سایه مداوم بیثباتی
دکتر رضا بوستانی اظهارات شفاف ریاست محترم جمهوری در مورد اولویت تورم برای دولت ایشان، جای بسی تقدیر و تشکر دارد، اما واقعیت آن است که شرایط اقتصاد کشور هنوز باثبات نیست و نگرانی از افزایش تورم باوجود اولویت آن همچنان وجود دارد. نمونه کاملی از این بیثباتی را میتوان در تحولات نرخ ارز، سطح قیمتها و نرخ تسهیلات بانکی مشاهده کرد. باوجود محدود شدن رشد پایه پولی، رشد نقدینگی همچنان بالا است (در حدود ۳۰ درصد) و حتی اگر اثر افزایشی پوشش آماری کنار گذاشته شود، باز هم رشد ۲۵ درصدی نقدینگی نمیتواند تضمینکننده کاهش تورم باشد.
دکتر رضا بوستانی اظهارات شفاف ریاست محترم جمهوری در مورد اولویت تورم برای دولت ایشان، جای بسی تقدیر و تشکر دارد، اما واقعیت آن است که شرایط اقتصاد کشور هنوز باثبات نیست و نگرانی از افزایش تورم باوجود اولویت آن همچنان وجود دارد. نمونه کاملی از این بیثباتی را میتوان در تحولات نرخ ارز، سطح قیمتها و نرخ تسهیلات بانکی مشاهده کرد. باوجود محدود شدن رشد پایه پولی، رشد نقدینگی همچنان بالا است (در حدود ۳۰ درصد) و حتی اگر اثر افزایشی پوشش آماری کنار گذاشته شود، باز هم رشد ۲۵ درصدی نقدینگی نمیتواند تضمینکننده کاهش تورم باشد. اقدامات دولت و بانک مرکزی در زمینه کنترل پایه پولی دستاورد بزرگی به صورت کاهش انتظارات تورمی و تورم داشته است، اما این اقدامات برای تکرقمی کردن تورم کافی نیست.
در ماههای گذشته تورم نقطه به نقطه بهطور محسوس افزایش یافته و ممکن است این روند حتی در ماههای آتی نیز ادامه یابد. البته این افزایشها به اندازهای نیست که دستیابی به هدف تورمی عنوان شده در سال جاری (۲۵ درصد) را تحتالشعاع قرار دهد، اما بهطور قطع دستیابی به تورم هدف تکرقمی سال ۱۳۹۵ را با تردید روبهرو میسازد.
علاوهبر این، بهرغم کاهش تورم در ماههای اخیر، همچنان نرخ سود بانکی بالا است؛ بهطوریکه نرخهای بازدهی واقعی مثبت شده است. انتظار میرفت با کاهش تورم نرخ سود بانکی نیز کاهش یابد، اما به دلیل عدماطمینان ناشی از تحولات آتی نرخهای بانکی بدون تغییر باقی ماندهاند. شاید رشد نقدینگی بر انتظارات تورمی تاثیر گذاشته و شکلگیری انتظارات درباره احتمال افزایش تورم، باعث مقاومت نرخها در مقابل کاهش فعلی تورم شده است.
از طرف دیگر، بازار ارز در هفته گذشته تحتتاثیر نتایج مذاکرات هستهای و تصمیمات سازمان نفتی اوپک به شدت متلاطم بود. اگر چه هماکنون از شدت نوسانات در این بازار کاسته شده، اما این نمیتواند تضمینی برای ثبات بازار در بلندمدت باشد. نه تنها فشارهای گذشته برای افزایش نرخ ارز همچنان وجود دارد؛ بلکه این فشارها در حال شدیدتر شدن نیز هست. افزایش مستمر قیمت کالاهای داخلی، تقاضا برای کالاهای خارجی و ارز را بالا میبرد و از طرف دیگر کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی محدودیتی شدید بر عرضه ارز در بازارهای داخلی اعمال میکند. قابل پیشبینی است که محدود بودن ذخایر خارجی بانک مرکزی در نهایت مقامات پولی را مجبور خواهد کرد نرخهای رسمی را افزایش دهند؛ بنابراین بسیار خوشبینانه است که شرایط موجود باثبات تلقی شود.
اما با همه این شرایط رئیسجمهور محترم بر کاهش بیشتر تورم تاکید کرده و آن را اولویت خود در اقتصاد خوانده است. تنها در صورتی دولت میتواند به این هدف دست یابد که اقدامات عملی در زمینه کنترل رشد نقدینگی و اصلاح نرخ ارز رسمی انجام دهد. بدون کنترل رشد نقدینگی، کنترل تورم ناممکن و بدون اصلاح نرخ رسمی ارز بیثباتی در کمین است.
ارسال نظر