تاثیر کاهش ارزش یورو بر ذخایر ارزی کشور

دکتر سیداحمد میرمطهری

علت بروز بحران‌های مالی که گاه در تاریخ اقتصادی کشورها رخ می‌دهد، معمولا حباب‌های ناپایداری است که شکل می‌گیرد و پس از چند صباحی فرومی‌ریزد. حباب‌هایی که به همراه خود ریسک‌پذیری زیاد یا بدهی‌های انبوه بخش خصوصی و دولتی را به همراه دارد. وقتی حباب فرو می‌پاشد نتیجه‌ای ندارد مگر رکود شدید اقتصادی، بدهی‌های دولتی و کسر بودجه سنگین که اکثرا به دنبال خود به تورم شدید نیز می‌انجامد.

یونان نیز از این قاعده مستثنا نبوده است. این کشور اکنون با انبوهی از بدهی روبه‌رو است و به نظر می‌رسد راه‌حل‌های کنونی برای خروج از این بحران تاریخی هنوز قطعیت نیافته است. از این رو، بازارهای مالی جهان و تمامی کشورهای اتحادیه‌ اروپا به‌دقت و با نگرانی تحولات این کشور را زیر نظر دارند. اما نکته‌ قابل توجه آن است که برخی پیش‌بینی‌های اقتصادی احتمال بروز بحران‌های مالی، شبیه آنچه در یونان رخ داد را در اسپانیا، پرتغال، ایرلند و ایسلند نیز محتمل می‌داند. مجموعه این رخدادها، یعنی احتمال بروز تغییرات منفی چشمگیر در ارزش یورو.

این تحول مهم در نسبت برابری یورو با دیگر ارزهای معتبر جهان، در شرایطی رخ می‌دهد که در سال‌های گذشته شاهد سوگیری ذخایر ارزی ایران از دلار به سوی یورو بوده‌ایم. در عین حال، افزایش نسبی واردات و کسری موازنه تجاری (غیرنفتی)، افول نسبی بهای نفت و تاثیر آن بر درآمدهای ارزی ایران، محدودیت‌های کنونی شبکه بانکی کشور در مراودات بانکی ایران با نظام بین‌المللی بانکی وضعیت رایج طی سال‌های اخیر بوده است. از سوی دیگر، نیز حجم قابل‌توجه و مهیب نقدینگی می‌تواند با حضور در بازار ارز تاثیر تعیین‌کننده‌ای بر این بازار بگذارد. بنابراین آثار افول ارزش یورو، بدون تردید در اقتصاد ایران نیز پدیدار خواهد شد.

با توجه به آن‌که یورو در دادوستدهای خارجی و ذخایر ارزی کشور جایگزین دلار شده است، بانک مرکزی وظیفه دارد این تحولات بین‌المللی را به‌دقت زیر نظر گیرد تا کم‌ترین آسیب به ذخایر ارزی کشور وارد شود. باید بحران‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را جدی بگیریم.