارد. از سوی دیگر در حوزه مالیاتی نیز از دولت انتظار دارند به بررسی موانع و چالش‌های این قانون و بسیاری قوانین دیگر که مانع تولید هستند بپردازد و آنها را برطرف کند.
به عنوان مثال شرکت‌های خصوصی در این نوسانات با کاهش نقدینگی روبه‌رو شده‌اند؛ زیرا با همان مبلغ نقدینگی نمی‌توان مانند گذشته تولید کرد و اگر قرار باشد به همان میزان تولید کند باید میزان نقدینگی تقویت شود، این در حالی است که شرکت داتیس برای تامین نقدینگی به بانک‌ها و منابع آن مراجعه نمی‌کند که دلیل آن نیز درگیری‌هایی است که در این مسیر ایجاد می‌شود. واقعیت آن است که مدیران این شرکت تلاش کرده‌اند از روش‌هایی برای جبران این نقیصه استفاده کنند تا این مشکل مانع جدی برای تولید ایجاد نکند با این حال در ۱۴ سال گذشته حتی یک روز حقوق نیروی کار عقب نیفتاده است.
برنامه‌های توسعه‌ای داتیس
به گفته فتح‌اللهی ما برای آینده نزدیک سوله جدیدی را راه‌اندازی کرده‌ایم و طرح‌های توسعه‌ای دیگری نیز داریم و محصولات جدیدی را در حوزه لوازم خانگی تولید خواهیم کرد که در زمان خود اطلاع‌رسانی خواهیم کرد. تنوع محصولات و استفاده از ماشین‌آلات به‌روز در این طرح‌های توسعه‌ای مورد استفاده خواهد بود.
