پایان آخرین محافظه‌کار آل‌سعود
گروه جهان: سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان سعودی، روز پنج‌شنبه در سن 75 سالگی درگذشت. از او به‌عنوان دیپلمات مودب یاد می‌شود که با استفاده از «دیپلماسی آرامش» سعی در گسترش نفوذ عربستان و عمیق‌تر کردن اتحاد با آمریکا داشت. او اولین وزیر خارجه جهان است که 40 سال در این سمت باقی بود. به گزارش نیویورک تایمز، تا پیش از بازنشستگی او از وزارت در ماه آوریل، فیصل به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین وزرای خارجه در جهان می‌کوشید تا در واکنش به تغییرات در خاورمیانه، سیاست‌های کشورش را بر همان اساس تنظیم کند. دوران وزارت سعود‌الفیصل با زمامداری چهار پادشاه سعودی همزمان بود.

نیویورک تایمز می‌نویسد دوران حیات سیاسی وزیر خارجه عربستان با تحولات بسیاری همراه بود: تلاش‌ها برای پایان دادن به جنگ داخلی لبنان (۱۹۷۵-۱۹۹۰)؛ هدایت سیاست‌های کشورش در دوران جنگ ۸ ساله ایران و عراق و حمله عراق به کویت (۱۹۹۱)؛ واقعه ۱۱ سپتامبر که انگشت اتهام به سوی عربستان نشانه رفت، حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و قیام‌های عربی در سال ۲۰۱۱. به گزارش این روزنامه آمریکایی، او از ‌ترکیب ثروت نفتی، نفوذ مذهبی و ارتباط نزدیک با رهبران جهان به‌عنوان ابزاری برای دیپلماسی و افزایش نفوذ کشورش در محافل سیاسی دنیا بهره جست. اگرچه در دیدگاه اعراب وی در زمره «مصلحان» عربستانی قرار می‌گیرد که معتقد به اصلاحات تدریجی و مداوم از داخل بود اما در سطح منطقه‌ای سیاست‌های متناقضی در پیش گرفت.


در یک سطح، او به شدت مخالف نقش‌آفرینی منطقه‌ای ایران و از حامیان سرسخت تحریم بین‌المللی علیه این کشور بود. در سطح دیگر، از حامیان سرسخت حمله به معترضان بحرینی پس از آغاز قیام مردمی در این کشور علیه خاندان حاکم بود. در سطح سوم هم حامی ارتباط با اسرائیل بود. او در سال 2002 در نشست اتحادیه عرب اعلام کرد که در صورت خروج اسرائیل از اراضی اشغالی و اجازه بازگشت به فلسطینیان، اعراب حاضر به امضای قرارداد صلح با این رژیم خواهند بود. به گزارش نیویورک‌تایمز، طول دوره خدمت فیصل و نقشی که در خاندان سلطنت داشت او را به بازیگری کلیدی در دوران 4 پادشاه سعودی و 7 رئیس‌جمهوری آمریکا تبدیل کرد.


سعود الفیصل دومین پسر ملک فیصل بود که پادشاهی عربستان سعودی را از ۱۹۶۴ تا هنگام سوءقصد به جانش در سال ۱۹۷۵ بر عهده داشت. سعود بن فیصل بن عبد العزیز آل‌سعود نواده عبدالعزیز بنیانگذار حکومت آل‌سعود بود. نیویورک تایمز از او با عنوان «چهره‌ای آشنا در خانواده سلطنت و در واشنگتن و سایر پایتخت ها» نام می‌برد. به گزارش نیویورک تایمز، شاهزاده سعود الفیصل در سال ۱۹۴۰ در شهر طائف به دنیا آمد و سومین فرزند شاهزاده فیصل وزیر خارجه سعودی بود که بعدها به پادشاهی رسید و ملک فیصل نام گرفت. او در مدرسه «هام» در پرینستون و سپس دانشگاه پرینستون دانش آموخت. او پس از فراغت از تحصیل در رشته اقتصاد به کشورش بازگشت و پیش از اینکه جانشین پدرش در وزارت خارجه شود (پس از‌ترور او در سال ۱۹۷۵) در وزارت نفت عربستان کار می‌کرد. روابط او با آمریکایی‌ها اما بسیار پر فراز و نشیب بود. این روابط پس از واقعه ۱۱ سپتامبر تنش‌آلود باقی ماند.


به گزارش نیویورک تایمز، پس از واقعه ۱۱ سپتامبر اعلام شد ۱۵ تن از گروه ۱۹ نفره هواپیماربایان شهروند سعودی بودند. این مساله موجب بحران در روابط ریاض و واشنگتن شد. این بحران کمی بعد با آغاز عملیات ریاض علیه پایگاه‌ها و هواداران القاعده در خاک عربستان سعودی فروکش کرد. اوج بحران در روابط دو کشور پس از آغاز قیام‌های عربی بود که سکاندار سیاست خارجی عربستان، کاخ سفید را به «انفعال» متهم کرد و پس از آن بود که راه عربستان از راه آمریکا به تدریج جدا شد. پس از عقب‌نشینی آمریکا در تحولات سوریه خشم سعودی‌ها از آمریکایی‌ها افزایش یافت و اعلام شد که عربستان سیاست مستقل خود را در پیش خواهد گرفت. آغاز حمله عربستان به یمن را اوج «دهن کجی» دولتمردان ریاض به مقام‌های کاخ سفید می‌دانند. با این حال، نیویورک تایمز می‌نویسد: بسیاری از سعودی‌ها مرگ او را «پایان یک عصر» می‌دانند و «برخی دیگر نیز از سیاست «تهاجمی» این کشور که مصداق آن حمله به یمن بود، ابراز نگرانی کرده‌اند.»