رونمایی از بسته ضد رکود چین

حسین موسوی: اقتصاد چین دیگر از تحرک لازم برخوردار نیست و کارشناسان اقتصادی چند صباحی است که این موضوع را گوشزد می‌کنند. چین اینک سعی دارد با ترفندهای مختلف جلوی این رویه را بگیرد. روز گذشته پکن خبر داد که با همکاری بانک مرکزی آماده است تا نرخ سود بانکی را کاهش دهد. این در حالی است که نرخ تورم در این کشور در ماه اکتبر به ۶/۱درصد رسیده بود و از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۲ متوسط تورم در چین ۷/۵درصد بوده است. با این وجود مقامات چینی می‌گویند قصد دارند محدودیت‌هایی را که درخصوص وام وجود دارد کاهش دهند و برای اعطای وام نرمی بیشتری به خرج دهند. تصمیم در این خصوص پس از آن گرفته شده است که این کشور نتوانسته در زمینه ایجاد کسب و کار تازه تحرک قابل توجهی به خرج دهد. کارشناسان با تصمیمی که چین گرفته است از آن به‌عنوان «شگفتی روز جمعه» یاد کرده‌اند. این نخستین واکنش رسمی چین و بانک مرکزی این کشور درباره پاسخگو نبودن سیاست‌های پیشین است. افزون بر دو سال است که چین از تحرک اقتصادی لازم به دور است و نتوانسته مانع روند کند رشد اقتصادی شود. در این راستا کارشناسان می‌گویند که پکن قصد دارد با ایجاد سیاست‌های پولی تازه، چین را از ورطه رکود اقتصادی نجات دهد. به گفته برخی کارشناسان اتخاذ سیاست‌های تازه در چین، به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا می‌تواند رشد اقتصادی را در چین تسهیل کند. نرخ اقتصادی چین در سه ماه سوم به زیر ۳/۷ درصد رسید و این ترس وجود دارد که این نرخ به زیر ۷ درصد برسد. رقمی که از زمان بحران بزرگ جهانی در چین ثبت نشده است. در سه سال گذشته قیمت تولید در این کشور افزایش یافته و از این ناحیه بیشترین فشار به تولید‌کننده و مصرف‌کننده وارد شده است.

اقتصاددان ارشد چین می‌گوید که مقامات چینی اینک متوجه شده‌اند که در سیاست‌های پیشین خود دچار اشتباه شده‌اند. اما اقتصاددانی دیگر که خواست نامش فاش نشود در گفت‌وگو با رویترز گفت که بانک خلق چین (بانک مرکزی) سیاست خود را بر روی یک تحرک گسترده متمرکز کرده و قصد دارد نرخ بهره بین بانکی را در بانکداری صنعتی بیشتر کاهش دهد. چین در سال جاری برای ۶ بانک این کشور نرخ بهره بین بانکی را کاهش داد اما از سال ۲۰۱۲ به این سو اعلام نکرده بود که قصد دارد برای همه بانک‌های این کشور چنین سیاستی را اتخاذ کند. پکن چندین ماه نسبت به تغییرمحرک‌های مالی بی‌میلی نشان می‌داد اما با توجه به بحران اقتصادی در ژاپن و اروپا، نگرانی چین درباره بازارهای مالی افزایش یافته است. این در شرایطی است که برخی از اقتصاددانان اعتقاد دارند سیاست‌های جدیدی که بانک مرکزی چین در پیش گرفته نشان دهنده این است که اقتصاد چین هم به روزهای سخت خود رسیده است. به نوشته سایت آنلاین مجله فوربس، کاهش نرخ سود بانکی در چین نشانه خوبی نیست و باید منتظر خبرهای بد از این کشور بود. گوردون چی چانگ، کارشناس این مجله اعتقاد دارد که خوش‌بینان در مورد اقتصاد چین راه را اشتباه می‌روند و «شگفتی روز جمعه» آغازگر داستانی مصیبت‌بار برای اقتصاد چین است. او اعتقاد دارد که دست‌کم برای چندین سال آینده نباید انتظار داشت که خبرهای خوشی از چین به بیرون درز کند.

در مقابل برخی کارشناسان اعتقاد دارند که تغییر محرک‌های مالی و کاهش نرخ سود بانکی بر بازار مسکن ‌این کشور تاثیرگذار خواهد بود اما باعث تقویت سرمایه‌گذاری کشورهای خارجی در اقتصاد چین می‌شود. به نوشته روزنامه نیویورک تایمز بانک مرکزی چین تاکید کرده که ‌این رویکرد به دلیل روند رشد اقتصادی نیست و تاکید کرده که عملکردش برای کاهش هزینه‌های مالی شرکت‌های وام گیرنده بوده است. پکن مدت‌ها از اعمال محرک‌های مالی امتناع می‌کرد و معتقد بود که کشورش از میزان رشد اقتصادی مناسبی برخوردار است. درعین حال با بحران اقتصادی در ژاپن و اروپا، نگرانی چین درباره بازارهای مالی افزایش یافته است. اکنون تغییر موضع چین درمحرک‌های مالی و کاهش نرخ سود بانکی، حباب شکل گرفته در بازار مسکن را کاهش خواهد داد.‌ این امرهمچنین باعث تقویت سرمایه‌گذاری کشورهای خارجی در اقتصاد چین می‌شود. نرخ سود سپرده یکساله به این نهاد با ۲۵/۰درصد کاهش ۷۵/۲ درصد اعلام شده و نرخ سود استقراض از این نهاد با ۴/۰درصد کاهش به رقم ۶/۵ درصد رسیده است. سیاست‌گذاران بانک مرکزی چین، در واکنش به کندی آهنگ رشد اقتصادی کشور و برای حمایت از امور اقتصادی دومین قدرت اقتصادی دنیا، به اتخاذ چنین تصمیمی مبادرت کرده‌اند. با کاهش نرخ سود، چین به جمع سیاست‌گذاران جهانی پیوست که خواهان حمایت از رشد اقتصادی هستند.‌ این گروه رویکرد فدرال رزرو آمریکا را ادامه می‌دهند که هزینه‌های وام‌های بانکی و سود‌ها را کاهش داد و از گسترش‌ این رویکرد در جهان استقبال کرد.

چین همواره به‌عنوان موتوری در اقتصاد جهانی مطرح بوده است و‌این تصمیم‌گیری باعث اطمینان سرمایه‌گذاران خواهد شد. اقتصاد چین نشانه‌های ضعف را از خود نشان داده است. سیاستمداران در تلاشند تا خطوط اعتباری تازه را به بانک‌ها و موسسات مالی ارائه دهند و همچنین بر حمایت از صنعت و کشاورزی تمرکز کرده‌اند ولی محرک‌های غیرعادی این تلاش‌ها را با محدودیت مواجه کرده و در نتیجه هزینه وام‌ها، بالا باقی‌مانده است. همزمان با اعلام این خبر بازارهای جهانی نیز به آن واکنش نشان دادند. به نوشته بلومبرگ اقدام چین در کاهش نرخ بهره بانکی موجب افزایش تقاضای فیزیکی طلا شده و این مساله تاثیر زیادی بر رشد قیمت این فلز زرد در پایان معاملات روز جمعه داشته است. این هفته چین در حرکتی غیرمنتظره نرخ بهره را کاهش داد و در ارائه محرک اقتصادی با بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی ژاپن همگام شد.