به گزارش ایرنا، «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا پس از اعلان مواضع متعدد علیه پیونگ یانگ و رهبر آن در کره جنوبی و ژاپن، دیروز چهارشنبه هفدهم آبان ماه راهی چین یعنی نزدیک ترین کشور به کره شمالی شد. مقامات پکن در بدو ورود ترامپ، در شهر ممنوعه یعنی مرکز باستانی پایتخت از وی پذیرایی کردند.

بنا بر اعلان رسانه ها و نیز مقام های دیپلماتیک واشنگتن، ترامپ علاوه بر رایزنی درباره مسائل امنیتی شرق آسیا، مذاکراتی گسترده در مورد پرحجم ترین و بزرگترین مناسبات تجاری- مالی با مقام های چینی خواهد داشت. 

ترامپ و همتای چینی وی «شی جین پینگ» پیش از این در اواسط فروردین ماه سال جاری در فلوریدا دیدار کردند؛ رخدادی که به واسطه مواضع ضدچینی ترامپ در رقابت های انتخاباتی آمریکا و اهمیت موضوعاتِ روی میز مذاکرات روسای جمهوری آمریکا و چین مورد توجه ویژه ناظران و تحلیلگران قرار گرفت.

رییس جمهوری آمریکا در جریان رقابت های انتخاباتی ضمن اشاره به سرقت فرصت های شغلی آمریکایی ها، از رویکردهای تجاری چین بشدت انتقاد کرده و پکن را مسوول بسیاری از چالش های امنیتی شرق آسیا دانسته بود. از دید ترامپ، چین به عنوان نظام کنترل کننده ارزش واحد پولی این کشور، از مزایای تجارت آزاد بهره جسته اما حاضر به رعایت قواعد آن نبوده است. 

ترامپ با طرح انتقادات خود از رفتار چینی ها و سیاست های اقتصادی دولت «باراک اوباما»، وعده داد کسری تجاری چندصد میلیارد دلاری آمریکا را کاهش داده و جلوی یکه تازی چینی ها را در بازار این کشور و منطقه خواهد گرفت؛ وعده هایی که تحقق آن در نخستین دیدار رهبران واشنگتن و پکن مورد توجه ویژه ترامپ قرار گرفت.

نگاهی به تحولات و آمارهای اقتصادی هفت ماه گذشته نشان می دهد، دستاوردهای ترامپ برای تحقق وعده ها و تغییر الگوی رفتاری چینی ها در عرصه سیاسی و اقتصادی ناچیز بوده است. اصلی ترین نقطه تمرکز ترامپ در روابط با چین کسری تجاری 347 میلیارد دلاری است که در سال 2016 به ثبت رسید. به گفته ترامپ به وجود آمدن این کسری تجاری ناشی از مانع تراشی پکن بر سر راه ورود کالاهای آمریکایی به بازارهای چین، سهولت دسترسی شرکت های چینی به نظام مالی و بازارهای آمریکا و پایین نگه داشتن مصنوعی نرخ یوآن است.

همزمان با ورود رییس جمهوری آمریکا به چین، اداره گمرک این کشور از کاهش کسری تجاری ایالات متحده با چین در ماه گذشته میلادی (اکتبر) خبر داد و اعلام کرد رقم صادرات این کشور در ماه اکتبر با رشدی حدود هفت درصدی به 189 میلیارد دلار رسیده و این در حالی است که نرخ رشد صادرات چین در ماه سپتامبر اندکی فراتر از هشت درصد بوده است. همچنین واردات چین از آمریکا در ماه های سپتامبر و اکتبر دارای رشدی 18.7 و 17.2 درصدی بوده است.

بنا بر اعلام گمرک چین، مازاد تجارت چین با آمریکا در ماه اکتبر 26 میلیارد و 600 میلیون دلار بوده که در مقایسه با ماه سپتامبر، 1.5 میلیارد دلار کاهش دارد. اعلام این آمار از دید برخی تحلیلگران اقتصادی برای اقناع طرف آمریکایی در زمینه تلاش چین به منظور تسهیل ورود کالاهای آمریکایی صورت گرفته اما نکته مهم این است که کسری تجاری آمریکا در مقایسه با اکتبر سال 2016 دارای افزایشی بیش از 12 درصدی است. به همین خاطر پیش بینی می شود میزان کسری تجاری آمریکا در برابر چین از 347 میلیارد دلار در پایان سال 2017 بالغ بر 370 میلیارد دلار شود.

با توجه به این آمار و ارقام و نیز روند گریزناپذیر رشد مناسبات اقتصادیِ بزرگترین اقتصادهای جهان به نظر می رسد ترامپ در سال های پیش رو همچنان شاهد کسری تجاری با چین خواهد بود و ابزار کارآمدی نیز برای خروج از این فرایند نخواهد داشت. این در حالی است که در دوره دموکرات ها تلاش های گسترده ای برای پی ریزی پیمان تجاری «ترانس پاسیفیک» صورت گرفت تا از طریق رفع موانع بازرگانی میان 12 کشور پیرامون اقیانوس آرام، همکاری های اقتصادی میان اعضا گسترش یابد و ضمن حصول منافع مشترک، اتحادی نانوشته در برابر توسعه نفوذ اقتصادی چین پدید آید. ترامپ اما در یکی از نخستین اقدامات خود پس از راهیابی به کاخ سفید رای به خروج از ترانس پاسیفیک داد. رییس جمهوری آمریکا همچنین در برابر این واقعیت قرار دارد که مجموع ذخایر اوراق بهادار آمریکایی در چین به 1.2 تریلیون دلار رسیده و غول اقتصادی شرقی، عمده ترین سرمایه گذار در آمریکا به شمار می آید و ابزار اقتصادی مهمی را در تعاملات با واشنگتن در دست دارد.

ترامپ در برابر توسعه نفوذ و اقدامات پکن در دریای چین جنوبی و دیگر آب های پیرامونی این کشور نیز ابزار کارآمدی در اختیار ندارد. مواضع ترامپ در قبال کره شمالی نیز طی ماه های اخیر ترکیبی از تهدید و دعوت به مذاکره بوده است. ضمن اینکه رییس جمهوری آمریکا بارها چین و روسیه را به خاطر آنچه مسوولیت ناپذیری برای مهار پیونگ یانگ خوانده، مورد انتقاد قرار داده است. 

سیاست ها و مواضع ترامپ در قبال کره شمالی اما تاکنون نتیجه ای در بر نداشته و حتی باعث تشدید بحران شبه جزیره کره شده است. در اواسط شهریورماه امسال بود که پیونگ یانگ بمب هیدروژنی خود را در پاسخ به تهدیدهای آمریکا آزمایش کرد.

دولت آمریکا علاوه بر اعمال تحریم های تازه علیه پیونگ یانگ و تلاش برای تنگ تر کردن حلقه محاصره اقتصادی کره شمالی، بارها خواستار مشارکت چین در اعمال موثر این تحریم ها شده است. از دید ترامپ، چین به عنوان کشوری که طرف 80 تا 90 درصد مبادلات اقتصادی کره شمالی قرار گرفته، نقشی انکارناپذیر در مهار رهبر پیونگ یانگ دارد اما آنچنان که باید با تحریم های بین المللی همراهی نداشته است. این در حالی است که چینی ها اعلام کرده اند بر اساس تحریم های سازمان ملل خرید زغال سنگ از کره شمالی را متوقف ساخته اند و به همین خاطر پیونگ یانگ از بخش مهمی از درآمدهای ارزی خود محروم شده است.

با وجود آنچه گفته شد، صاحبنظران مسائل راهبردی معتقدند رویکردهای ترامپ مبنی بر کسب حداکثر امتیازات از طرف مقابل و اعطای کمترین امتیازِ ممکن مهمترین مانع برای ایجاد تفاهم و کاهش رقابت های سیاسی، اقتصادی و امنیتی خواهد بود؛ ضمن اینکه بر اساس اعلان مقامات چینی، این کشور به تدریج خود را برای رهبری جهان آماده می کند و این نگاه به یقین بر اصطکاک میان واشنگتن و پکن و رقابت های هژمونیک دو قدرت جهانی خواهد افزود.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.