آیا مقتدی صدر ، ضد ایران شده است؟

نامه نیوز : مقتدی صدر روزگار پر فراز و نشیبی را طی کرده است. او پدر و برادران خود را در راه مبارزه از دست داده و خود تا نزدیکی ترور رفته است. اما حالا مرد اول عراق است.

1- مقتدی چهار سال برای تکمیل دروس فقهی اجتهاد خود در شهر قم ایران سپری کرده است؛ ولی به دلیل منش محتاط حوزه مرجعیت نجف و همچنین حاکمیت ایران در حوزه قم، هنوز مقام علمی شیعی-آیت الله- به وی داده نشده‌است.

۲- دربارهٔ عدم تفاهم میان مقتدی صدر و آیت‌الله سیستانی نظراتی وجود دارد. برخی معتقدند که مقتدی صدر و گروهش ظاهراً با روش‌های سیاسی آیت‌الله سیستانی مخالفت می‌کنند اما بدنبال تثبیت مرجعیت عربی خود هستند و به دلیل ایرانی الاصل بودن ایشان به عنوان مرجع تقلید شیعیان عراق مخالفند براساس این نظریه، مقتدی صدر چندان مایل نیست که یک مرجع غیر عرب، امور مذهبی شیعیان عراق را به عهده بگیرد. اما در مقابل، اکثریت دیگری وجود دارند که معتقدند مقتدی صدر کمترین تعصب ضد ایرانی ندارد، مقتدی صدر از حامیان آیت‌الله سیستانی است ولی از اینکه ایشان فعالانه پنجه در پنجه اشغالگران آمریکایی نمی‌افکند و اکنون نیز حاضر نیست در فعالیت‌های سیاسی مداخله گسترده و جدی داشته باشد و در قبال مسائل روزمره سیاسی موضعگیری نماید چندان خشنود نیست.

۳- در سال ۲۰۰۵ م. برای نخستین بار نام مقتدی صدر به عنوان «Ready or Not» در جلد مجله تایم منتشر شد که این تصویر برای پیش بینی انتخابات مجلس ملی ۳۰ ژانویه ۲۰۰۵ عراق مطرح شده بود. پس از تهاجم آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، مقتدی صدر به مشهورترین شخصیت تبدیل شد.

۴- وی چهارمین فرزند سید محمد صدر، مجتهد با نفوذ عراقی است که در دوران حکومت صدام به شهادت رسید پدر مقتدی و پسر عموی پدرش، سید محمدباقر صدر (از مراجع پیشین تقلید شیعیان عراق) به همراه دو برادر دیگرش در دوران رژیم بعثی صدام حسین به خاطر نقش محوری که در مبارزه مردم این کشور علیه صدام داشتند، به شهادت رسیدند.

۵- امام موسی صدر رهبر سابق شیعیان لبنان که بحثهایی دربارهٔ ناپدید شدنش توسط قذافی لیبی وجود دارد نیز پسر عموی پدر مقتدی می‌باشد. همسر مقتدی صدر، دختر سید محمدباقر صدر و فاقد فرزند است.

۶- سفر مقتدی صدر به عربستان در سال گذشته نقطه قابل توجهی در مناسبات او قلمداد می شود. او به دعوت رسمی ریاض در اقدامی غیرمعمول و کم سابقه به عربستان سفر کرد. سفری که در ابتدا با هدف شرکت در مراسم حج از آن یاد شد اما دیدار وی با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و سپس بیانیه ای که دفتر وی منتشر کرد گفته شد صدر جوان چرخشی آشکار داشته؛ از تهران تا ریاض.

۷- ریشه اختلافات صدر با تهران اما در سال های آخر نخست وزیری نوری المالکی پررنگ تر شده بود. شاهد حمایت تهران از مالکی بود که از مقبولیت بیشتری در عراق برخوردار بود و در راستای خواست مردم عراق حرکت می کرد. صدر بارها برای اعمال قدرت و نفوذ خود در اعتراض به تصمیمات نوری المالکی به پایتخت این کشور لشکر کشی کرد تا جایی که نیروهای وفادار به مقتدی صدر در سال ٢٠٠٨ مستقیما با ارتش عراق که تحت فرماندهی نوری مالکی بود، درگیر شدند.

۸- ۱۴ سال پس از ورود سربازان جیش المهدی به خیابان‌های شهر صدر برای مقابله با آمریکا؛ بار دیگر به اوج قدرت خود در بغداد رسیده اند. این موضوع می‌تواند برای واشنگتن یک چالش بزرگ باشد، زیرا که وی یکی از منتقدان صریح نقش آمریکا در عراق است. وی از این که دونالد ترامپ اعلام کرده بود که قدس پایتخت اسرائیل است خواستار بسته شدن سفارت امریکا درعراق شد.

۹- حالا مقتدی صدر که بیشترین کرسی را بدست آورده، ائتلاف سیاسی جدیدی تشکیل داده است که در آن حزب متعلق به حیدرعبادی، نخست وزیر و همچنین رهبر نیروهای حشد الشعبی حضور ندارند.  این ائتلاف شامل حزب حکیم و علاوی است. 

۱۰- صدر ضد ایران نیست ولی می تواند باشد. او سابقه زیادی در مبارزه با نیروهای امریکایی در عراق دارد. ولی حالا می تواند دشمن آنها نباشد. نمی توان در حال حاضر به شکل صفر و صدی به قضیه نگاه کرد. مناسبات آینده را معادلات و رفتارهای آینده خواهد ساخت.