هشدار حقوق بشری کری به السیسی
گروه جهان: فعالیت داعش در مصر، واشنگتن را هم به واکنش واداشت. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، در سفر به مصر با مقام‌های این کشور دیدار کرد. کری در دیدار با مقام‌های مصری اعلام کرد که آنها نمی‌توانند تروریسم را در داخل شکست دهند؛مگر اینکه به حقوق بشر در داخل کشور خود احترام بگذارند. او در کنفرانس خبری با سامح شکری، همتای مصری خود افزود: «موفقیت مبارزه ما علیه تروریسم بستگی دارد به ایجاد اعتماد میان مقام‌ها و مردم.


اگر این مساله وجود نداشته باشد، در این صورت، متاسفانه افراد بیشتری به خشونت روی می‌آورند و حملات بیشتری هم وجود خواهد داشت.» ایالات‌متحده نگران حضور شبه نظامیان وفادار به داعش در صحرای سینا و لیبی است اما مقام‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند اجازه نخواهند داد حقوق بشر در این کشور قربانی روابط سیاسی- اقتصادی و امنیتی‌شان شود.


پس از بهار عربی و به تعبیر برخی سردمداران سعودی «انفعال آمریکا»، روابط قاهره- واشنگتن به سردی گرایید. این روابط پس از سقوط مبارک، روی کار آمدن محمد مرسی و سپس کودتای نظامیان علیه او و قبضه قدرت از سوی ژنرال السیسی روابط دو کشور را دچار فراز و فرود بسیاری کرد. به گزارش نیویورک‌تایمز، جان کری در این کنفرانس خبری همچنین اعلام کرد که آمریکا به دنبال از سر گرفتن «ستاره درخشان» است؛ مانور مشترک نظامی که اوباما دستور تعلیق آن در سال ۲۰۱۳ را صادر کرد؛ پس از آن بود که ژنرال‌های مصری اقدام به سرکوب حامیان محمد مرسی، رئیس‌جمهوری سرنگون شده، کردند.


وزیر امور خارجه آمریکا قول داد آموزش نیروهای مصری برای برقراری امنیت در مرز با لیبی را آغاز کند. وقتی کری به مصر رسید، سفارت آمریکا در این کشور در توییتی خبر تحویل 8 فروند اف 16 برای نیروهای هوایی مصر را اعلام کرد. با این حال، یکی از نگرانی‌های مهم امنیتی آمریکا در مصر فعال شدن گسل‌های امنیتی در این کشور است.


پس از حضور داعش در صحرای سینا و اعلام وفاداری گروه «ولایت سینا» به داعش، ظاهرا اوضاع از دست نیروهای امنیتی مصر خارج شده است. نیروهای داعش عملیات‌های خود را از مناطق دوردست و حاشیه شهرها به قلب مصر- قاهره- کشانده‌اند. طی این مجموعه عملیات‌ بیش از ۱۰۰ نیروی امنیتی مصر و دادستان قاهره کشته شدند.


یک مقام وزارت خارجه آمریکا به شرط فاش نشدن نامش به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «ما به شدت نگران تحولات سینا هستیم. ما نگران جهت و مسیر حوادث هستیم.» این روزنامه گفت‌وگوی آمریکایی- مصری را «گفت‌وگویی کاملا استراتژیک» نامیده است. این اولین گفت‌وگوی جدی میان طرفین از سال 2009 به بعد بوده است.


یکی از اقدامات اعتمادساز آمریکا در رابطه با مصر پایان دادن به تعلیق کمک سالانه ۳/ ۱ میلیارد دلاری به مصر است. در مقابل، یک دادگاه مصری حکم سه روزنامه نگار انگلیسی زبان الجزیره را تعلیق کرده و آن را به پایان ماه اوت موکول کرد. آنها در سال ۲۰۱۳ به دلیل توطئه برای بی ثباتی مصر دستگیر شدند.


به گزارش نیویورک‌تایمز، سامح شکری در دیدار با کری اعلام کرد که کشورش به دنبال برقراری توازن میان حفظ امنیت و حمایت از حقوق بشر است. با این حال، شکری از زندانی کردن معترضان و 18 روزنامه نگار دیگر حمایت کرد. او می‌گوید: «آنها به فعالیت تروریستی متهم هستند. پرونده‌شان در حال رسیدگی است.»


نیویورک‌تایمز یکی از دلایل سفر کری به مصر را در راستای مبارزه با نفوذ داعش در این کشور ارزیابی می‌کند. ارتش مصر در حال نبرد با وابستگان به داعش در سینا است. این گزارش می‌افزاید: ایالات‌متحده با تحویل جنگنده‌های اف ۱۶ و هلیکوپترهای آپاچی در عمل در راستای مبارزه با داعش و همپیمانی با قاهره وارد نبرد با داعش شده است. نیویورک‌تایمز می‌نویسد: السیسی تا کنون نتوانسته حملات سخت و پیچیده شبه نظامیان را مهار کند؛ چرا که ارتش مصر ارتشی کلاسیک و منظم است و برای نبردهای چریکی آموزش ندیده است.


احتمالا یکی از دلایل جان کری برای آموزش نیروهای امنیتی مصر در مرز با لیبی همین مساله است. قانونگذاران آمریکایی و برخی نهادهای حقوق بشری می‌گویند: دولت آمریکا نباید حقوق بشر در مصر و سرکوب معترضان را قربانی رابطه خود با نظامیان کند.


سناتورهای آمریکایی در نامه‌ای به کری اعلام کردند: « در نطفه خفه کردن تمام مسیرهای صلح آمیز و مشروع برای اعتراض در کنار نهادهای غیرپاسخگویی که افراط گرایی خشن را دامن می‌زنند و احتمال بی ثباتی درازمدت را افزایش می‌دهند،غیر قابل پذیرش است.»


کری برای نشان دادن اعتراض خود به وضع حقوق بشر در مصر، پیش از سفر به این کشور با «محمد سلطان» که دارای تابعیت آمریکایی- مصری است، دیدار کرد. او به دلیل حمایت از تظاهرات اسلامگرایان سال‌های زیادی را در زندان سپری کرد. کری تاکید کرد که زندان می‌تواند عامل رادیکال شدن این اسلامگرایان باشد. با این حال، کری همچنان با احتیاط از نظامیان انتقاد می‌کرد. وقتی از او در مورد تصمیم دولت مصر برای غیرقانونی اعلام کردن حزب «آزادی و عدالت» اخوان سوال شد- که در سال‌های 2011 و 2012 بیشترین آرا را به دست آوردند- کری به آرامی از کنار آن گذشت.


کری پس از مصر به دوحه رفت تا با اعضای شورای همکاری خلیج فارس دیدار کند. الجزیره دومین هدف تور منطقه‌ای وزیر خارجه آمریکا را اطمینان دادن به شرکای عرب آمریکا درباره توافق هسته‌ای ایران و غرب اعلام کرد. اعراب از این می‌ترسند که توافق هسته‌ای ایران نقش این کشور را در منطقه افزایش دهد.


آنها می‌گویند ایران پس از توافق ممکن است به جایگاه «ژاندارمی» برسد و نفوذ این کشور در جهان عرب بیشتر شود. به همین دلیل کری در نشست مقدماتی اعراب شورای همکاری در دوحه شرکت کرد تا اطمینان دهد که منطقه از توافق هسته‌ای باید احساس آرامش کند.


الجزیره می‌نویسد: اگرچه اعراب به‌طور عمومی از توافق وین استقبال کردند اما در نشست‌های خصوصی ملاحظات خود را بی پرده بیان می‌کنند.


این افراد، در نشست خود با کری «نگرانی‌های خود را به‌طور رسمی به طرف آمریکایی منتقل خواهند کرد.» این گزارش می‌افزاید: «این لحظه‌ای حساس برای اعراب است.


آنها نگرانند که ایران در نهایت قادر به بهبود رابطه با غرب ‌شود، تحریم‌ها را بردارد و نقش فعالی در منطقه بازی کند.» در تحولی دیگر یکشنبه شب سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، هم به دوحه رسید. الجزیره می‌نویسد قرار است دیداری سه جانبه میان عربستان، روسیه و آمریکا صورت بگیرد.


محور این مذاکرات تحولات سوریه و عراق و انسجام بین‌المللی علیه داعش، تحولات یمن، پیشروی داعش در لیبی، ثبات در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس خواهد بود.


ظاهرا اعراب حاشیه خلیج‌فارس از تحولات منطقه‌ای دل خوشی ندارند. اعراب خلیج‌فارس از یک سو از این می‌ترسند که داعش به مرزهای آنها برسد و از سوی دیگر، این نگرانی را دارند که بی‌ثباتی‌های موجود در کشورهای عربی به این کشورها برسد؛ کشورهایی که عمدتا پایگاه نظامی آمریکا در آنجا قرار دارد.