برداشت آزاد از آمریکا ممنوع!

دن بلومنتال مدیر مطالعات آسیایی در موسسه امریکن اینترپرایز به نظر می‌رسد سیستم تبلیغاتی چین سخت تلاش داشت تا باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا را قبل از سفر او به آسیا برای حضور در نشست چندجانبه آسیایی به نوعی تحقیر کند. تمسخر آشکار شکست حزب دموکرات در انتخابات میان دوره‌ای احتمالا تلاشی بود تا رئیس‌جمهور را قبل از فرود در پکن در موضع دفاعی قرار دهد. اما جای تعجب چندانی نیست که چین می‌کوشد تا توجهات را از مشکلات داخلی خود (اعم از داخلی و خارجی) منحرف سازد. برای شروع، «شی جین پینگ»، رئیس‌جمهور چین هیچ مشکل و مانع‌تراشی‌ را از سوی رئیس‌جمهور آمریکا نمی‌خواهد چرا که در حال پیاده کردن برنامه مبارزه با فساد است که هدف اصلی این برنامه به باور بسیاری تحکیم و تمرکز قدرت در دستان خود اوست. در همین حال، «شی» با یک بخش ناآرام دیگر هم در حال دست و پنجه نرم کردن است: جنبش دموکراسی‌خواه هنگ‌کنگ و ناآرامی در «سین کیانگ» که شاهد حمله‌های تروریستی علیه شهروندان چینی و افسران شبه‌نظامی بوده است. از بعد داخلی، «شی» با سرکوب حق ساکنان هنگ‌کنگ یا سرکوب تجمع بسیار صلح‌آمیز مردمی در سین کیانگ کمکی به حل موضوع نمی‌کند. اما سیاست‌های چین در بعد منطقه‌ای هم بر مشکلات می‌افزاید چرا که «شی» همچنان بر ادعاهای کشورش در مورد دریاهای جنوب و شرق چین پافشاری می‌کند؛ چیزی که ژاپن، فیلیپین و ویتنام به شدت در برابر آن مقاومت می‌کنند. بر این واقعیت بیفزایید که سرازیر شدن سرمایه‌گذاری سریع و درازمدت و موفقیت‌آمیز چین و رشد صادرات محور این کشور با کاهش درخواست جهانی و رشد بدهی‌های چین در حال به پایان رسیدن است و روشن است که اوباما در برهه‌ای به شدت سخت به پکن وارد می‌شود. البته اوباما هم پس از شکست حزب متبوعش در انتخابات میان دوره‌ای با مسائل سیاسی داخلی خاص خود دست به گریبان است و اکثریت جمهوری‌خواه سنا که به زودی وارد می‌شوند مشتاقند که رئیس‌جمهور رویکرد سخت‌تری در قبال چین اتخاذ و نفود و قدرت آمریکا را در آسیا تثبیت کند. با در نظر داشتن تمام اینها، اوباما در دیدار با رهبران منطقه چه دستور کاری را باید در پیش بگیرد؟ در زیر ۵ مورد شمرده شده که می‌تواند به او کمک کند تا سیاست آمریکا در منطقه آسیا- پاسیفیک در ریل خود قرار گیرد:

۱ - شراکت «ترانس پاسیفیک» (TPP) را به یک نتیجه ملموس برساند: این شراکت- موافقت‌نامه تجارت آزاد که شامل ۱۲ کشور از جمله ایالات‌متحده می‌شود- نه تنها برای اقتصاد آمریکا خوب است بلکه برای سیاست خارجی آمریکا هم خوب است. مذاکره موفقیت‌آمیز در مورد این موافقت‌نامه و تصویب سریع آن در کنگره گواه این مدعا است.

۲- تجدید روابط ژاپن: دولت باید با ژاپن در طرح جامع کار برای متوقف ساختن چین در شرق دریای چین همکاری کند. شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن یک «استراتژی دفاعی رو به جلو» که دارای فضای بسیاری برای ادغام نیروهای دریایی و هوایی است مطرح کرده است. کارهای بسیاری هست که ژاپن و ایالات‌متحده می‌توانند برای افزایش تمرینات و توانایی خود انجام دهند.

۳- درباره کاستی‌های چین صادق باشید: اوباما باید سیگنال‌هایی را که از سوی چین می‌رسد، دنبال کند و رهبری چین را مورد انتقاد قرار دهد. زمان آن گذشته که در مورد شکست اجباری اصلاحات در اقتصاد چین سخن بگوییم و در عوض باید سرکوب حقوق بشر در تمام چین را علم کنیم.

۴- اهرم مزیت انرژی آمریکا را برجسته کنیم: اوباما باید از انقلاب انرژی آمریکا برای تقویت اتحاد و دوستی با مصرف‌کنندگان عمده گاز مانند تایوان، کره جنوبی و ژاپن بهره‌برداری کند.

واقعیت این است که چین تلاش می‌کند تا اوباما را به عنوان رهبری ضعیف جا بزند و در نگاهی کلان‌تر می‌خواهد کشور آمریکا را ضعیف جلوه دهد. اوباما طی سفر خود به آسیا می‌تواند کاری کند که برداشت خطرناک از آمریکا معکوس شود.