نه به آن تب تند ائتلاف و نه به این سردی روابط؛ ماجرای قهر و آشتی‌های اصلاح‌طلبان و اصولگرایانی که خودشان را طیف میانه‌رو معرفی می‌کنند هم حکایتی شده است. چهار سال پیش درست در ماه‌های منتهی به انتخابات اسفندماه بود که فریاد «اتحاد...اتحاد...اتحاد» بلند شد و اصولگرایان معتدل و اصلاح‌طلبان از شوق ارائه لیست مشترک سر از پا نمی‌شناختند. «تَکرار» خاتمی هم چاشنی لیست شد و پیروزی بزرگ و جشن فتح مجلس دهم هم کام فاتحان را شیرین کرد اما عمر این پایکوبی خیلی دوامی نداشت و از همان روزهای اول حتی قبل از آنکه مجلس دهم آغاز به کار کند زمزمه چه کسی رئیس باشد و کدام فراکسیون بشود فراکسیون اکثریت نَقل و نُقل محافل سیاسی اصلاح‌طلبانه و اصولگرایانه شد. خلاصه که دعوای ریاست از همان روز اول به خشت اول اختلافات تبدیل شد و تا ثریای انتخابات هیات رئیسه در اجلاسیه چهارم ادامه پیدا کرد. حالا دوباره اوضاع به نقطه سر خط رسیده و قرار است این صندوق رای باشد که تکلیف مجلس یازدهم را مشخص کند، به همین دلیل بحث ادامه یافتن داستان ائتلاف سال ۹۴ یا پشت کردن به آن بازهم مطرح است.

راه اعتدالیون و اصلاح‌طلبان از هم جدا می‌شود؟!

«راهنمای چپ می‌زنند به راست می‌پیچند» « با ما سلفی می‌گیرند اما زنبیلشان را جای دیگری می‌برند» «با لیست اصلاح‌طلبی به مجلس می‌آیند اما راه دیگری می‌روند» این‌ها بخشی از کنایه‌هایی بود که اصلاح‌طلبان بعد از اولین انتخابات هیات رئیسه مجلس و ایجاد فراکسیون مستقلین خطاب به طیف سوم مجلس عنوان می‌کردند. از سال دوم به بعد اما گهگاه از زبان عارف شنیده می‌شد که احتمالا در انتخابات ۹۸ خبری از ائتلاف نباشد؛ البته این زمزمه‌ها تا همین یک هفته پیش با اما و اگر بر زبان عارف می‌چرخید و معمولا گفته می‌شد برای ائتلاف تضمین گرفته می‌شود.

بعد از انتخابات اجلاسیه چهارم و رای مستقلین به عبدالرضا مصری که به حذف مطهری از هیات رییسه منجر شد، محمدرضا عارف به عنوان رئیس فراکسیون امید در سیبل انتقادات قرار گرفت. تصمیمش برای کاندیداتوری برای صندلی ریاست صدای انتقادی بسیاری را بلند کرده بود و آن را استراتژی اشتباهی در این مقطع زمانی می دانستند. در مقابل از او انتظار می رفت از جایگاه رییس فراکسیون امید وارد لابی با نمایندگان شود و کرسی هایی که امیدی ها در هیات رییسه داشتند را حفظ و حتی بیشتر کند. اما استراتژی نابهنگام او برای کاندیداتوری مقابل لاریجانی مستقلین را به دامن اصولگرایان انداخت و نتیجه آن شد که به جای علی مطهری، عبدالرضا مصری از اعضای فراکسیون ولایی بر روی صندلی نائب رئیسی نشست. اتفاقی که قبلا هم پیش بینی شده بود و مستقلین به امیدی ها هشدار داده بودند اگر عارف وارد رقابت با لاریجانی شود به سمت ائتلاف با ولایی ها در کرسی نواب رییسی خواهند رفت.

 

حالا درست در شرایطی که تیغ انتقادات نسبت به عملکرد فراکسیون و شخص عارف تندتر شده است لیدر اصلاح‌طلبان در مجلس با قاطعیت از جدا کردن راه اصلاح طلبان از معتدلین در انتخابات مجلس یازدهم خبر می‌دهد. او عصر روز یک‌شنبه ۵ خرداد یعنی همان روزی که انتخابات هیات رئیسه برگزار شد در جلسه شورای عالی سیاست‌گذاری عنوان کرد«فراکسیون امید برای حفظ هویت خود و انجام رسالت جریانی به صورت مستقل در انتخابات هیات رئیسه ورود کرد و تلاش شد با شفافیت و به دور از برخی روابط غیر شفاف اصالت گفتمانی خود را در درون مجلس به عینه نشان دهیم.» اما صحبت های عارف به همین جا ختم نشد و مهمترین نکته حرف‌های او آنجا بود که گفت:«در انتخابات مجلس یازدهم باید راه خود را از افراد فرصت طلب و کسانیکه می‌خواهند از اعتبار جریان اصلاح طلب سوء استفاده کنند جدا کنیم.»

حال این خط و نشان عارف برای معتدلین آن هم از این موضع که «گذر پوست به دباغ‌خانه می‌افتد» از جایگاه رئیس فراکسیون امید است یا ریاست شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح طلبان درحال رونمایی از استراتژی انتخاباتی اصلاح طلبان در انتخابات اسفندماه است؟ به نظر می رسد عارف وقتی این جمله را در جلسه شورای عالی به زبان آورده احتمال آنکه با قدرت بحث ادامه ائتلاف با اعتدالیون اصولگرا در انتخابات پیش رو را منjفی کند وجود دارد.

در این میان اما رییس فراکسیون مستقلین توجیه و استدلالی دیگر دارد و رفتار فراکسیون متبوعش در انتخابات هیات رییسه را عهدشکنی نمی داند. کاظم جلالی معتقد است اعضای این فراکسیون می‌خواستند با اصلاح‌طلبان همگام شوند اما آنها تمایل نداشتند. او به خبرآنلاین می‌گوید: «حرف ما این بود که همین ترکیب حفظ شود و وقتی می‌گوییم همین ترکیب حفظ شود، یعنی اوضاع به همین شکل بماند و تغییری در آن ایجاد نشود.» او ادامه می‌دهد:« اساسا کسی که تجربه کار پارلمانی داشته باشد، می‌داند که اساس این تصور که می‌توان ۴ عضو هیات رئیسه مجلس را از سال دوم به بعد تغییر داد، غلط است. شاید ۴ نفر را بتوان در ۳ سال تغییر داد ولی اینکه ۴ نفر را در یک سال تغییر داد، عملا امکانش وجود ندارد.همیشه هم در مجلس اوضاع به همین شکل بوده و یک الی دو نفر در هیات رئیسه تغییر می‌کردند. این موضوع از آن جهت که برای من امر مسجلی بود به دوستان گفتم که تلاش کنیم کار را با هم پیش ببریم.»

جلالی می گوید«من شخصا اهل تقابل نیستم و روحیه‌ام روحیه تعاملی است نه تقابلی. اینقدر تعاملم زیاد است که گاهی اوقات مورد انتقاد تعاملی قرار می‌گیرم.بهرحال انتخابات هیات رئیسه گذشت و هرچه که بود، تمام شد. هرسال هم همین است و از قبل هم قابل پیش‌بینی بود. اگر درست تصمیم می‌گرفتیم همین یک نفر (علی مطهری) هم نمی‌افتاد.»

گلایه تئوریسین های اصلاح طلب از فرصت سوزی‌ها

صحبت‌های عارف درباره جدا کردن راه‌شان از اصولگرایان یا همان میانه‌روها در مجلس آینده چیزی نیست که فقط از زبان رئیس شورای سیاست‌گذاری مطرح شده باشد بلکه از سعید حجاریان تا محمدرضا تاجیک و عباس عبدی نیز به اشکال دیگر این احتمال مطرح شده است. البته با این تفاوت که اتفاقا یکی از انتقادهای جریان اصلاح‌طلبی شخص عارف و محافظه‌کاری‌های او را نشانه می‌گیرد. درست به همین دلیل است که محمدرضا تاجیک می‌گوید «آنگاه که به مردم نیاز داشتیم با استفاده از دم مسیحایی بزرگان اصلاحات، زیبای خفته جامعه را بیدار می کردیم و لبیک می گفتند، مشارکت می کردند و وارد صحنه می شدند؛ قدر ندانستیم و فرصت سوزی کردیم، اکنون آن دم مسیحایی ما، زیبای خفته جامعه را بیدار نمی‌کند.» حجاریان نیز معتقد است «اصلاح‌طلبان اول باید از رخوت خارج شوند و در گام بعدی کاندیداهای اصلی خود را معرفی کنند که اگر تائید شدند وارد گود انتخابات شوند وگرنه در غیر این صورت عطای انتخابات را به لقای آن ببخشند.»

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.