محمدصادق جنان‌صفت

اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران، نیرومندترین و قدیمی‌ترین نهاد مدنی بخش‌خصوصی در عرصه تجارت و صنعت، پس از اتاق ایران، به حساب می‌آید. رفتار و حرکت‌های این نهاد می‌تواند الگویی برای اتاق‌های سراسر کشور باشد و به همین دلیل واجد اهمیت است.

روز گذشته، اتاق تهران «برنامه‌های سال آینده» خود را منتشر کرد. صرف‌نظر از اینکه برنامه ۲۶گانه این نهاد مدنی چه ویژگی‌هایی دارد، کدام یک از آنها قابلیت اجرایی دارد، سازگاری اجزای این برنامه چقدر است، واینکه آیا با واقعیت‌های توزیع قدرت اقتصادی و سیاسی جامعه ایرانی مطابقت دارد یا نه، نفس این حرکت را باید رفتاری بدیع و بالنده تلقی کرد. شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی دو عنصر مهم در انتشار برنامه‌ها است که اتفاق میمونی به حساب می‌آید. به این ترتیب، اعضای هیات رییسه و روسای کمیسیون‌های اتاق تهران در مقام و موقعیت پاسخگویی قرار گرفته و اعضای این نهاد، کارشناسان و علاقه‌مندان با استناد به این برنامه، ارزیابی دقیق‌تری از کارنامه آن خواهند داشت. یک اتفاق دیگر که احتمالا رخ می‌دهد، ارزیابی مدیران و مسوولان دولت از توانایی‌ها و تعهد و التزام نهاد مدنی نسبت به برنامه‌های ارائه شده است. اکنون که تیر رها شده است و برنامه‌های اتاق تهران در اختیار افکار عمومی و اعضا و مدیران دولتی قرار گرفته است، به نظر می‌رسد چند کار باید انجام شود: اولا و همان‌طور که در متن برنامه اتاق آمده است، جلب همکاری ورزیده‌ترین کارشناسان و فعالان اقتصادی و مدیریتی باید به مثابه یک استراتژی در دستور کار قرار گیرد تا اجرای برنامه‌ها ممکن شود و کارآمدی اتاق تهران و کمیسیون‌ها را افزایش دهد. گام بعدی این است که اعضای اتاق تهران اعم از هیات‌رییسه و هیات نمایندگان متقاعد شوند که برای اجرا کردن این برنامه وقت، نیروی مادی و فکری اختصاص دهند.

بدون مشارکت همه اعضا و رای‌دهندگان، شاید برنامه‌های اعلام شده اجرا شوند، اما هدف اصلی نادیده گرفته شود. مهم این است که بازرگانان، صاحبان صنایع و مدیران بخش‌خصوصی به این باور برسند که می‌توان برنامه داد و پای آن ایستاد تا اجرا شود.

در صورت کامیابی اتاق تهران در اجرایی کردن این برنامه، می‌توان انتظار داشت که حرکت گسترده‌ای در میان فعالان صنعتی و بازرگانی بخش‌خصوصی برای افزایش سهم و نقش این بخش در کسب قدرت بیشتر پدیدار شود. اطلاع‌رسانی دقیق از کارها و اقدام‌های انجام شده در مسیر تحقق اهداف برنامه ارائه شده، کاری است که باید انجام شود. بخش‌خصوصی ایران سال بعد در تیررس ارزیابی کارآمدی قرار می‌گیرد و این کار کمی نیست.