انتظار ایران از اروپا
به نوشته روزنامه ایران ، «روند اجرای برجام در حالی از سوی دولتمردان امریکا مورد تهدید واقع شده است که منافع کشورهای اروپایی در نتیجه گشایش مناسبات اقتصادی با ایران اقتضا می‌کند رابطه مناسب خود با ایران را حفظ کنند. زیرا بر خلاف گذشته اقداماتی همچون قطعنامه‌های شورای امنیت، شورای حکام و گزارش موسوم به «پی‌ام‌دی» که از سال ۲۰۰۲ موانع جدی در شکل‌گیری روابط نزدیک به وجود آورده بود، اینک برطرف شده است و دست اروپایی‌ها باز است تا رابطه خوبی با ایران برقرار کنند. منتهی در شرایط کنونی که کاخ سفید بر خلاف تفاهمات صورت گرفته در توافق هسته‌ای گام برمی‌دارد، نقش آنها در چند بخش حائز اهمیت می‌شود.
نخست، اتحادیه اروپا در کمیسیون ویژه برجام که متشکل از هشت عضو است، دارای یک رأی مستقل است. یعنی در شرایطی که آلمان، فرانسه و انگلیس به عنوان اعضای اروپایی برجام رأی دارند، اتحادیه اروپا فقط هماهنگ‌کننده نیست و در کنار سایر اعضا دارای یک رأی است که می‌تواند افزون بر نقش نظارتی، نقش‌آفرینی جدی برای بررسی اجرای برجام و رسیدگی به تخلفات هر یک از اعضا از جمله امریکا ایفا و این کشور را به پاسخگویی در برابر تخلفاتش وادار کند. قطعاً روسیه و چین هم در این مورد از اروپا حمایت خواهند کرد زیرا آنها هم مخالف یک‌جانبه‌گرایی امریکا هستند.
دوم، فراتر از برجام، امریکایی‌ها در حال بنیان گذاشتن یک رویه غلط در روابط بین‌الملل هستند که هر جا منافع‌شان اقتضا نمی‌کند، از توافق‌های بین‌المللی خارج می‌شوند و این درست در تعارض آشکار با رویه حقوقی است که تاکنون در جهان حاکم بوده است؛ چرا که تعهدات بین‌المللی حکومت‌ها حتی با تغییر آنها دستخوش تغییر نمی‌شود. به عنوان مثال جمهوری اسلامی هم که بعد از انقلاب شکل گرفت، تعهدات بین‌المللی رژیم شاه را نادیده نگرفت و اجرا کرد. نقش اتحادیه اروپا در اینجا هم حائز اهمیت می‌شود و باید جلوی این رویه اشتباه را بگیرد.
سومین موضوعی که اتحادیه اروپا می‌تواند اقدام کند و گام‌های اولیه را درباره آن برداشته است، مسأله تسریع همکاری‌های بانکی ایران و اتحادیه اروپا و ایجاد مراکزی است که همکاری‌ها و مبادلات اقتصادی ایران و اعضای فعلی اروپا را پشتیبانی کرده و اعتبارات لازم را فراهم کنند. نروژی‌ها، ایتالیایی‌ها و فرانسوی‌ها با قراردادهای پر سودی که امضا کرده‌اند، اقداماتی را شروع کرده‌اند اما آنها باید ضمانت‌های کافی برای این مبادلات فراهم کنند تا اجازه ندهند امریکا با رویه‌ای که می‌گوید یا با من یا با ایران، جلوی این روند را بگیرد. این در حالی است که در ایران گفته می‌شود از آنجایی که اروپایی‌ها مبادلات بیشتری با امریکا دارند، در قضیه برجام طرف آنها خواهند ایستاد اما این نظر، نادرست است. زیرا بازار و نفوذ در بازارهای مختلف خیلی مهم است و نمی‌شود به راحتی از یک بازار مثلاً ۵۰-۴۰ میلیاردی برای مبادلات بزرگ با یک طرف دیگر گذشت. یعنی آن موقعی که امریکا خط فشار علیه ایران را پیش می‌برد بهانه‌های کافی حقوقی داشت ولی الان دیگر این بهانه‌ها را ندارد.
درست است که ما نباید انتظار داشته باشیم آنها در مجموع مناسبات رابطه سیاسی و اقتصادی، به طور کامل طرف ایران را بگیرند اما می‌توانند در بسیاری از موضوعات از جمله همکاری‌های اقتصادی راه خود را از امریکا جدا کنند. اروپایی‌ها همچنین باید درباره توان دفاعی ایران که مقام معظم رهبری هم به آن اشاره داشتند، در طرف درست بایستند. ایران در موضوع قدرت دفاعی، اصولاً یک سیاست بازدارندگی را دنبال می‌کند و سیاستش تهاجمی نیست؛ بلکه تدافعی است. اتحادیه اروپا اولاً باید این موضوع را خوب درک کند و ثانیاً از آن دفاع کند نه این که بگوید در این زمینه با امریکایی‌ها هم‌نظر هستیم. این مسأله زمانی حائز اهمیت می‌شود که در شرایط کنونی منطقه که میلیاردها دلار اسلحه فروخته شده و موازنه نظامی به نفع کشورهای دشمن ایران به هم خورده است، چطور انتظار دارند ایران در این وضعیت، تقویت توان دفاعی خود را رها کند؟ اتحادیه اروپا می‌تواند امریکا را وادار کند اولاً برجام را اجرایی کند و وقتی برجام کاملاً اجرایی شد و به عنوان نمونه درخشانی از همکاری شکل گرفت، شرایطی را مهیا کند تا درباره سایر موضوعات مورد علاقه طرفین، باب مذاکره را باز کند.»
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر